30/10/2015 20:25
Այսքան տարիք կա ուսերիս դրված, բայց ես թույլ չեմ տա ինձ այնպես պահել, ինչպես իրենք. Գուժ Մանուկյանը՝ նոր կերպարի, ժամանակակից երիատասարդության և բարքերի մասին
Aysor.am-ի զրուցակիցը Հայաստանի Հանրապետության ժողովրդական արտիստ, Հրաչյա Ղափլանյանի անվան դրամատիկական թատրոնի դերասան Գուժ Մանուկյանն է, ով շուտով կրկին հեռուստադիտողին կներկայանա էկրաններից:
-Պարոն Մանուկյան, Ձեզ շուտով նորից կհանդիպենք սերիալում: Կմանրամասնե՞ք
-Այո, սերիալը կոչվում է «Վերջին հայրիկը», ցուցադրվելու է ATV հեռուստաընկերությամբ: Սցենարիստը Անահիտ Մխիթարյանն է: Պապիկի կերպարն եմ ներկայացնում, տղայիս՝ Դավիթի դերում Վարդան Հովսեփյանն է: Կերպարիս անունը Ռուբեն է, թոռնիկիս կերպարի անունը՝ ևս, սցենարը գրելիս Անահիտը թղթի վրա գրում է «Ռուբեն մեծ», «Ռուբեն փոքր» (ծիծաղում է): «Վերջին հայրիկը», ինձ թվում է, Դավիթն է, ով 12 տարի բանտում անցկացնելուց հետո հայտնվում է իր տղայի կյանքում… «Թոռանս» մայրը, կոպիտ ասած՝ «դուրս ընկած» է եղել, սիրեկանը տունը վաճառել է, ինքն էլ իր որդուն նամակ է թողել և ինքնասպանություն գործել: Երեխայի համար դա սթրես է, քանի որ շուրջբոլորը, դպրոցում ծաղրում են… Դեռևս 5-6 օր ենք նկարահանվել: Սերիալը շատ է տարբերվում ֆիլմից, ֆիլմի դեպքում ի սկզբանե գիտես, թե ինչ զարգացումներ են լինելու, իսկ սերիալի դեպքում այդ մասին, հավանաբար, միայն սցենարիստն է իմանում: Այդ պատճառով շատ մանրամասների չեմ տիրապետում…
-Նախորդ՝ «Հարազատ թշնամի» սերիալում էլ պապիկի կերպարով էիք հանդես գալիս: Շա՞տ եք տարբերվում նախորդ «պապիկից»:
-Դե, նորից դրական պապիկ եմ, ով նվիրված է իր տղային ու թոռանը: Սցենարիստից խնդրել եմ, որ հոգեբանական տեսարաններ լինեն, ես նման կերպարներ եմ սիրում ներկայացնել, դա իմն է: Դեռևս նկատում եմ սցենարում այդ նրբությունները, հոգեբանորեն խաղալու հնարավորություններ կան: Իհարկե, դեռևս չեմ տեսել, թե ինչպես է ստացվել նկարահանումը, բայց առայժմ ինձ գոհացնում է և սցենարը, և մթնոլորտը:
-Որքան հիշում եմ, տարիներ առաջ նկարահանվել եք նաև «Որոգայթ» սերիալում: Սերիալի հիման վրա վերջերս նկարահանվել է գեղարվեստական ֆիլմ: Այստեղ և՞ս ընդգրկված եք:
-Այո, «Որոգայթ» սերիալում նկարահանվել եմ, բայց ֆիլմում նկարահանվելու առաջարկ չեմ ստացել: Բայց դա իրենց գործն է, ես իմ աշխատանքն ունեմ: Եթե պետք լինեմ՝ կգտնեն ինձ…
-Բեմական գործունեությունի՞ց ինչ նորություններ ունեք:
-Բացի այն, որ զբաղված եմ Դրամատիկական թատրոնում, նաև Ժան Նշանյանը բեմադրություն է պատրաստում, կոչվում է «Անբանները»: Այդտեղ երիտասարդ տղաների հայր եմ…Ասմունքի շրջանակներում շուտով 100-րդ տարելիցին նվիրված փառատոնը կսկսենք, որի ընթացքում երեխաները Գևորգ Էմինի և Վահագն Դավթյանի գործերն են ներկայացնելու:
-Պարոն Մանուկյան, Ձեր մասնակցությունը ցանկացած սերիալի, նախագծի լրջություն է հաղորդում, նաև՝ դիտողականություն ապահովում:
-Շնորհակալ եմ: Իսկապես, դրսում էլ զգում եմ, որ մարդիկ ոգևորված են դիտում այդ նախագծերը, մոտենում են, ասում այդ մասին, առողջություն մաղթում` լինի տաքսու վարորդ, խանութի աշխատող, թե պարզապես անցորդ: Հավանաբար, ինչ-որ լավ բան կատարվում է, որ հանդիսատեսն ինձ այդպես է ընդունում: Մեր աշխատանքի միակ գնահատականը մարդկանց վերաբերմունքն է, սերը: Այսպես ասած՝ սա մեր միակ «քյարն» է (ծիծաղում է):
-Նաև մեր երիտասարդ դերասանների համար շատ կարևոր, օգտակար է Ձեզ պես արտիստների կողքին աշխատելը: Ի՞նչ եք կարծում, հե՞շտ է Ձեզ հետ աշխատելը:
-Երևի: Վերջերս այս սերիալի սցենարիստն ասաց, որ բոլորն ասում են՝ Գուժի հետ այնքա՜ն հեշտ է աշխատել: Կարծում եմ, պատճառն այն է, որ ես մեծամիտ մարդ չեմ: Ներկա պահին նաև երեխա խաղըներ ունեմ, երբ տեղը գալիս է, իրեն սիրով մատնանշում եմ, որ եթե այս կամ այն բան այսպես անի, շատ ավելի լավ կլինի: Եվ երեխան լսում է: Իսկ եթե կոպիտ վերաբերես՝ իմացածն էլ կմոռանա: Երիտասարդների հետ աշխատելով՝ երբեմն նկատում եմ, իրենց այնպես են պահում նկարահանման հրապարակում, որ ապշում ես. այսքան տարիք կա ուսերիս դրված, բայց ես թույլ չեմ տա ինձ այնպես պահել, ինչպես իրենք: Այնպիսի պահանջներ են ներկայացնում, նույն տեսարանը, նույն նախադասությունը երկրորդ անգամ չեն կրկնում. Բայց ինչո՞ւ, եթե դերասան ես՝ կրկնի, ի՞նչ կա դրանում: Չէ՞ որ արդյունք պետք է ստանալ, այնքան կրկնի, մինչև ցանկալի արդյունքը լինի:
-Կարծում եմ, այստեղ ոչ միայն մասնագիտական խնդիր է, այլ նաև՝ մեծամտության: Դա մարդու տեսակ է:
-Դա էլ կա, իհարկե: Այդպիսի մարդիկ մի փոքր գործ են անում թե չէ, իրենց թվում է՝ գագաթնակետին են: Բայց այդպես չի, մենք հարյուրավոր դերեր ենք խաղացել, բայց մի անգամ չենք մտածել՝ «աստղի» համբավ ունենալ, ինչպես երգիչ-երգչուհիները: Բոլորին «աստղ» են համարում: Գուցե իրենք իրենց այդպիսին չեն համարում, բայց ուրիշներն են համարում: Եվ գիտեք, դրանում մեղավոր է հենց շրջապատը, քանի որ մարդուն գայթակղեցնում է նման բառերով: Բայց ինչո՞ւ, դու քո աշխատանքն ես անում, քո գործը, ինչի համար որ կոչված ես: Ուրիշ բան, որ մարդիկ ուղղակի մոտենում են, լավ խոսքեր ասում, գնահատում, բայց այլ բան է, երբ «աստղեր» են դարձնում… Մեր ոլորտը բարդ է, եթե ընտրել ես այս ճանապարհը, պետք է դիմանաս և՛ քննադատությանը, և՛ գովեստին՝ երբեք քիթդ վեր չբարձրացնելով: Ես այդպես եմ ապրում:
-Միգուցե շատերի համար «քիթը վեր բարձրացնելու» պատճառ է հանդիսանում այն, որ գրեթե ոչինչ չարած՝ համալրում են վաստակավոր արտիստների շարքերը՞: Վերջին շրջանում «բաժանված» կոչումներին ինչպե՞ս եք վերաբերում:
-Իմ կոչումներն այնքան վաղուց են եղել, որ հիմա այլևս չեմ հետևում ու հետաքրքրվում, թե ի՞նչ է տեղի ունենում: Անկեղծ ասած՝ կոչումը ոչինչ չի տալիս, պարզապես, երբ նայում ես շուրջբոլորդ ու տեսնում, որ աննշանը ստանում է, իսկ դու ավելի արժանի էիր՝ ինքնասիրությունդ մի քիչ վիրավորվում է: Եթե վաղուց ստացած չլինեի իմ կոչումներն ու հիմա տային, երևի թե հրաժարվեի: Հոլիվուդյան «գիգանտ» դերասաններ կան, կոչումներ ունե՞ն: Իհարկե ոչ, չունեն պետական մրցանակներ ու կոչումներ, բայց շատ լավ են ապրում, շատ գումար ունեն, դերեր ընտրելու հնարավորություն: Իսկ մեր փոքրիկ երկրում չնչին քանակով ֆիլմերի մեջ դերից հրաժարվել չի կարելի, տարիներդ կկորցնես: Դերասանի գործը խաղալն է, իսկ դերերը մեզ մոտ «թափված» չեն, որ նրանց մեջ ընտրություն կատարես, դերից հրաժարվես: Հրաժարվեցիր՝ վերջացավ, տարիներդ գնացին: Իսկ այն, ինչ կարող ես անել այսօր՝ վաղը չես անի: Աղջիկս երբեմն վիրավորվում է, ասում է՝ ինչո՞ւ են քեզ պապիկի դերեր տալիս: Որոշ տեղեր նույնիսկ «պապիկ» բառը հանում ենք, որ նա չնեղվի (ժպտում է): Բայց դե ինչ արած, տարիքդ արդեն պապիկի է, հետո ինչ, որ քեզ երիտասարդի պես ես պահում ու տարիներդ չես երևացնում: Սպիտակ մազերդ էլ հո չե՞ս կարող թաքցնել: Տարիքը դեր է խաղում: Չնայած՝ ժամանակին այնպիսի՜ դերեր եմ խաղացել…
-Փաստորեն, դեր ստանալիս երբեք ընտրություն չեք կատարում, այլ փորձում եք Ձեր տեսակով կերպարին հասունացնել ու հարստացնել:
-Այնպես չի, որ քեզ մի քանի սցենար են առաջարկում ու պետք է ընտրես: Չկա այդքան սցենար: Նույնիսկ պատրաստի սցենար չկա, ուղղակի բանավոր ծանոթացնում են, թե ինչ է լինելու: Նյութն աչքիդ առաջ պետք է լինի, որպեսզի տեսնես, թե ինչ ես ներկայացնելու, ինչ երկխոսություններ ես ունենալու, որքանով է գրագետ կամ անգրագետ: Խոսքս այս սերիալի մասին չէ, բայց որ տեսնեք, թե երբեմն ինչ սցենարներ եմ ստացել ու վրանները որքան ուղղում եմ կատարել՝ կշշմեք: Գրված «գրականությունը» ստիպված եմ լինում դարձնել կենդանի խոսք: Էկրանին անկենդան խոսքը, ձևական պահվածքը այնպես է «զռում», որ հեռուստադիտողն անմիջապես նկատում է: Պետք է շատ իրական լինել և՛ էկրանին, և՛ բեմում:
-Միգուցե դերասանի, սցենարիստի, ռեժիսորի, այսպես ասած, (школа)-ի խնդի՞ր կա: Չե՞ք ցանկանում Ձեր դպրոցը բացել:
-Ինձ բոլորն ասում են այդ մասին, բայց դրա համար տարածք, պետական աջակցություն է պետք: Քաղաքապետին ասել եմ՝ ինձ տարածք հատկացրեք, որ իմացածս «հետս չտանեմ»: Տարոն Մարգարյանը խոստացավ, բայց առայժմ լռում է… Իսկ տարիքս թույլ չի տալիս սպասել: Այնպես որ, շտապե՛ք, սիրելիներս, հատկացում անել, որ քանի մեջս ուժ կա՝ կարողանամ օգտագործել ի փառս մեր երիտասարդության:
-Որպես հայ մշակույթում մեծ ավանդ ունեցող ժողովրդական արտիստ՝ Ձեզ գնահատված զգո՞ւմ եք, թե՞ հաճախ եք զայրանում Հայաստանում տիրող բարքերից:
-Երբեմն պատահում է, որ նեղվում եմ, մտածում՝ թողնեմ ու հեռանամ այս երկրից: Արդեն այդ աստիճանի է հասնում… Հատկապես զայրացած եմ ճանապարհային երթևեկության պահով. այդքն տուգանքներ, որ «մեզ վրա» են գալիս, անհարիր է, չի՛ կարելի: Գոնե անվանդ, քո արածների համար ամեն «հիմար» բանի համար չի կարելի «պատժել» այս դեպքում՝ վարորդ Գուժ Մանուկյանին: Ես այնքա՜ն վիրավորված եմ: Իսկապես, չի՛ կարելի բոլորին նույն «արշինով» չափել, աշխարհում այդպես չի լինում: Իսկ մեզ մոտ հաշվի չեն առնում՝ ով ես, ով չես: Այս մոտեցումը շատ սխալ մոտեցում է:
-Դա կարո՞ղ է Ձեզ ստիպել՝ մտածել Հայաստանից հեռանալու մասին:
-Ոչ, հիմա արդեն ուշ է: Եվ հետո, եթե հեռացող լինեի՝ շատ հնարավորություններ եմ ունեցել, վաղուց հեռացած կլինեի: Ուղղակի վիրավորական է, որ չեն գնահատում այն, ինչ ունեն: Այ եթե գնաս, այնքա՜ն կգնահատեն, կգովերգեն… Ղափլանյանն ասում էր՝ գնա մեռի, արի սիրեմ, «մեռել» սիրող ազգ ենք դարձել… Հավատացեք, եթե դրսում լինեի ու հյուր գայի, 75-ամյակս ավելի շուքով կտոնեին, Օպերայի դահլիճը կտրամադրեին: Բայց հիմա այդպես չի, քանի որ «տեղում» ես, ասում են՝ դե մերն է էլի: Բավական է մեկնես ԱՄՆ ու գաս. օ՜, «վերևներից» կընդունեն քեզ, այնպե՜ս կընդունեն, կգովերգեն, այնպիսի բաներ կգրեն քո մասին..
-Բայց ես նկատել եմ, որ դուք չեք սիրում շատ երևալ, հարցազրույցներ տալ:
-Այո, ես «փախչում» եմ հարցազրույցներից, երևի առաջին անգամ եմ այսքան երկար խոսում (ժպտում է): Բայց խոսքս բարքերի մասին էր… Մի բան գիտեմ, դերասանը պետք է մի քիչ իրեն հարգի, ամեն տեղ չերևա: Ես մեծամասամբ հրաժարվում եմ՝ գտնելով, որ հանդիսատեսը պետք է դերասանին կարոտի, ոչ թե անընդհատ «մտնես» հանդիսատեսի աչքի մեջ՝ մի քանի ասպարեզում երևալով՝ երգելով, պարելով, հաղորդավարություն անելով: Չի կա-րե-լի: Դա իմ կարծիքն է, իմ հավատամքը:
-Պարոն Մանուկյան, հետաքրքիր է, ժողովրդական արտիստի՝ սերիալներից վաստակած հոնորարը տարբերվո՞ւմ է երիտասարդների ստացածից:
-Ես կարծում եմ, կոչումը բնավ կապ չունի այստեղ, դա մարդու անունն է ու մասնագիտական հնարավորությունը: Բայց ասեմ, պատահել է՝ զգացել եմ, որ ինձ ավելի քիչ են վարձատրել նույն սերիալում խաղացող մի քանի հոգուց: Նման բան եղել է:
-Դա չի՞ բարկացրել:
-Բարկացրել է, բայց ես մատների արանքով եմ նայում նման երևույթներին: Հո չե՞մ գնալու կռիվ անեմ: Հատկապես, որ իմ ամենաչսիրած բանն է վճարման մասին խոսելը: Մեկ-մեկ ինձ մեղադրում են՝ ասելով, որ այդ սովորության պատճառով քեզ «խաբում» են, կարող ես անվճար գնալ ու նկարվել: Բայց ի՞նչ անեմ, գնամ կռի՞վ անեմ… Այլ բան, որ մենեջեր ունենամ ու նման հարցերը նա լուծի, թե չէ ես շատ եմ նեղվում նման խոսակցություններից…
-Կպատմե՞ք Ձեր ընտանիքի մասին:
-Երկու աղջիկ ունեմ՝ մեկը բավական մեծ, մյուսը՝ բավական փոքր (ժպտում է). մեծ աղջիկս 40-ն անց է, թոռնիկ ունի: Իմ թոռնիկի և փոքր աղջկաս մեջ ընդամենը տարի ու կեսի տարբերություն է (ժպտում է): Փոքր աղջիկս 25 տարեկան է, աշխատում է Սահմանադրական դատարանում՝ Գագիկ Հարությունյանի ղեկավարությամբ: Մեծս Պարարվեստի ուսումնարանում պարուսույց է: Կինս բանասեր է, բայց այժմ աշխատանք չունի, տունը պահողը ես եմ…
-Դժվար չէ՞:
-Բավական դժվար է… Ծախսը բավական շատ է, ստանալիքդ՝ բավական քիչ: