Ֆուտբոլային բոլոր ճանապարհներն այսօր ՀԱՀ են տանում

Այսօր երեկոյան ժամը 19:00-ին Հարավաֆրիկյան Հանրապետության մայրաքաղաք Յոհաննեսբուրգում ՀԱՀ-ի և Մեքսիկայի ֆուտբոլային հավաքականների հանդիպմամբ կմեկնարկի աշխարհի ֆուտբոլի 19-րդ առաջնությունը: ՖԻՖԱ-ի նախագահ Յոզեֆ Բլատտերի հետևողական ջանքերի շնորհիվ այն առաջին անգամ է կազմակերպվում աֆրիկյան մայրցամաքում և մասնակիցների կազմով խոստանում է լինել ամենաուժեղ մրցաշարերից մեկը Մունդիալի ողջ պատմության մեջ: Ի տարբերություն նախորդ առաջնությունների, այս անգամ ՀԱՀ են եկել այն բոլոր հավաքականները, որոնք ժամանակին նվաճել են աշխարհի գավաթը:

Հարավաֆրիկյան Հանրապետություն է ժամանել 32 թիմ: Ոմանց համար արդեն իսկ մեծ պատիվ ու հեղինակություն է համաշխարհային ֆուտբոլի կարևորագույն ստուգատեսում հանդես գալը, իսկ ոմանք էլ կփորձեն հասնել եզրափակիչ և հաղթել հուլիսի 11-ին 88 հազար երկրպագու տեղավորող «Սոկկեր Սիթի» մարզադաշտում կայանալիք վճռորոշ խաղում:

Այս առաջնությունը պատմական կարող է դառնալ ոչ միայն այն փաստով, որ առաջին անգամ է կազմակերպվում Աֆրիկայում: Բացառված չէ, որ հուլիսի 11-ին ֆուտբոլային աշխարհն իմանա նոր չեմպիոնի մասին: Ինչպես երբեք, հաղթելու մեծ հնարավորություններ ունեն այն թիմերը, որոնց առայժմ չի հաջողվել նվաճել աշխարհի գավաթը: Խոսքն առաջին հերթին իսպանական ընտրանու մասին է, որն արդեն լուծել է «քառորդ եզրափակչի կախարդանքի» խնդիրը, նվաճել է Եվրոպայի չեմպիոնի կոչումը և իր կազմով, մտքի ու գործողությունների արագությամբ կարող է հավակնել` գրոհելու համաշխարհային ֆուտբոլի բարձունքը: Հնարավորություններ ունեն նաև հոլանդացիները, ինչպես նաև պորտուգալացիները` աննման Քրիշտիանու Ռոնալդուի գլխավորությամբ:

Չեմպիոնի կոչմանը Եվրոպայից կարող են հավակնել նաև գործող չեմպիոնների կարգավիճակում Հարավաֆրիկյան Հանրապետություն մեկնած իտալացիները: Անգլիացիները 44 տարի անց կրկին գավաթը բարձրացնելու պատվին արժանանալու համար հրավիրել են թանկարժեք մարզչի` Ֆաբիո Կապելլոյին, ում ղեկավարությամբ թիմն արդեն վստահորեն է անցել ընտրական փուլը: Մնում է ամենակարևորը` խաղով ցուցադրել, որ խաղի ու արդյունքների կայունությունը ֆուտբոլի հայրենիքում անլուծելի խնդիր չէ:

Վերևում չխոսեցինք գերմանացիների ու ֆրանսիացիների մասին, բայց դա չի նշանակում, որ նրանք այս անգամ պետք է բավարարվեն սոսկ աշխարհի առաջնությանը մասնակցության փաստով: Ցանկացած խոշոր մրցաշարում նրանք, նույնիսկ ի հեճուկս հոռետեսական կանխատեսումների, սովորաբար շատ երկար են մնում: Նրանց թեկնածությունները չի կարելի չքննարկել ֆավորիտների շարքում: Բայց զարմանալի մի փաստ կա, որին նույնպես չանդրադառնալ չենք կարող. եվրոպական հավաքականներն աշխարհի չեմպիոնի կոչումը նվաճել են միայն այն առաջնություններում, որոնք անցկացվել են հենց Եվրոպայում: Արդյոք առաջիկա մրցաշարն այդ առումով բացառություն կդառնա, թե կգործի տասնամյակներով հաստատված օրինաչափությունը…

Լատինական Ամերիկայի երկրների թիմերը նույնպես պետք է ձգտեն իրենց համար նոր մայրցամաք հայտնաբերել, իսկ Աֆրիկան, իհարկե, ավելի շատ հարմար է եվրոպական հավաքականներին թեկուզ միայն ժամանակային տարբերությունների բացակայության պատճառով: Բայց ՀԱՀ-ի կլիման շատ մոտ է արգենտինականին, որտեղ նույնպես ձմեռ է սկսվում` թեկուզ առանց մինուսային ջերմաստիճանի: Իսկ Արգենտինայի հավաքականն արդեն 24 տարի աշխարհի չեմպիոն չի եղել: Այդ թիմը, թվում է, աշխարհում լավագույն հարձակողական կազմն ունի, ներառյալ` մոլորակի լավագույն ֆուտբոլիստ Լիոնել Մեսսին: Սակայն այդ թիմի գլխին չար կատակ կարող է խաղալ այն, որ մարզիչը Դիեգո Մարադոնան է: Մարդ, ով, խարիզմայից բացի, մարզչական ոչինչ չունի: Բոլորը միաբերան պնդում են, որ եթե Արգենտինայի ընտրանուն չհաջողվի արժանանալ հաղթողի կոչմանը, դա կարող է տեղի ունենալ միայն Մարադոնայի պատճառով: Իսկ եթե, այնուամենայնիվ, Արգենտինայի հավաքականը չեմպիոն հռչակվի, աշխարհը կտեսնի մերկ Դիեգոյին` Բուենոս Այրեսի խորհրդանիշ Օբելիսկի շուրջ վազելիս: Դա կխոսի նաև այն մասին, որ այսուհետ աշխարհի առաջնություններում կարելի է հաղթել նույնիսկ միայն այն մարզիչներով, ովքեր հաղթելու ցանկություն ունեն և չեն կարող համեմատվել մարտավարության ու ռազմավարության հսկաների հետ: Ի դեպ, նման խնդիրներով Արգենտինայի հավաքականում զբաղվում է Կառլոս Բիլարդոն: Ավելացնենք, որ Մարադոնայի կարգի մարզիչները հաղթում էին անցյալ դարի կեսերին, բայց այնուհետև սխեմաները փակեցին ֆուտբոլը:

Բրազիլիայի ազգային հավաքականի գլխավոր մարզիչ Դունդան Մարադոնայի պես ուժեղ ճնշման տակ է հայտնվել: Միայն մեկ տարբերություն կա այստեղ. Մարադոնային Արգենտինայում բոլորը, առանց բացառության, պաշտում են, իսկ Դունգային նրա հայրենիքում հնարավոր անհաջողությունը կարող են չներել: Բրազիլիայի 1994 թ. Հավաքականի ավագը, այնուամենայնիվ, իր երկրում այնպիսի խորհրդանիշ չէ, ինչպիսին Արգենտինայում դարձրել են Մարադոնային:

Մասնագետներն այն կարծիքին են, որ Բրազիլիայի հավաքականը երբեք այսքան կազմակերպված չի եղել: Եվ դա` այն դեպքում, որ այդ ընտրանին այս անգամ չի կարող հպարտանալ համաշխարհային մեծության աստղերի առկայությամբ: Խոսքը հատկապես հարձակման գծի մասին է, որտեղ հարվածային ֆուտբոլիստներն են Լուիս Ֆաբիանոն և Ռոբինյոն: Նրանց հանդեպ ողջ հարգանքով հանդերձ` պետք է ընդունենք, որ այդ խաղացողները ոչ Ռոնալդո են և ոչ էլ Ռոմարիո, էլ չենք խոսում Պելեի ու Գարինչայի ժամանակների մասին:

Աշխարհագրական պատճառներով շատերն սպասում են, որ այս աշխարհի առաջնությունում ճեղքում կարող են իրականացնել աֆրիկյան հավաքականները: Բայց այդ հույսերը կարող են ապարդյուն լինել: Առաջին` վերջին տասնամյակում աֆրիկյան մայրցամաքի ուժեղագույն թիմը` Եգիպտոսի ընտրանին, չի հայտնվել եզրափակիչ փուլում` լրացուցիչ խաղում ուղեգիրը զիջելով Ալժիրի հավաքականին: Իսկ այդ թիմից սպասելիքները նույնքան են, որքան նույն խմբում հայտնված Սլովենիայի հավաքականից: Երկրորդ` աֆրիկացիները չեն կարող շեշտը դնել կլիմայի վրա: Կոտ Դ’Իվուարի և Կամերունի ֆուտբոլիստները Հարավաֆրիկյան Հանրապետությունում հունիսին իրենց անհարմարավետ կզգան: Երրորդ` Գանայի ու Նիգերիայի հավաքականներն արդեն կորցրել են իրենց առաջատարներին` Էսսյենին ու Միկելին:

Աֆրիկյան թիմերից որևէ մեկը, իհարկե, կարող է կրկնել Կամերունի և Սենեգալի ընտրանիների նախկին սխրանքները և հասնել քառորդ եզրափակիչ: Ավելին սպասել չարժե…

Ավելացնենք, որ Յոհաննեսբուրգի արվարձաններից մեկում ՖԻՖԱ-ի նախաձեռնությամբ տոնական համերգ է տեղի ունեցել` նվիրված այսօր մեկնարկելիք աշխարհի առաջնությանը: Միջոցառմանը մասնակցել են աֆրիկյան և համաշխարհային երաժշտության աստղերը, ինչպես նաև անցյալում հայտնի շատ ֆուտբոլիստներ: Համերգը եզրափակել է հանրահայտ Շակիրան` կատարելով մրցաշարի պաշտոնական «Waka Waka» երգը: