ԱՄՆ-Սիրիա հավանական բախումը՝ փորձագետի ներկայացմամբ

Հերթական անգամ ամերիկյան ավիակիրները մոտենում են հերթական ռմբակոծության թիրախին: Մամուլում հայտնի են տեղեկություններ այն մասին, որ Սիրիային հարվածներ հասցնելու համար ամերիկյան նավատորմը հնդկական օվկիանոսով կենտրոնացրել է «Նիմից» և «Հարրի Թրումեն» ավիակիրները իրենց ուղեկցող ավելի քան 10 «Օրլի Բյորկ» տեսակի ականակիր նավերով: Սովորաբար նման դեպքերում մամուլում չեն երևում, սակայն տարածքում լինում են նաև մի քանի, մինչև 6-8 սուզանավեր` բազմանպատակ «Լոս Անջելոս» կամ «Վիջինիա» տեսակների կամ ավելի ծանրաքարշ ձևափոխված «Օհայո» տեսակի: Ավիակիրներին ուղեկցող թվարկված ամեն մի վերջրյա կամ ստորջրյա նավերի վրա կա նվազագույնը 50 միավոր «Թամագավկ» թևավոր հրթիռ: Ձևափոխված «Օհայոյի» վրա մինչև 150 միավոր: Իհարկե հարվածային խմբավորումները պատրաստ են նաև Սիրիայի հարևան երկրներում, որտեղ միայն ամերիկյան մարտավարական օդուժը ունի կամ կարող է ունենալ մինչև 1500 կործանիչ-ռմբակոծիչ:

Դրանց կարող են գումարվել մինչև 30-40 միավոր ծանր «Բ-1Բ», «Բ-2» և «Բ-52» ռմբակոծիչները որոնք տեղակայված կարող են լինել ԱՄՆ-ում, Անգլիայում և Խաղաղօվկիանոսյան բազաներում: Դրանք էլ առանձին կարող են կրել մինչև 800 միավոր օդային տեղակայման «ԱԼՑՄ» թևավոր հրթիռներ և բազմատեսակ այլ ռումբեր: Բոլորը միասին ստացվում է մոտ 2000 օդային հարձակման միջոց և մինչև 3000-3500 թևավոր հրթիռ: Վերջին 30 տարիների ընթացքում ամերիկյան ռազմուժը գործում է հիմնականում նույն սցենարով` հավաքելով օդածովային հզոր բռունցք, հզոր էլեկտրոնային հարվածով ճնշում է հակառակորդի հետախուզության և ղեկավարման համակարգերը և միաժամանակ հարվածներ հասցնում նախ ղեկավարման կետերին, ՀՕՊ-ին, կապուղիներին, պահեստներին և կուտակումներին: Նախնական հարվածները լինում են կրակային մեծ փուլերով, այսինքն սկզբից լինում են անընդհատ հարվածներ մինչև մի քանի ժամ տևողությամբ, հետո որոշակի դադար և դրանց կրկնություն: Դրանք սովորաբար հաջող են լինում քանի որ հետախուզահարվածային հնարավորությունները աննախադեպ մեծ են, իսկ պաշտպանվող կողմերը սովորաբար չունեն հզոր նմանատիպ միջոցներ, իսկ զուտ ռադիոլոկացիոն միջոցներով աշխատելով խոցելի են դառնում: Սովորաբար այդ հարվածները լինում են գիշերը, կամ առավոտ շուտ: Այս բռունցքին կարող են գումարվել ամերիկայի դաշնակիցները` օրինակ թուրքական օդուժը, որի հնարավորությունները մեծ չեն, սակայն որոշակի աջակցություն է: Այդպիսին կարող են լինել Ֆրանսիական օդուժը և ծովուժը, եվրոպական այլ երկրները և տարածաշրջանի ամենահզոր երկրի` Իսրայելի բանակը: Ինչ կարող է այս ամենին հակադրել Սիրիան:

Արդեն տևական ժամանակ է ինչ խոսակցություններ են գնում այն մասին, որ Սիրիական ՀՕՊ-ը արդեն հասցրել է զինվել ռուսական «Ս-300», «Բուկ» և «Պանցիր Ս» զենիթահրթիռային միջոցներով: Ավելին, վերջերս մամուլում տեղեկություններ հայտնվեցին այն մասին, որ իբր այդ համալիրներով խոցվել են ամերիկյան մեկ կործանիչ, այն էլ «Ֆ-22» և չորս թևավոր հրթիռ: Սա չափազանց շատ նման է այն տեղեկությանը, երբ ամերիկյան ներխուժման ժամանակ իրաքցի մի հովիվ հաստատում էր, թե իբր իր որսորդական հրացանով «Ապաչ» հարվածային ուղղաթիռ էր խոցել: Հետո երբ գտան այդ մարդուն պարզվեց թե նա ինչպես էր այդ հեքիաթը պատմել:

2012թ. ռուսական հեղինակավոր «Национальная оборона» ամսագիրը տպագրել էր գեներալ-լեյտենանտ Ա.Գավրիլովի` «Սիրիայի ՀՕՊ-ը, Փրկություն, թե իլյուզիա» հոդվածը: Այս բավականին հետաքրքիր նյութը իր մեջ լուրջ տեղեկություններ է պարունակում սիրիական ՀՕՊ-ի և օդուժի սպառազինության և հնարավորությունների մասին:

Այնտեղ, իհարկե խոսք, չկա այն մասին, որ «Ս-300», «Բուկ» և «Պանցիր Ս» համալիրները հաստատ այնտեղ են արդեն, սակայն հստակ նշված է այն մասին, որ հարձակման դեպքում Սիրիայի հնարավորությունները մեծ չեն, մասնավորապես նշված են համեստ հնարավորությունները կործանիչների հարցում: Կործանիչների առավելագույն արդյունավետությունը խորհրդային գեներալը գնահատում է մինչև 8 տոկոս, այն էլ իդեալական պայմաններում: Սա արդեն ողբերգություն է, որի պատճառները սակայն պարոն Գավրիլովը չի բացահայտում: Նշված ժամանակահատվածում տեղի ունեցած մարտական գործողությունների փորձը ցույց է տվել, որ երբ գործի է դրվում ամերիկյան օդուժը, իսկ մյուս կողմը միայն ցամաքային ՀՕՊ-ի վրա է ապավինում, ապա պարտվում է: Այս օրինաչափությունն է սպասվում նաև Սիրիային, եթե անգամ նրանք զինված լինեն «Ս-300» համալիրներով, որոնց մատակարարման մասին տեղեկությունները չեն բացահայտվում, քանի որ պարտության դեպքում մեծ հարված կհասցվի այս զենքի հեղինակությանը, որը դեռ ոչ մի մարտական գործողության ժամանակ չի կիրառվել: Նույնը վերաբերվում է նաև «Պանցիրին»: Սիրիական օդուժը ունի մինչև 150 միավոր քիչ թե շատ մարտունակ և ժամանակակից «ՄիԳ-23 ՄԼԴ», «ՄիԳ-25» և «ՄիԳ-29» կործանիչներ և մոտ այդքան էլ ավելի հնացած ու անպիտան այլ կործանիչներ:

Ավելի ծանր է վիճակը ծովուժին հակադարձելու փորձերի դեպքում: Արդեն դասական դարձած հինգերորդ սերնդի պատերազմի դեպքում Սիրիայի հնարավորությունները իհարկե չնչին են: Նրանք կարող են որոշակի վնասներ պատճառել ամերիկյան ուժերին` խոցել մի քանի օդանավ ու թևավոր հրթիռ, սակայն դրանք ոչինչ են օրական մինչև 1000-1500 մարտական թռիչքների դեպքում, որոնք կհասնեն իրենց նպատակին: Սիրիական օդուժը կամ նավատորմը կարող է անգամ որոշակի նավերի վնասել, սակայն խորտակելը քիչ հավանական է, անգամ դրսի լուրջ օգնության դեպքում:

Սիրիական բանակը մի քանի անգամ պարտվել է Իսրայելական բանակին հենց օդուժի բաղադրիչի շեշտակի նշանակությամբ: Ռուսական նավատորմը կարող է փորձել հակազդել իրավիճակին հայտնվելով միջերկրական ծովում, սակայն լուրջ ռազմական գործողություններ չի կարող իրականացնել նաև հնավարություններ չունենալու պատճառով: Ներկայումս ռուսական ողջ նավատորմը միասին վերցրած չի կարող հավաքել մեկ նավախումբ, որը կարողանա միջազգային ջրերում հակադարձել ամերիկյան նման նավախմբին, որոնք զինված են աշխարհի ամենակատարյալ հականավային և հակահրթիռային «Իջիս» համակարգով, իսկ օդուժի հնարավորությունները ընդհանրապես սահմանափակ են` չկա մարտավարական կործանիչներով հակազդելու հնարավորություն:

Ներկայումս տարբեր քաղաքական քննարկումները և այլն կարող են լինել նաև զինվորական խորամանկության դրսևորումներ` Իսրայելի կողմից ուսումնական թիրախների արձակումները, սենատի քննարկումները և այլն, դրանք զգոնությունը բթացնելուն միտված քայլեր են, ցանկացած պահի կարող է լինել այդ հարվածը: