24/04/2017 20:08
Հայ ժողովրդի ամենամեծ վրեժը թուրքից՝ վերապրելն է, հայրենիք ու լեզու ունենալը. «Խոստումը» աշխարհին կստիպի պահել խոստումը
Հայոց Ցեղասպանության 102-րդ տարելիցին երևանյան հանդիսատեսը հնարավորություն ունեցավ նայելու և գնահատելու երջանկահիշատակ Քըրք Քրքորյանի նախաձեռնած և ռեժիսոր Թերրի Ջորջի նկարահանած Հայոց ցեղասպանության մասին պատմող հոլիվուդյան «Խոստումը» ֆիլմը, որի համաշխարհային պրեմիերան տեղի է ունեցել դեռևս նախորդ տարի: Թեև ֆիլմի հիմնականան դերասանական կազմում հոլիվուդյան արտիստներ են, սակայն դա բոլորովին չխանգարեց հանդիսատեսին՝ ընկալելու նախորդ դարասկզբի սեփական ողբերգությունը:
Ֆիլմի իրադարձությունները ծավալվում են Օսմանյան կայսրության վերջին օրերին: Պատմական ողբերգությանը զուգահեռ ներկայացվում է նաև սիրային եռանկյունի. բժշկություն ուսումնասիրելու նպատակով Սիրուն գյուղից Կոստանդնուպոլիս մեկնած դեղագործ Միքայելը (Օսկար Այզեք) հորեղբոր տանը հանդիպում է վերջինիս դստրերի ուսուցչուհուն՝ Փարիզում ուսում առած պարուհի, նկարչուհի Աննային (ՇԱռլոտ Լը Բոն): Սակայն Աննայի կողքին կա մեկ ուրիշը՝ ամերիկացի ֆոտոլրագրող Քրիսը (Քրիստիան Բեյլ): Միքայելն էլ, իր հերթին, հավատարմության խոստում է տվել համագյուղացի Մարալին ու նշանադրվել նրա հետ… Բայց հայերի նկատմամբ Օսմանյան կայսրության ձեռնարկած ցեղասպանությունը կիսատ է թողնում բոլորի երազանքները…
Հոլիվուդյան ձեռագրով ներկայացված «Խոստումը» ոչ միայն մշակութային արժեք է, այլև՝ հնարավորություն՝ աշխարհի ուշադրությունը ևս մեկ անգամ սևեռելու 20-րդ դարի առաջին մեծ ողբերգության՝ հայ ժողովրդի բնաջնջման փորձի վրա: Թուրքիան մինչ այսօր շարունակում է ժխտել իր իսկ ձեռքով իրականացրած Հայոց ցեղասպանությունն ու հայկական պատմական տարածքների բռնազավթումը:
Թեև այս ֆիլմը գեղարվեստական լուծում ունի, սակայն փաստագրությունն ակներև է. գյուղերից բնակիչների զանգվածային տարհանում ու ոչնչացում, օգնության ձեռք մեկնող այլազգիներին՝ լրտեսի ու դավաճանի պիտակավորում… Ֆիլմի վերջին հատվածում էլ Մուսա լեռան 40 օրվա պայքարն է, ֆրանսիական նավատորմի՝ հայերին օգնության հասնելը… Ու այս ամենը գրի է առնվել և աշխարհին փոխանցվել ամերիկացի ֆոտոլրագրող Քրիսի ձեռքով…
Ֆիլմի բնօրինակն անգլերեն է, սակայն այն ունի նաև ռուսերեն և հայերեն կրկնօրինակում:
« «Շարմ» ընկերությունը, ձեռք բերելով ֆիլմի հայաստանյան ցուցադրության իրավունք, սեղմ ժամկետներում իրականացրեց հայերեն կրկնօրինակումը: Մեզ համար շատ կարևոր էր, որ հայերի մասին ֆիլմը հայերը Հայաստանում հայերենով դիտեն: Դա հնարավոր եղավ շնորհիվ Հանրային հեռուստաընկերության և այն տաղանդավոր դերասանների, ովքեր մասնակցել են կրկնօրինակմանը», - նշեց «Շարմ» ընկերության գլխավոր պրոդյուսեր Կարեն Ղազարյանը:
Հարցին, թե փորձել են արդյոք Հայաստան հրավիրել նաև ֆիլմի ստեղծագործական կազմին, Կ. Ղազարյանը նկատեց.
«Շատ սեղմ ժամանակներում ենք կազմակերպել ֆիլմի հայաստանյան ցուցադրությունը, այդ ընթացքում հնարավոր չէր լինի նրանց Հայաստան այցելությունն ապահովել, այդ պատճառով նման առաջարկ չենք էլ արել: Սակայն, միգուցե առաջիկայում ֆիլմի հետ կապված մեկ այլ միջոցառում կազմակերպենք, որին ներկա կլինի նաև ստեղծագործական խումբը»:
Ֆիլմում իր երաժշտական մասնակցությունն է ունեցել նաև «Հովեր» կամերային երգչախումբը: Երգչախմբի գեղարվեստական ղեկավար Սոնա Հովհաննիսյանը լրագրողների հետ զրույցում նշեց, որ իրենց մասնակցությունը ֆիլմին հանպատրաստից է եղել:
«Մեզ առաջարկեցին կատարել Կոմիտասի պատարագից մեկ հատված: Կոմիտասի կողմից կատարվող սոլո հատվածը հատուկ Լիպարիտ Ավետիսյանին էր վստահված, նա էլ կատարում է: Արագ, բայց սիրով ենք աշխատել: Ֆիլմից հրաշալի տպավորություններ ունեմ, հատկապես՝ գլխավոր դերակատարից, ով հայ չլինելով՝ լիովին փոխանցեց այդ ապրումները», - ընդգծեց նա:
Ի դեպ, Օպերային երգիչ Լիպարիտ Ավետիսյանը բացի երաժշտականից, պետք է նաև դերասանական մասնակցություն ունենար: Նրան առաջարկել էին մարմնավորել Կոմիտասին, սակայն ժամանակի սղության պատճառով հրաժարվեց:
Դերասան Բաբկեն Չոբանյանն, ով հնչյունավորել է գլխավոր հերոսին հասուն տարքում, Aysor.am-ի հետ զրույցում խոստովանեց՝ իր հետ վաղուց նման բան չէր եղել՝ հուզմունքը զսպել չհաջողվեց.
«Ոչ միայն պատմությունից, այլև ֆիլմի վրա կատարված աշխատանքից եմ շատ տպավորված: Ինձ համար կարևորն այն փաստն է, որ այս ֆիլմը ծնվեց, այս մասին խոսվեց այդ ամբիոնից: Ինձ թվում է՝ Հոլիվուդի դերը պետք չէ թերագնահատել, աշխարհահռչակ դերասանների միջոցով այս խնդրին անդրադառնալը մատների արանքով նայել: Վստահ եմ, սա լուրջ ուշադրություն է հրավիրելու մեր ողբերգությանը, դատին»:
«Խոստումը» ֆիլմի հայաստանյան բաց պրեմիերան տեղի կունենա ապրիլի 27-ին:
Ինչպես խոստացավ ֆիլմի հերոսուհին, վրեժխնդիր պետք է լինենք վերապրելով: Դեռևս հենց միայն դա էլ անում ենք. հայ ժողովրդի ամենամեծ վրեժը թուրքից՝ վերապրելն է, հայրենիք ու լեզու ունենալը: