Հաջորդ զոհը

Այսօր 44 օր տևած հացադուլից հետո բանտում մահացել է Haynews.am կայքի պատասխանատու, արցախյան ազատամարտի հաշմանդամ Մհեր Եղիազարյանը:

Եղիազարյանն ընդամենը 50 տարեկան էր. կալանավորվել էր 2018թ.-ի դեկտեմբերի 3-ին՝ խարդախության մեղադրանքով, սակայն չէր ընդունել մեղքը՝ հայտարարելով, որ իր դեմ ուղղորդված քննություն է ընթանում:

Այս պատմության մեջ ամենազարհուրելին պատկան մարմինների տոտալ լռությունն է: Այս ընթացքում ո՛չ արդադատության, ո՛չ առողջապահության նախարարությունները, ոչ Մարդու իրավունքների պաշտպանի գրասենյակը և ո՛չ էլ իրավապաշտպան ներկայացողները չեն ահազանգել Եղիազարյանի առողջական վիճակի մասին: Եվ միայն այսօր է պարզվում, որ նրա փաստաբանները բազմիցս ահազանգել են իրենց պաշտպանյալի առողջական վիճական շարունակ վատթարացման մասին, անգամ դիմել են Երևանի ընդհանուր իրավասության դատարան՝ կալանքը փոխելու միջնորդությամբ, սակայն դատարանը մերժել է:

Փաստացի 44 օր շարունակ մեր կողքին ու մեր աչքի առաջ մարդը մահացել է, իսկ հասարակությունն ու մամուլն անգամ չի իրազեկվել վրահաս ողբերգության մասին: Եվ միայն մահվանից հետո է պարզվում, որ մարդը 44 օր շարունակ դանդաղ մահացել է՝ իր ձայնը տեղ հասցնելու հույսով:

Հայաստանում մարդը երբեք արժեք չի եղել: Հիմա ևս մարդն արժեք չունի:

Երկրում օրինականություն հաստատելու առաքելությունն իրենց վերագրած իշխանության օրոք բանտում փաստացի անմեղ մարդ է մահանում. մարդ, ով պնդում էր որ անեղ է, մարդ ում մեղքն անգամ ապացուցված չէր, մարդ, որը պատկան մարմինների հանցավոր լռության ու անտարբերության դիմաց վճարեց սեփական կյանքով:

Նախնական կալանքը Հայաստանում վրեժխնդրության գործիք է դարձել: Եվ այս տոտալ անտարբերության հաջորդ զոհը գեներալ Մանվելն է լինելու, որի փաստաբաններն ու միջազգային որակավորում ունեցող մասնագետները տասնյակ անգամներ հայտարարել են, որ նա տառապում է կալանքի հետ անհամատեղելի մի շարք հիվանդություններով, բայց Հայաստանի դատական համակարգը, տուրք տալով որոշ խմբերի դժգությանը, դարձյալ բանտ ուղարկեց Մանվել Գրիգորյանին՝ նրան փաստացի դատապատրելով «հաջորդ զոհը» դառնալու ճակատագրին:

Բառացիորեն օրեր առաջ նույն ճակատագրից հաջողվեց փրկել Հ2 հեռուստաընկերության սեփականատեր Սամվել Մայրապետյանին, որը ևս, չնայած ծանր հիվանդությանը, պահվում էր կալանքի տակ և Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանի միջամությունից հետո միայն կարողացավ մեկնել արտերկիր՝ վիահատության:

Սա Հայաստանի պատմության մեջ առաջին դեպքն է, երբ բանտում հացադուլի հետևանքով մարդ է մահանում: Հայաստանի պատմության մեջ առաջին դեպքն է, երբ բանտում լրագրող է մահանում՝ այն էլ առանց դատավճռի և ապացուցված մեղքի: Սա մեր պետության, դատական ու քաղաքական իշխանության ամոթն է:

Այսքանից հետո պետությունը հումանիզմի, օրենքի գերակայության մասին առնվազն պետք է լռի, քանզի օրենքը՝ որպես մահակ ու վրեժխնդրության գործքի է կիրառում:

Մհեր Եղիրազարյանի մահվան պատճառներն ու հանգամանքները պետք է պարզվեն, բոլոր մեղավորները պատասխանտվության ենթարկեն՝ անկախ զբաղեցրած դիրքից ու կարգավիճակից: