30/01/2019 11:32
Եթե իրավաբանական ընկերությունը 1-2 փոքրիկ ձեռնարկության է սպասարկում, պետք չի՝ ԱԱՀ դաշտ մտնի. Սերգեյ Բագրատյան
«Հայաստանի Հանրապետության հարկային օրենսգրքում փոփոխություններ և լրացումներ կատարելու մասին» ՀՀ օրենքի նախագծի, դրանից բխող հետևանքների, դրական ու բացասական կողմերի մասին Aysor.am-ի թղթակիցը զրուցել է տնտեսագետ, ԲՀԿ խմբակցության պատգամավոր Սերգեյ Բագրատյանի հետ:
- Պարոն Բագրատյան, որքանո՞վ եք արդյունավետ համարում հարկային օրենսգրքով նախատեսվող փոփոխությունները: Դրանք հիմք համարո՞ւմ եք տնտեսական հեղափոխության համար:
- Պետք է քննարկել այս փոփոխությունները: Դրանք հեղափոխական փոփոխություններ չեն: Կան տրամաբանված փոփոխություններ ու կան այնպիսինները, որոնք պետք է դեռևս վերլուծել: Որոշ հարցեր դեռևս քննարկման փուլում են, սպասում ենք, որ տնտեսական հանձնաժողովի նիստ լինի, մանրամասն քննարկենք, մեր մոտեցումներն ու դիրքորոշումները փոխանցենք: Այս պահին փոփոխությունները շատ մեծ չեն:
- Որոշ ընդդիմախոսներ պնդում են, որ ավելի լավ կլիներ փոքր և միջին ձեռնարկատերերին հարկերից ազատել, ինչը կնպաստեր տնտեսական աճին: Համաձա՞յն եք այս պնդման հետ:
- Մենք հաճախ նշում ենք, որ փոքր ու միջին բիզնեսին արտոնություններ ու հնարավորություններ պիտի տրվեն, որպեսզի դրանք կայանան, բայց դա դեռ չի նշանակում, որ դրանք բացարձակ առանց հարկերի պետք է աշխատեն: ՓՄՁ-ներն էլ պետք է որոշակի չափորոշիչների մեջ լինեն, այսինքն՝ ինչ շրջանառություն, քանի աշխատող պետք է ունենա: Խիստ մոտավոր կար նման բնորոշում, բայց նոր ժամանակների նոր փոփոխությունների դեպքում պետք է առաջին հերթին ֆիքսել՝ ինչ է նշանակում փոքր ձեռնարկություն, ինչ՝ միջին: Նոր օրենսդրության դեպքում դրանք հստակ պիտի ձևակերպվեն և հաշվվի նաև, թե այդ չափորոշիչի մեջ գտնվող ձեռնարկությունների չափը բյուջեի մասնակցության մեջ քանի տոկոս է: Տարբեր թվեր ու տարբեր հաշվարկներ կան, պետք է հստակեցնենք՝ բյուջեին վնաս է հասցնելու, թե ոչ, որովհետև ցանկացած հարկային փոփոխություն, ուզի, թե չուզի, եթե դեպի բարելավում պիտի գնա, որոշ ժամանակ բյուջեի վրա դա լրացուցիչ խնդիրներ է առաջացնում այն պարզ պատճառով, որ այդ հատվածը չպետք է հարկվի: Հարկվող որևէ խմբի արտոնություն տալով՝ բյուջեի թերվճարումն ենք ավելացնում: Պետք է դա ճիշտ հաշվարկենք, որպեսզի մեկին օգնելով, չվնասենք մնացածի շահերը: Եթե մի տեղ ատոնություն ենք տալիս, մեկ այլ տեղ ծանրաբեռնվածություն է առաջանում:
- Այսինքն՝ ՓՄՁ-ներին հարկերից ազատելը կավելացնի խոշոր հարկատուների բե՞ռը:
- Եթե ինչ-որ մի բան տնտեսում ես, ինչ-որ մի բան պետք է անտեսես: Հնարավոր չէ անել այնպես, որ բոլոր հարկատուների համար իդեալական պայմաններ լինեն: Ո՞ւմ հաշվին ենք ուզում փոքր և միջին ձեռնարկությունների հարկերը թեթևացնել կամ ընդհանրապես չհարկել: Դա պետք է մեկ այլ ձևաչափով հարկվող հարկատուի հաշվին անել: Եթե այստեղ հավասար չտեղաբաշխենք, ապա խնդիր կունենանք խոշորների հետ: Բալանսի հետ կապված լավ վերլուծություն է պետք: Օրինակ՝ տեսեք, կարող ենք ասել, որ մինչև 24 մլն հարկվողին չենք հարկում. թվում է՝ դրական փոփոխություն է, բայց մյուս կողմից չի բացառվում, որ 24 միլիոնից ավելի հարկվողները փորձեն մտնել 24-ի դաշտ, այսինքն՝ կիսել իրենց 40 միլիոնանոց շրջանառության ընկերությունը ու վերածեն երկու փոքրի: Պետք է մեխանիզմներ դնել, որպեսզի չարաշահման տեղ չմնա, որևէ մեկը չկարողանա արհեստական խուսափել հարկերից՝ օգտվելով օրենքով թույլատրելի հնարավորությունից:
- Պարոն Բագրատյան, քննարկվող փոփոխություններում առաջարկվում է մի շարք ծառայություններ մատուցող ընկերություններին, այդ թվում՝ իրավաբանական ծառայություն մատուցողներին, բերել ԱԱՀ դաշտ: Սա չի՞ հանգեցնի նրան, որ այդ ընկերությունները սկսեն գործել ստվերում կամ էլ դրանց ծառայությունների գները բարձրանան:
- Կա նման մտավախություն: Չէի ցանկանա, որ այդ կառույցները, եթե դրանք խոշոր չեն, գան ԱԱՀ դաշտ: Սահմանումը պետք է տալ, որպեսզի հասկանանք՝ ինչ է նշանակում իրավաբանական ծառայություն մատուցող խոշոր ընկերություն, որը՝ փոքր: Այդ ժամանակ պարզ կլինի՝ որն ունի հնարավորություն ավելի շատ հարկեր վճարելու: Եթե ընկերությունը 1-2 փոքրիկ ձեռնարկությունների է սպասարկում ու 24 մլնի շեմի մեջ է, պետք չի, որ ԱԱՀ դաշտ մտնի:
