18/04/2015 17:16
«Հայոց ցեղասպանություն. Կոտրելով լռությունը». Եվգենի Կիսին. Թուրքիան այդպես էլ չդարձավ ազատ, ժողովրդավարական պետություն
Ցեղասպանության 100-ամյա տարելիցին ընդառաջ Aysor.am-ը ներկայացնում է հատուկ նախագիծ, որի շրջանակներում կանդրադառնանք այս օրերին իրականացվող մշակութային, գիտական, հասարակական նախագծերին:
Այսօր զրուցել ենք աշխարհահռչակ դաշնակահար Եվգենի Կիսինի հետ, ով Հայաստանում էր «Երևանյան հեռանկարներ» փառատոնի շրջանակում` նվիրված Հայոց ցեղասպանության 100-րդ տարելիցին:
Ցեղաս
-Պարոն Կիսին, բազմիցս արտահայտել եք Ձեր վերաբերմունքը Հայոց ցեղասպանության վերաբերյալ: Բացի այդ Ձեր գործունեությամբ էլ փորձում եք աջակցել դրա ճանաչմանը աշխարհում: Հետաքրքիր է` հիշու՞մ եք, երբ առաջին անգամ իմացաք, թե ինչ է կատարվել 20-րդ դարի սկզբում հայերի հետ:
-Ճիշտն ասած, արդեն չեմ էլ հիշում՝ երբ և ինչպես եմ իմացել այդ մասին: Հիշում եմ, որ գիտեի այդ ճշմարտությունը, երբ դեռ Խորհրդային Միության տարածքում էինք ապրում: Բնականաբար, չգիտեի մանրամասներ, բայց գիտեի որ տեղի ունեցածը ցեղասպանություն է: Կարծում եմ` բոլոր կիրթ մարդիկ գիտեին դա:
-Ձեր հարցազրույցներից մեկում նշել եք, որ երբեք չեք այցելի Թուրքիա, քանի որ սա մի պետություն է, որը ժխտում է իր կատարած ոճիրը…
-Այո, և մինչև այսօր չեմ էլ գնում: Իհարկե, բացառությամբ այն դեպքերի, երբ ստիպված եմ լինում անցնել այդ պետության տարածքով: Ինչ վերաբերում է համերգներին` երբեք ելույթ չեմ ունենա այնտեղ:
-Պարոն Կիսին, շատերի մոտ է հարց առաջանում՝ ինչու՞ այսքան տարիների ընթացքում Թուրքիան չի ցանկանում ընդունել իր արարքն ու հաշտվել սեփական պատմության հետ:
-Նման արարքներն ընդունելն իրականում շատ ու շատ բարդ է: Միգուցե, առանձին մարդկանց մոտ Թուրքիայում ծագում են հարցեր, նրանք փնտրում են պատասխաններ ու հաշտվում են իրողության հետ, բայց դժվար թե ամբողջական պետությունը համաձայնի ճանաչել իրողությունը, համենայնդեպս՝ դա անել ինքնակամ: Եվ, վերջիվերջո, Թուրքիան այդպես էլ չդարձավ ժողովրդավարական, ազատ պետություն: Իսկ դա ճանաչման համար պարտադիր պայման է:
Լուսանկարները՝ Վահագն Գրիգորյանի
-Ցեղասպանության 100-րդ տարելիցը կարևոր փուլ է: Ինչ եք կարծու՞մ կկարողանանք մենք գոնե մոտենալ աշխարհի ու մասնավորապես Թուրքիայի կողմից Հայոց ցեղասպանության ճանաչմանը:
-Այն, ինչ կանի կամ չի անի Թուրքիան՝ անխոս կախված է հենց աշխարհի դիրքորոշումից: Իսկ այն, թե ինչ դիրքորոշում կընդունի միջազգային հանրությունը՝ կախված է մեզանից: Մեզանից յուրաքանչոյւրը կարող է իր ներդրումն ունենալ այս հարցում: Ինչքան շատ ջանք ներդնենք` այնքան ավելի մոտ կլինենք ցանկալի արդյունքին:
-Պարոն Կիսին, Ձեզ հաճախ անվանում են «հայ ժողովրդի բարեկամ»…
-Դա մեծ պատիվ է ինձ համար (Ժպտում է- հեղ.)
-Մեզ համար էլ, և որպես «հայ ժողովրդի բարեկամ»՝ Ձեր խոսքը, կոչը մեզ…
-Պինդ կացե՛ք: Երբեք չենք մոռանա Հայոց ցեղասպանության զոհերին...
Լուսանկարները՝ Վահագն Գրիգորյանի