09/06/2017 17:20
Դա շատ լուրջ իրավաբանական խախտում էր. Կարեն Դուրգարյանը՝ մեկնարկող փառատոնի և օպերային թատրոնի հետ համագործակցության մասին
Հունիսի 25-30 ընկած ժամանակահատվածում Ալեքսանդր Սպենդիարյանի անվան օպերայի և բալետի ազգային ակադեմիական թատրոնի աջակցման հիմնադրամի կազմակերպմամբ տեղի կունենա Ալեքսանդր Հարությունյանի անվան փողային գործիքների միջազգային փառատոնը, որը միտված է ստեղծելու լայն հնարավորություններ փողային երաժիշտների համար: Փառատոնն անցկացվելու է Հայաստանի պետական կամերային նվագախմբի հետ համատեղ:
Aysor.am-ի հետ զրույցում փառատոնի գեղարվեստական ղեկավար, դիրիժոր Կարեն Դուրգարյաը տեղեկացրեց՝ կազմակերպչական աշխատանքները գրեթե ավարտին են մոտենում, հունիսի վերջին փառատոնը կմեկնարկի, կլինեն նաև դասընթացներ:
«Բավական հետաքրքիր ծրագիր է կազմվել, կարծում եմ՝ մեր հանդիսատեսը գոհ կլինի: Քանի որ միջազգային բնույթ է կրում, հետևաբար, այդ օրերին այստեղ կլինեն երաժիշտներ տարբեր երկրներից՝ Ճապոնիայից, Մեքսիկայից, ԱՄՆ-ից, Շվեյցարիայից… Հրավիրված արտիստները ոչ միայն հայ արտիստներ են, այլ նաև այդ ազգերի ներկայացուցիչներ: Հույս ունեմ, որ հայ և օտարազգի երաժիշտների այս շփումը թույլ կտա ապագայում ևս արդյունավետ աշխատանք ունենալ», - մեզ հետ զրույցում նշեց նա:
Հարցին՝ մասնավորապես ինչո՞վ է պայմանավորված արտերկրից երաժիշտների ներգրավվածությունը, մեր զրուցակիցը խոստովանեց.
«Այստեղ դպրոցի հարց է: Փողային գործիքների դպրոցը շատ լուրջ զարգացած է Եվրոպայում: Քանի որ հնարավորություն չկա, որ մեր երաժիշտներից շատերը մեկնեն ու այնտեղ դասընթացներ անցնեն, մեր հիմնադրամի կապերն օգտագործելով՝ աշխատում ենք դրսի արտիստներին Հայաստան հրավիրել և փորձի փոխանակման միջոցով արդյունքի հասնել»:
Փառատոնի շրջանակներում օտարազգի երաժիշտներին դասախոսության միջոցով նաև կներկայացվի հայկական երաժշտարվեստը: Հյուրերը կծանոթանան հայ մշակույթի հարուստ ժառանգությանը, երկրին ու ավանդույթներին:
Հատկապես վերջին տարիներին արվեստի տարբեր ճյուղերը ներկայացնող փառատոնների պակաս չի զգացվում: Անշուշտ, նման միտումը խրախուսելի է, այլ հարց է՝ դրանք որքանով են ծառայում նպատակին, ձևական բնո՞ւյթ են կրում, թե՞ նպատակաուղղված են տվյալ ոլորտի զարգացմանն ու երիտասարդների շրջանում՝ ճանաչելիությանը:
«Ես չեմ ուզում գնահատական տալ՝ ձևակա՞ն են, թե՞ ոչ: Ես միայն ողջունում եմ այն փաստը, որ մենք բազմաթիվ փառատոններ ունենք: Կոնկրետ մեր հիմնադրամը մինչ այսօր անկախ ու ինքնուրույն է աշխատել, իհարկե, ունենալով շատ ընկերներ, ովքեր աջակցել ու սատարել են փառատոնին: Առաջին անգամ օգնություն կստանանք նաև Մշակույթի նախարարությունից, բայց դրանից մեր ինքնուրույնությունը չի տուժի… Բոլոր դեպքերում, դասական արվեստը շատ կարևորը է մեր երկրի համար: Հատկապես, որ այսօր երիտասարդները ձգտում են դեպի այս երաժշտությունը: Մեր նոր սերունդն առավել եվրոպական մտածելակերպ ունի, դա կարելի է նաև նրա հագուկապի մեջ տեսնել: Այսօրվա հայ երիտասարդն ավելի գրագետ է խոսում, ձգտում է կրթվածության, իսկ դասական արվեստը նպաստում է դրան», - ընդգծեց նա:
Հայ իրականության մեջ մեկ այլ տենդենց ևս կա. շատերի կարծիքով՝ վաստակավոր ու ժողովրդական կոչումները երբեմն շռայլվում են, ինչը հաճախ արժեզրկում է կոչման իրական իմաստը:
«Կան մարդիկ, ովքեր ձգտում են այդ կոչումներին, պատրաստ են ամեն ինչ անել ու անում էլ են հանուն դրա: Նույնիսկ քիչ է մնում ֆեյսբուքում գրեն՝ ինչո՞ւ ինձ չեք տալիս այդ կոչումը: Դա էգոյի ու կոնպլեքսների հետ կապված խնդիր է… Ասում են չէ՞՝ երկու տեսակի մարդ կա. մեկի առջևով գումարը առաջ է գնում, մյուսն էլ գումարն իր ետևում է պատկերացնում: Այնպես որ, կան մարդիկ, ովքեր հանուն կոչումի են աշխատում, կան այնպիսիք էլ, որոնց համար կարևորն իրենց գործն է, անկախ ամեն ինչից՝ ստեղծագործելու են: Երբեմն ասում են՝ այս կամ այն մարդն «աստղ» է: Եթե Շառլ Ազնավուրն էլ է աստղ, այդ մարդն էլ է «աստղ», ուրեմն ոչինչ չունեմ ասելու: Ինչպե՞ս կարելի է համեմատել: Այդ պիտակավորումը մարդն է տալիս… Բայց մի բան հաստատ է, ի վերջո, ամենամեծ կոչումը ժողովուրդն է տալիս: Ինձ երաժշտությունն է ոգևորում, արտիստների հետ շփումը, համագործակցությունը», - վստահեցրեց Կ. Դուրգարյանը:
Առիթն օգտագործելով՝ հետաքրքրվեցինք նաև այս տարի ձևավորված և ապրիլի 24-ին անդրանիկ համերգով ներկայացած Համահայկական նվագախմբի մասին ստացած տպավորություններով: Մաեստրոն առաջին հերթին նկատեց՝ համերգը կազմակերպված էր շատ պրոֆեսիոնալ: Որակյալ երաժիշտներ էին մեկտեղվել այս նախագծում: Կարևորեց այն փաստը, որ աշխարհում ունենք պրոֆեսիոնալ շատ հայ արտիստներ, ու դա մեր հպարտությունն է:
Դեռևս երկու տարի առաջ Ա. Սպենդիարյանի անվան օպերայի և բալետի ազգային կադեմիական թատրոնում վերացվեց գլխավոր դիրիժորի հաստիքը: Պատասխանատու այդ պաշտոնը մինչ այդ զբաղեցնում էր Կարեն Դուրգարյանը: Թեմայի շուրջ կրքերն առավել թեժացան այն ժամանակ, երբ սկսեցին խոսակցություններ շրջանառվել, որ դա հատուկ մեկ նպատակով է արվել՝ հետագայում այդ պաշտոնին Սերգեյ Սմբատյանին նշանակելու համար:
Հատկանշական է, որ Համահայկական նվագախմբի ղեկավարումը վստահված էր երեք դիրիժորներին՝ էդուարդ Թոփչյանին, Կարեն Դուրգարյանին և Սերգեյ Սմբատյանին: Հարցին, թե արդյոք իր և Սերգեյ Սմբատյանի միջև գոյություն ունեցող գրեթե երկամյա վաղեմությամբ տարաձայնությունը չխանգարե՞ց միասնական գործունեությանը, նկատեց.
«Ես նման տարաձայնություն չեմ հիշում… Հատկապես, իր հետ ես տարին մեկ, նույնիսկ՝ երկու տարին մեկ եմ հանդիպում, էլ ինչպե՞ս կարող են այդ փոքր հանդիպումների ժամանակ տարաձայնություններ ծագել: Իսկ եթե ինքը տարաձայնություններ ունի, ապա թող ինքն էլ այդ մասին խոսի»…
Այնուամենայնիվ, չհերքեց՝ տարբեր մարդկանց տալու հարցեր ունի, ու երբ ժամանակը գա, կբարձրաձայնի:
«Այո՛, ես այդ հարցերը ժամանակին տալու եմ, ունեմ հարցեր, ու պատասխանների ակնկալիք, բայց դա չի նշանակում, թե տարաձայնություններ ունեմ: Կպատասխանեն հարցերիս, թե ոչ, դա արդեն իրենց որոշումն է», - նշեց դիրիժորը:
Ներկայումս ՀՀ վաստակավոր արտիստը համագործակցում է 5 տարբեր երկրների օպերային թատրոններ հետ, ամսվա կտրվածքով միջինը 10 համերգային ծրագիր է ունենում: Երևանի Ալեքսանդր Սպենդիարյանի անվան օպերայի և բալետի ազգային ակադեմիական թատրոնի հետ համագործակցության առումով ընդգծեց՝ դեռ վաղ է խոսել: Երկու տարի առաջ եղած փոփոխությունը նրա ստեղծագործական կյանքի վրա, միանշանակ, դրական ազդեցություն է գործել: Բայց պատասխաններ տալու ժամանակն էլ է գալու:
«Կարծում եմ՝ այդ հարցը պետք է տալ նաև այն ղեկավարներին, ովքեր այն ժամանակ նման կերպ մտածեցին: Միշտ ասել եմ՝ նույնիսկ «չեմ հիշում», թե ով էր այն ժամանակ, բայց օրը կգա, ու երևի կհիշեմ ու գուցեև շնորհակալություն հայտնեմ, որ այսպիսի որոշում եղավ: Իհարկե, դա շատ լուրջ իրավաբանական խախտում էր, ինչի հետ կապված ապագայում դեռ հարցումներ ունեմ: Մենք՝ հայերս, սիրում ենք շախմատ խաղալ, հետևաբար, պետք է սպասենք իրենց հաջորդ քայլին: Այդ պարագայում իմ փաստաբանները նախորդ ղեկավարության հետ հարցադրումներ կունենան ու կհասկանանք՝ ինչ է կատարվում», - տեղեկացրեց Aysor.am-ի զրուցակիցը:
Կարեն Դուրգարյանի գործընկերներից շատերի կարծիքով՝ նա կոնֆլիկտային է: Այս իրականությունը չի ժխտում նաև անձամբ մաեստրոն:
«Այո, ես միշտ կոնֆլիկտային եմ աշխատանքի մեջ: Եթե դիմացինս լավ մասնագետ չէ, և դու իրեն այդ մասին ասում ես, բնականաբար, իր համար կոնֆլիկտային ես դառնում: Բայց երբ խոսքդ ապացուցելու համար առաջարկում ես մասնագետների ներկայությամբ նվագել, ու դա լավ չի ստացվում, հասկանալի է չէ՞՝ կոնֆլիկտային լինելդ սուբյեկտիվ պատճառ չուներ: Ինչ արած, ես շատ խստապահանջ եմ իմ գործի մեջ», - ժպիտով հավելեց վերջինս:
Վաստակավոր դիրիժորը գործի բերումով հաճախ է Գերմանիայում լինում, սակայն ևս մեկ անգամ ընդգծեց՝ ինքը Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացի է ու հպարտ է, որ այս երկրում է ապրում:
«Նաև հպարտ եմ, որ իմ երեխաներն այստեղ են ուսում ստանում, շատ լավ դպրոց են հաճախում: Այստեղ են նաև ծնողներս, հարազատներս: Ի վերջո, այստեղ է իմ տունը», - զրույցը եզրափակեց Կարեն Դուրգարյանը: