Դավիթ Բաբայան. «ԼՂՀ միջազգային ճանաչումն արդեն սկսվել է»

Aysor.am-ը ԼՂ խնդրի կարգավորման շուրջ զրուցել է Արցախի հանրապետության նախագահի աշխատակազմի տեղեկատվության գլխավոր վարչության պետ, քաղաքագետ Դավիթ Բաբայանի հետ:

Aysor - ՀՀ նախագահ Սերժ Սարգսյանը ՄԱԿ-ում ունեցած իր ելույթում անդրադարձավ նաև ԼՂՀ հիմախնդրին։ Ձեր կարծիքով՝ այդ ելույթից հետո, ԼՂՀ խնդրի հետ կապված ի՞նչ քայլեր կարելի է ակնկալել միջազգային հանրությունից։

-ՀՀ նախագահը ՄԱԿ-ի բարձր ամբիոնից մատնանշեց Ադրբեջանի կողմից իրականացվող ոչ կառուցողական քաղաքականության հիմքը։ Նրա այն հայտարարությունը, որ ստեղծվել են նոր պետություններ և որ հակամարտությունը պետք է կարգավորվի մարդու իրավունքների, ազգերի ինքնորոշման սզբունքի ներքո, ողջունելի է։

Իմ կարծիքով՝ ղարաբաղյան հակամարտության կարգավորումը մոտակա մի քանի տարում, երևի, ավելի պասիվ փուլ կտեղափոխվի՝ միջազգային հանրությունում տեղի ունեցող փոփոխությունների ներքո։ Ինչո՞ւ, որովհետև միջազգային հանրությունը կանգնած է լուրջ մի երկընտրանքի առջև. մի կողմից Ադրբեջանը պնդում է իր ոչ կառուցողական քաղաքականությունը, նրա հիմնասյուներն է փորձում առաջ տանել, մյուս կողմից՝ մենք տեսնում ենք, որ համաշխարհային քաղաքականության մեջ ձևավորվում են նոր պետություններ, ազգերի ինքնորոշման իրավունքի իրականացումը նոր թափ է ստանում։

Բացի դրանից՝ կլինեն նաև ընտրություններ և՛ Արցախում, և՛ Հայաստանում, և՛ Ադրբեջանում, և՛ ԱՄՆ-ում, այնուհետև՝ Սոչիի օլիմպիական խաղերն են։ Այդ բոլոր գործընթացներն ինչ-որ ձևով ավելի կդանդաղեցնեն կամ ետին պլան կմղեն նաև ադրբեջանա-ղարաբաղյան հակամարտության կարգավորման գործընթացը։ Ադրբեջանի կարծր դիրքորոշումը ևս որևէ ձևով հնարավորություն չի ստեղծում բեկում արձանագրել այս գործընթացում։

Aysor.- ՌԴ նախագահ Դմիտրի Մեդվեդևն իրենց կուսակցության համագումարում հայտարարեց, որ ՌԴ նահագահական առաջիկա ընտրություններում կառաջադրվի երկրի վարչապետ, ՌԴ նախկին նախագահ Վլ. Պուտինի թեկնածությունը։ Ռուսաստանում նման փոփոխությունը Ղարաբաղի խնդրում ինչի՞ կարող է հանգեցնել։

-Չեմ կարծում, որ այդ փոփոխությունը կարող է ԼՂ խնդրի հետ կապված ինչ-որ բանի հանգեցնել, որովհետև Ռուսաստանում ձևավորվել է մի հետաքրքիր համակարգ, որտեղ նույնիսկ Մեդվեդևի և Պուտինի փոխհարաբերությունները չեն ազդի Ռուսաստանի արտաքին քաղաքականության վրա։ Նրանք կարողացել են բավականին սահուն ձևով պահպանել նաև իրենց պետության արտաքին քաղաքականության ուղղվածությունը։

Չեմ կարծում, որ այն որևէ ձևով կփոխվի. Ռուսաստանը շահագրգռված է հակամարտության կարգավորման մեջ և շահագրգռված է, որպեսզի այն լինի խաղաղ ճանապարհով. ինչպես նաև՝ ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահող երկրները։

Aysor -Վրաստանի ԱԳՆ-ն օրերս հայտարարություն էր տարածել, որ չի ճանաչում ԼՂՀ-ում անցկացված տեղական ինքնակառավարման մարմինների ընտրությունները, քանի որ իրենք ընդունում են Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականությունը և անօրինական են համարում այդ ընտրությունները։ Ինչպե՞ս կմեկնաբանեք Վրաստանի այս քայլը։

-Դա Վրաստանի ներքին կարծիքն է, իրենց գործն է, ինչ ուզում են՝ թող ասեն։ Մեզ վրա դա որևէ ձևով չի ազդում, որովհետև առանց այդ հայտարարության էլ Արցախը շարունակում է և շարունակելու է կառուցել իր անկախ պետականությունը։

Մի բան է անհասկանալի. եթե Վրաստանը ժողովրդավարությունը հռչակել է որպես իր համար գերակա ուղղություններից մեկը, ո՞նց կարող է չճանաչել ընտրություններն Արցախում։ Անկախ նրանից՝ պետությունը ճանաչված է, թե՝ ճանաչված չէ, ընտրությունները ժողովրդի կամարտահայտության ամենակարևոր և առանցքային մեթոդներից մեկն է, ինչպե՞ս կարող են նման ընտրությունները, մանավանդ տեղական ինքնակառավարման մարմինների, չընդունվել միջազգային հանրության կողմից։ Բայց դա իրենց ներքին գործն է, այն որևէ ձևով որևէ ազդեցություն մեզ վրա չի ունենում։

Aysor -Ձեր կարծիքով, ե՞րբ կսկվի ԼՂՀ միջազգային ճանաչումը և ի՞նչը կարող է նպաստել դրան։

-Խնդիրը նրանում է, որ ԼՂՀ միջազգային ճանաչումն արդեն սկսվել է։ Միջազգային ճանաչումը սկսվել է վաղուց, կարելի է ասել՝ 1991թ.-ից, ուղղակի մի քիչ այլ շերտում է այն գտնվում։ Այսինքն՝ ճանաչելիության փուլում ենք մենք գտնվում. տարբեր պատվիրակություններ են գալիս մեզ մոտ, տարբեր պետությունների հետ ենք մենք հարաբերություններ զարգացնում։ Ճիշտ է՝ ոչ պաշտոնական, բայց այդ գործընթացը գնում է։

Վերջերս Ուրուգվայի ԱԳ նախարարի կողմից հնչեցրած հայտարարությունը փաստորեն նոր փուլի դուռը բացեց. փաստորեն նոր փուլ է սկսվում և, երևի թե, տարբեր պետություններ ավելի լուրջ կվերաբերվեն հենց ճանաչման և ոչ թե ճանաչելիության գործընթացին։ Իմ կարծիքով, սա երկար ճանապարհ է, պետք է շատ աշխատենք և հասնենք մեր ուզածին. ոչ թե ճգնաժամի միջոցով, ինչը տեղի ունեցավ տարբեր երկրներում, այլ ուղղակի սահուն ձևով։ Մենք սա պետք է ընդունենք որպես մի կարևոր առաջադրանք, որը պիտի ազգովի իրականացնենք՝ Հայաստան-Արցախ-Սփյուռք ուժերի համադրմամբ։