31/01/2013 11:03
Լրագրողի բլոգ. Milk` կա՞թ, թե՞ թան. Անտրամաբանական հարց
Լատվիացի ընկերս չէր էլ կասկածում, որ ուշ երեկոյան «100 % natural pasteurized milk» (թարգմ` 100 % պաստերացված անարատ կաթ) մակագրությամբ շիշը գնելով, թան է տուն տանում: Նրա մտքով իսկ չէր անցնի, որ առավոտյան չի վայլելու իր սիրելի փաթիլները (хлопья), որովհետև «Բոնիլատ» կաթնամթերք արտադրող ընկերության թարգմանիչները «100 % անարատ պաստերացված կաթից» արտահայտությունը ճշտությամբ չեն թարգմանել, առավել ևս` անգլերեն տառերով գոնե մեկ անգամ չեն նշել, որը խոսքը թանի մասին է (իմիջիայլոց, սխալ էր գրված նույնիսկ պաստերացված բառը` «pasterized»):
«Պիտանի է մինչև ...», «Արտադրված է ...», «Բաղադրությունը ...» այն հիմնական չափանիշներն են, որոնց հատուկ ուշադրություն ենք դարձնում գնումներ կատարելիս: Սրան, անշուշտ, նպաստել են ոչ միայն խանութներում առկա ապրանքների բազմազանությունը, այլև սպառողների իրավունքները պաշտպանող հասարակական կազմակերպությունների, ինչպես նաև` Տնտեսական մրցակցության պաշտպանության պետական հանձնաժողովի կողմից կատարվող ստուգումներն ու արձանագրվող խախտումների մասին հրապարակումները: Ինչ վերաբերում է թարգմանություններին, ապա դրանք մեզանից գրեթե ոչ մեկին չեն հետաքրքրում:
Բայց արդյո՞ք սպառողի` այս դեպքում հայերեն չիմացող սպառողի իրավունքների խախտում չէ այն, որ շշի պարունակության մասին անգլերենով որևէ բան նշված չէ, նշվածն էլ` անգրագետ թարգմանության շնորհիվ, այլ բանի մասին է վկայում:
«Օրենքի տեսանկյունից սպառողի իրավունքերի խախտում չենք կարող համարել, քանի որ Հայաստանի օրենքը պահանջում է հայերեն լեզվով մակնանշման պարտադիր առկայություն, այս պարագայում էլ հայերենով նշված է շշի պարունակությունը»,- ինձ հետ զրույցում ասաց «Սպառողների իրավունքների պաշտպան» ՀԿ փոխնախագահ Կարեն Չիլինգարյանը:
Մյուս կողմից Չիլինգարյանը նշեց, որ զուտ սպառողի իրավունքների տեսանկյունից հստակ է, որ դրանք խախտվել են:
Սննդի անվտանգության պետական ծառայությունում ևս հաստատեցին, որ «խախտում կա, բայց ոչ ՀՀ օրենքով նախատեսված»: Ծառայության պետի մամլո խոսնակ Բաբկեն Պիպոյանը նշեց, որ օրենքի համաձայն` տնտեսվարողն անգամ իրավունք ունի անգլերենով որևէ բան չգրել, օրենքն էլ գործում է հիմնական սպառողի` հայերի համար:
«Այս պարագայում հնարավոր է, որ նույնիսկ տպագրական սխալի հետ գործ ունենք»,- նշեց Պիպոյանն ու հայտնեց, որ ամեն դեպքում «Բոնիլատ» ՍՊԸ-ին բանավոր կզգուշացվի խախտման մասին, անհրաժեշտության դեպքում` նշյալ տպաքանակով արտադրված կաթնամթերքի խմբաքանակը ետ կկանչվի:
Այս պարագայում ստացվում է, որ հայերեն չիմացող սպառողը պետք է ապավինի արտադրողի բարեխղճությանը կամ թարգմանողի գրագիտությանը, այլապես կշարունակի կաթի փոխարեն թան խմել: