08/03/2019 14:25
Պետության կողմից 3-4 տոկոսով վարկ վերցնելը ձեռնտու է և այո, պետք է արվի. Տնտեսագետը՝ Արցախի նախկին վարչապետի առաջարկի մասին
Տնտեսագետ Հրանտ Միքայելյանը միանգամայն իրատեսական է համարում Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանին ուղղված Արցախի նախկին վարչապետ Արայիկ Հարությունյանի առաջարկը՝ պետական պարտքի տեսքով ներգրավել ֆինանսական միջոցներ։
«Պարտքեր ներգրավելը խնդիր չէ։ Խնդիր է, թե ինչպես է այն ծախսվում։ Եթե ներգրավում են ֆինանսական միջոցներ, ապա դրանք պետք է նպատակային ծախսվեն», - Aysor.am-ի թղթակցի հետ զրույցում ասաց Կովկասի ինստիտուտի գիտաշխատող, տնտեսագետ Հրանտ Միքայելյանը։
Հիշեցնենք՝ Արայիկ Հարությունյանը բաց նամակ էր հղել Նիկոլ Փաշինյանին՝ հորդորելով կատարել համարձակ քայլ՝ զարգացնելու տնտեսությունը. «Իսկ ինչպե՞ս հասնել աճի այդպիսի տեմպերի: Ճանապարհը մեկն է՝ ներդրումներ: Մեր հաշվարկներով՝ եթե ներկայիս ՀՆԱ-ի պարագայում այսօր ՀՀ-ին անհրաժեշտ է տարեկան մոտ 4 մլրդ. ԱՄՆ դոլարի ներդրում, ապա 5-7 տարի հետո ներդրումային պահանջարկը կկազմի տարեկան 7-8 մլրդ ԱՄՆ դոլար:
Մեր համոզմամբ՝ ուղղակի ներդրումներով հնարավոր չէ ապահովել այդ ծավալները: Ուստի անհրաժեշտ է ներգրավել ֆինանսական ռեսուրսներ պետական և այլ խողովակներով: Այստեղ խոսքն առավելապես փոխառու միջոցների ներգրավման մասին է։
Պարտք վերցնելու առաջարկն առաջին հայացքից կարող է տարօրինակ թվալ, բայց ոլորտի համաշխարհային միտումների վերլուծությունը թույլ է տալիս համոզվել այս մոտեցման ճշմարտացիության մեջ»։
Միքայելյանի խոսքով` խնդիրն այն է, որ պարտք վերցնելու համար տոկոսադրույքները պետք է ցածր լինեն։ «Եթե վերցնում ենք ցածր տոկոսով ու տրամադրում բիզնեսին, որ նրանք զարգանան, դա կարող է օգտակար լինել։ Սակայն բիզնեսի եկամտաբերությունը պետք է շատ բարձր լինի։ Ես կարծում եմ, որ Արայիկ Հարությունյանի խորհուրդը կարելի է կիրառել, բայց միայն ցածր տոկոսադրույքների դեպքում», - նշեց տնտեսագետը։
Որպես ցածր տոկոսադրույք նա մատնանշում է 3-4 տոկոսը, դրանից ավելիի դեպքում՝ խնդիր է։
«Հաջորդ տարի մենք պետք է վճարենք, եթե չեմ սխալվում, 900 մլն դոլարի չափ պարտք։ Ուրիշ հնարավորություն չի լինի։ Եթե մենք փորձենք մեր բյուջեի միջոցներով փակենք եղած պարտքերը, այլ ոչ թե վերաֆինանսավորենք, ապա շատ մեծ թերֆինանսավորում կլինի բոլոր ոլորտներում։ Այսպիսով, այո, պետք կլինի պարտք վերցնել, հաստատ։ Կառավարությունը, միևնույն է դրանից չի կրող խուսափել։ Պարտք վերցնելը ի վերջո ֆինանսական ինստրումենտ է։ Շատերը էմոցիոնալ են ընդունում, բայց այդպես պետք չէ ընկալել», - նշեց մասնագետը։
Նշենք, որ ավելի վաղ Ֆինանսների նախարար Ատոմ Ջանջուղազյանը հայտարարել էր, որ Հայաստանի պետական պարտքը 2019 թվականին կավելանա շուրջ 200 միլիոն դոլարով՝ 7,1 միլիարդից հասնելով 7,3 միլիարդ դոլարի։