04/02/2013 13:20
Ս. Սարգսյան. Երկաթուղային շրջափակման ճեղքումը մեզ համար մեծ գործ կլիներ
ՀՀ Նախագահ Սերժ Սարգսյանը հարցազրույց է տվել ռուսական «Օգոնյոկ» հանդեսի գլխավոր խմբագիր Վիկտոր Լոշակին: Այսօր զրույցը հրապարակվել է միանգամից երկու պարբերականներում` «Կոմերսանտ» և «Օգոնյոկ»: Ստորև թարգմանաբար ներկայացնում ենք հարցազրույցը:
- Փետրվարի 18-ին Հայաստանում նախագահական ընտրություններ են: Դուք երկրորդ անգամ եք հավակնում բարձրագույն պաշտոնին: Ինչը կառանձնացնեիք որպես Ձեր կառավարման առաջին շրջանի գլխավոր ձեռքբերում:
- Հինգ տարի առաջ քաղաքական դիմակայությունն ու ատելությունն ըստ էության թունավորել էին երկրի կյանքը: Անհրաժեշտ է այդ բարդ հանգույցը քանդել, քանի որ կտրել չէր կարելի: Մեզ հաջողվեց կայունացնել ու բացել քաղաքական համակարգը, անհրաժեշտ մակարդակով խորհրդարանական ընտրություններ անցկացնել, ազատականացնել լրատվական դաշտը: Մենք վերականգնեցինք հասարակական-քաղաքական երկխոսության արդյունավետ մեխանիզմները:
Համաշխարհային ֆինանսա-տնտեսական ճգնաժամը Հայաստանին շատ ցավալի հարված հասցրեց: Մենք տնտեսության լուրջ անկում ունեցանք: Փաստացի, մենք ստիպված էինք անդունդից դուրս գալ: Ստիպված էինք փոխել մեր տնտեսության կառուցվածքն ու բովանդակությունը: Այդ ծանր պահին մեք շատ օգնեց ռուսական վարկը: Նախորդ տարի մենք ունեցանք տնտեսության 7 տոկոսի աճ: Այժմ կարևորը տեպմը պահելն է:
Այդ երկու ճգնաժամերից բացի, 2008-ին սանձազերծվեց Հարավային Օսիայի հակամարտությունը, որը նույնպես ծանր հարված էր Հայաստանին, քանի որ Հայաստանի համար նախատեսված բեռների մեծ մասը գալիս և շարունակում է գալ Վրաստանի տարածքով: Ըստ այդմ` արտաքին աշխարհի հետ կապը կտրվել էր: Ես չեմ հիշատակում ղարաբաղյան հիմնախնդիրն ու տարածաշրջանում ընդհանուր բարդ իրավիճակը: Այստեղ մենք մեծ բեկումների չենք հասել, սակայն պահպանել ենք խաղաղությունը, ինչն իմ կարծիքով, թանկ արժե: Սրանով հանդերձ մեր միջազգային գործընկերները հասկացան, որ Հայաստանը կանգնած է հիմնախնդրի խաղաղ ու արդարացի լուծման որոնումների դիրքերում:
Ընդհանուր առմամբ, ճգնաժամերը կհերիքեին մի քանի նախագահների: Սակայն մենք դրանցից դուրս եկանք ամրացած, և այսօր ավելի վստահ ենք ընթանում առաջ:
- Գնալով ավելի իրատեսական է դառնում Հայաստանի Հանրապետության երկաթուղային ապաշրջափակումը` Աբխազիայի ուղու բացումը:
- Շրջափակման ճեղքումը մեզ համար մեծ գործ կլիներ: Առաջին հերթին` տնտեսության համար: Տեղափոխությունների անհնարինության կամ փոխադրումների թանկության պատճառով մեր որոշ ապրանքներ պարզապես անմրցունակ են: Իհարկե, անհրաժեշտ է չորս կողմերի համաձայնությունը, սակայն վերջերս Վրաստանի վարչապետ Իվանիշվիլին մեզ մոտ էր և ինձ հավաստիացրեց, որ Վրաստանի համար բացումը նույնպես ձեռնտու է:
-Իրանն այսօր Հայաստանի գլխավոր առևտրային գործընկերներից մեկն է, որի հետ ապրանքաշրջանառությունը վերջին հինգ տարիների ընթացքում, եթե չեմ սխալվում, աճել է չորս անգամ: Ասում են` իրանցիները Ձեր երկրում քիչ բնակարաններ չեն գնել: Ինչպե՞ս եք կառուցում Ձեր հարաբերությունները մի երկրի հետ, որին փաստացի շրջափակում է հայտարարել ողջ աշխարհը:
-Դուք նկատի ունեք ՄԱԿ Անվտանգության խորհրդի կողմից հաստատված պատժամիջոցնե՞րը: Հազիվ թե դրանք կարելի լինի անվանել համատարած շրջափակում: Հայաստանը գործում է միջազգային իրավունքի խիստ համահունչ: Պատժամիջոցներն, իհարկե, կան: Դրանք հարվածում են իրանական տնտեսությանը, իսկ անդրադարձով (բնօրինակում օգտագործված է «ռիկոշետ» եզրույթը – Aysor.am)` մեր տնտեսությանը: Սակայն մենք շարունակում ենք համատեղ հետաքրքիր նախագծերի մշակումը, մասնավորապես հիդրոէներգետիկայի բնագավառում: Այժմ ինտենսիվ ընթանում են միջազգային նոր մայրուղու կառուցման աշխատանքները, որը կապում է Հայաստանն Իրանի հետ: Հերթի մեջ է երկաթուղին:
Իրանում մեծ ու շատ հետաքրքիր հայկական համայնք է ապրում: Հայ-իրանական բարեկամությունը դարավոր պատմություն ունի: Եվ այսօր էլ մեր հարաբերությունները հաջողությամբ զարգանում են: Մենք այդ հարաբերությունները կառուցում ենք փոխշահավետության և փոխադարձ հարգանքի հիմքի վրա: Տարօրինակ կլիներ, եթե մեր հարևանները չձգտեին դրան: Իմ կարծիքով` դա բնական է, այդպիսին պետք է լինեն հարաբերությունները բոլոր հարևանների միջև:
Մենք շատ կցանկանայինք, որ կողմերը վերջնականապես համաձայնեցնեին իրենց դիրքորոշումներն ու իրանական միջուկային թղթապանակը մեկընդմիշտ փակվեր: