26/12/2012 14:16
Արդարադատության համակարգի 2012 թ. աքիլեսյան գարշապարն ու ձեռքբերումները
«Այս տարի սահմանվեց 2012-2016 թթ. դատաիրավական բարեփոխումների ծրագիրը, որ կրել է ամբիցիոզ անունը, և որի իրականացումը առաջինն իմ պատվի, և մեր քաղաքական իշխանությունների խնդիրն է»,- այսօր լրագրողների հետ հանդիպմանը ասաց ՀՀ արդարադատության նախարար Հրայր Թովմասյանը:
«Այս տարի ամրապնդվեցին արդարադատության ոլորտում առկա ձեռքբերումները և մատնաշվեցին այն ոլորտները, որոնցում պետք է առաջ գնանք: Ավելի մեծ խնդիր է, երբ դու չես տեսնում խնդիրները, քան թե դրանց լուծումները, վստահաբար կարող եմ ասել, որ ես տեսնում եմ թե խնդիրները, թե լուծումները, որոնցից շատերը ձեզ տեսանելի չեն»,-ասաց նախարարը:
«Շինհրապարակում եթե ասեմ, որ դատարկ տեղում շուտով շենք պետք է լինի, միայն շինարարը կարող է իմանալ, թե ինչ խնդիրներ, փորձաքննություններ պետք է անցկացվեն դրանից առաջ, ինչ նախագիծ պետք է արվի: Արդարադատության ոլորտում նախագծերը կան, շինարարները, ենթակառռւցվածքները կան, և առաջիկա չորս տարին լինելու է այս ոլորտում այլ համակարգի ստեղծման մի ժամանակաշրջան»,-ասաց նա:
Նախարարի խոսքով, ամենամեծ ձեռքբերումներից է իրավաբանական անձանց գրանցման համակարգը, որով առաջին եռյակում ենք աշխարհում:
«5 րոպեում, առանց որևէ քաշքշուկի, և որևէ մեկի հետ շփվելու կարելի է ստանալ իրաբավանական անձի կարգավիճակ: Այն ամբիցիոզ ծրագիրը, որ կա իմ գլխում, որ պետությունը ծառայությունների 80 տոկոսը պետք է մատուցի առցանց, առաջին հայացքից հեքիաթ է թվում, բայց դա կատարելը հնարավոր է և դրա նախադրյալները կան: Եթե հաջողվի առաջիկա 4 տարիների ընթացքում այս համակարգը պրոյեկտել պետություն-իշխանություն մյուս համակարգերի վրա, ապա պետություն-քաղաքացի հարաբերությունը էականորեն կփոխվի:
Առաջիկա տարիներին ամբողջովին կթվայնացվի նաև ՔԿԱԳ, քաղաքացիների հաշվառման, անշարժ գույքի համակարգը, և մի մարմնից մյուս մարմին քաշքշուկից ձերբազատված ենք լինելու, ինչը արդարադատության նախարարության գլխավոր թիրախն է լինելու 2013-2014 թթ. ընթացքում»,-ասաց Հ.Թովմասյանը:
Պատրաստ է նաև նոտարիատի համակարգում փոփոխությունների համակարգը, որը առաջիններից է մեր իրականության մեջ, որտեղ կա 0 տոկոս ստվերայնություն: Անցած 8 ամիսների ընթացքում եղել է վճարված հարկերի 18 տոկոս աճ. Նոտարիատը պետք է լինի տնտեսական հարաբերություններում գլխավոր կայունության համակարգերից մեկը, և մինչև տարվա վերջ կունենանք օրենսդրական փոփոխություններ, որոնք կվերափոխեն նոտարական համակարգը:
Հ.Թովմասյանի խոսքով, քրեակատարողական արդարադատության համակարգը գուցե ամենախոցելին է, և այստեղ արագ փոփոխություններ ակնկալել չի կարելի, ինչպես ասենք, պետական ռեգիստրում և նոտարիատում:
«Կա ենթակառուցվածքների, շենքային պայմանների խնդիր, կարելի է կոսմետիկ փոփոխություններ անել, բայց էական փոփոխությունների կարիք կան, որովհետև ամենագլխավոր խնդիրը այն է, որ կան կազարմային տիպի խցեր, գերծանրաբեռնվածության խնդիր: Կա նաև կադրերի պակաս, ինչը մեր ամենախոցելի տեղն է, որովհետև չունենք որևէ ուսումնական հաստատություն, որտեղ կպատրաստեն կադրեր: Շահագործման կհանձնվի նաև նոր 400 տեղանոց քրեակատարողական հիմնարկ, որը կլուծի գերծանրաբեռնվածության խնդիրը: 2014 թ. կգործի նաև պրոբացիոն ծառայություն, որը նոր շունչ և փիլիսոփայություն կմատուցի դատապարտյալների հետ աշխատանքին: Կա նաև զբաղվածության խնդիր, եթե 2011թ. զբաղվածությամբ ապահովված էր 160 հոգի, 2012թ.` 310, 2013թ, նախատեսվում է ներգրավել 550-600 մարդու»,-ասաց նա:
Նախարարի խոսքով, դատաիրավական համակարգը դատական իշխանության աքիլեսյան գարշապարն է, որտեղ իր բոլոր խնդիրներով հանդերձ առկա է դրական տեղաշարժ, և դրա ապացույցը Մատաղիսի գործով որոշման ընդունումն էր, որը ցույց տվեց, որ դատական իշխանությունը կարող է մեղադրող կողմին և նախաքննությանը դեմ գնալ: «Նման երևույթները պետք է լինեն, ես չեմ ուզում գործի հանգամանքների մեջ մտնել, սակայն դրանք դառնալու են մեր ապագա համակարգի ինչպիսիության խնդիրը»,-ասաց նա:
Հ.Թովմասյանի խոսքով, պետք է փոփոխվեն նաև դատավորին ներկայացվող պահանաջները: «Նրա տեսական գիտելիքներից բացի պետք է ստուգվեն նաև նրա մարդկային, տարբեր իրավիճակներում կողմնորոշվելու, արդարամիտ լինելու հանգամանքները: Վերջին հաշվով, եկող տարի չի լինելու այն տարին, որ այս օրենքն ենք ընդունել, և այլն, պետք է ոլորտի հստակ բարեփոխումների ինդիկատորը լինի հասարակության կողմից անկախության և հանրության դեմ պատասխանատվության ինդիկատորի բարձրացումը»,-եզրափակեց նախարաը: