Մենք հրաշալի թեկնածուներ ունենք. Լյուդվիգ Հարությունյանը՝ Գյումրիի թատրոնի գեղղեկի պաշտոնի մասին

Գյումրու Վարդան Աճեմյանի անվան դրամատիկական թատրոնի տնօրենի մրցույթը տեղի կունենա ապրիլի 26-ին: Թատրոնի անձնակազմի միաձայն որոշմամբ՝ իրենց թեկնածուն նույն թատրոնի գեղարվեստական ղեկավար, տնօրենի ժամանակավոր պաշտոնակատար Լյուդվիգ Հարությունյանն է:

Վերջինս Մշակույթի նախարարի այն ժամանակվա պաշտոնակատար Լիլիթ Մակունցի հրամանով տնօրենի ԺՊ էր նշանակվել 2018 թվականի հոկտեմբերի 29-ին, երբ նախկին տնօրեն Տիգրան Վիրաբյանը ստանձնեց երևանի փոխքաղաքապետի պարտականությունները:

«Ամբողջ կոլեկտիվը որոշեց, որ մրցույթում թատրոնն ունենա իր ներկայացուցիչը, ու այդ մրցույթին մասնակցելու եմ ես: Իսկ թե ինչու ես` ասեմ. արդեն երկար տարիներ է, որ ես թատրոնում եմ: Երկու տարի առաջ մենք նորից թատրոնի տնօրենի նշանակման խնդրին ենք առնչվել: Ցավոք, 2016 թվականի մեր փորձը ցույց տվեց, որ կան թատրոն մտնել ցանկացող մարդիկ, ովքեր բացարձակ պատկերացում չունեն թատրոնից: Փառք Աստծո, թատրոնը ճիշտ տնօրեն ունեցավ, ու այս երկու-երեք տարիների ընթացքում մենք շատ լավ աշխատեցինք: Եթե թեկնածուների մեջ կլինի մեկը, ով պատրաստ է միանալ մեր ընթացքին ու որպես տնօրեն շարունակի լավ աշխատել, թատրոնը տանի առավել մեծ զարգացման ու առաջընթացի, ապա ես՝ որպես գեղարվեստական ղեկավար, պատրաստ եմ սիրով նրան ձեռք մեկնել ու իր հետ աշխատել: Հատկապես, որ ինձ առավել հարազատ է գեղարվեստական ղեկավարի աշխատանքը: Կարևոր է, որ գեղարվեստական որակի հետ մեկտեղ մենեջմենթական լավ թիմ ունենաս, որը կկարողանա ներկայացումները վաճառել, աշխատել ի շահ թատրոնի», - Aysor.am-ի հետ զրույցում տեղեկացրեց Լյուդվիգ Հարությունյանը:

Հատկանշական է, որ Գյումրու Դրամատիկականում վերջին տարիներին ձևավորված լավագույն տանդեմը Տիգրան Վիրաբյան-Լյուդվիգ Հարությունյան զույգն էր. տնօրեն ու գեղարվեստական ղեկավար, ովքեր աշխատում էին ի շահ թատրոնի՝ միմյանց չխանգարելով: Հենց այդ փորձն էլ հաշվի առնելով՝ Լ. Հարությունյանը շեշտում է՝ գեղղեկավարի համար չկա առավել մեծ հաճույք, քան, երբ լավ տնօրեն ունես, ով իր գործում պրոֆեսիոնալ է ու թատրոնի նմատմամբ հոգատար:

«Որպես թատրոնի գեղարվեստական ղեկավար՝ ինձ հեշտ էր աշխատել Տիգրան Վիրաբյանի հետ: Նա երկար տարիներ դերասան է եղել, հետո՝ մենեջեր ու տնօրեն: Վերջին 2-3 տարիների ընթացքում մենք թատրոնի ներսում խնդիրներ չենք ունեցել: Թատրոնը շատ նուրբ վայր է, ինտրիգների դեպքում մեծ կորուստ է ունենում», - նշեց նա:

Մրցույթում հաղթելու պարագայում՝ Լյուդվիգ Հարությունյանը կառչած չի մնա գեղարվեստական ղեկավարի աթոռից, ու համատեղելու խնդիր չի ունենա: Ասում է՝ Գյումրու թատրոնն ունի հրաշալի ռեժիսորներ, ովքեր կարող են թատրոնի գեղարվեստական ղեկը պահել: Իր համար մի բան հստակ է՝ եթե հաղթեց տնօրենի մրցույթում, թատրոնի գեղարվեստական մասը ևս չպետք է տուժի:

«Գիտեք, շուրջ երեք տարի առաջ ես և նախկին տնօրեն Տիգրան Վիրաբյանը որոշեցինք՝ թատրոնում բեմադրություններ պետք է անեն ոչ միայն մեր թատրոնի ռեժիսորները, այլև՝ դրսից հրավիրվածները: Այսկերպ, պահպանելով թատրոնի գեղագիտությունն ու ճաշակը՝ տարբեր ռեժիսորներ են ներգրավվում: Ներկայումս էլ պատրաստվում եմ Երևանից ռեժիսոր հրավիրել, ով նոր ներկայացում կպատրաստի մեր փոքր՝ Մհեր Մկրտչյան բեմում: Բայց ասեմ, որ մեր թատրոնի պարագայում՝ երկու պաշտոնները (տնօրեն և գեղարվեստական ղեկավար՝ հեղ.) չեն համատեղվի, հատկապես, որ թատրոնում կան հրաշալի ռեժիսորներ: Եթե ես հաղթեմ մրցույթում ու դառնամ տնօրեն, թատրոնն առանձին կունենա գեղարվեստական ղեկավար: Այդ պաշտոնի համար մենք հրաշալի թեկնածուներ ունենք թատրոնում՝ Նիկոլայ Ծատուրյան, Ասպրամ Բաղդասարյան, Հովհաննես Հովհաննիսյան, ովքեր երկար տարիներ աշխատել են: Կարծում եմ՝ կոլեկտիվի համաձայնությամբ՝ իրենցից որևէ մեկը կստանձնի այդ պարտականությունը: Իսկ եթե մրցույթը չհաղթահարեմ, բնականաբար, ինքս կմնամ գեղարվեստական ղեկավարի կարգավիճակում ու կշարունակեմ աշխատել իմ ստեղծագործական խմբի հետ»,-մանրամասնեց մեր զրուցակիցը:

Գեղարվեստական ղեկավարն ու տնօրենի ժամանակավոր պաշտոնակատարը համաձայն չէ այն պնդման հետ, որ տնօրենի աշխատանքը զուտ վարչարարական է ու գեղարվեստական մասի հետ առնչություն չունի: Չէ՞ որ գեղարվեստական ղեկավարին տնօրենն է նշանակում, նույնիսկ դերասանին տնօրենն է ընդունում, ուրեմն կարևոր է, որ նա թատրոնում աշխատած լինի ու պատկերացում ունենա, թե ինչ է այն, իմանա դրա խնդիրները, անհրաժեշտությունները:

Նկատեցինք՝ գուցե գեղարվեստական ղեկավարները ձգտում են տնօրենի պաշտոնին, քանի որ հենց վերջիններս են որոշում՝ ո՞ւմ աշխատանքի ընդունել և ո՞ւմ ազատել թատրոնից, ընդհուպ՝ գեղարվեստական ղեկավարներին: Ու հենց տնօրենի որոշումից է կախված՝ ո՞վ կձևավորի թատրոնի գեղարվեստական ճաշակը:

«Ձեր ասածը լիովին ճիշտ է: Երբեմն ասում են՝ տնօրենը գեղարվեստական աշխատանքի հետ ի՞նչ կապ ունի: Բայց եթե գեղղեկավարին, դերասանին գործի է ընդունում տնօրենը, եթե գեղարվեստական ղեկավարի ստեղծագործական մտքերը կյանքի կոչելու համար անհրաժեշտ է տնօրենի համաձայնությունը, քանի որ նա է ֆինանսական հարցերը լուծողը, ապա նա, բնականաբար, լիովին կապ ունի գեղարվեստական աշխատանքների հետ: Ու այդ պաշտոնում պետք է լինի մարդ, ով տվյալ թատրոնի համար ճիշտ գեղղեկավար կընտրի»,-ընդգծեց Լ. Հարությունյանը:

Անդրադառնալով օրեր առաջ բարձրաձայնած իր այն մտահոգությանը, թե Գյումրու քաղաքային իշխանություններն ու Շիրակի մարզից ընտրված ԱԺ նորընտիր պատգամավորները թատրոն չեն այցելում ու անգամ Թատրոնի միջազգային օրվա կապակցությամբ ուշադրություն չեն դրսևորել, նկատեց՝ իրականում իր մտքերը փոքր ինչ աղավաղված են ներկայացրել.

«Ես մի քիչ այլ բան եմ ասել. ընդունված ավանդույթ է եղել, որ Գյումրիի քաղաքական իշխանության ներկայացուցիչները, գյումրեցի պատգամավորներն այցելեն մեր թատրոն: Ցանկությունս եմ հայտնել, որ այդ ավանդույթը շարունակվի: Գուցե փոքր-ինչ վրդովված եմ արտահայտվել, չի բացառվում: Իմ մտահոգությունը նրանում էր, որ վերջին շրջանում մենք բազմաթիվ հյուրախաղերի ենք գնացել, մեծ հաջողություններ ենք ունեցել, ու շատ կցանկանամ, որ մեր քաղաքական գործիչները ոչ թե նյութական, այլ՝ բարոյական աջակցություն ցուցաբերեն թատրոնին, հաճախ այցելեն, հանդիպեն: Հավատացնում եմ, որ ոչինչ չեն կորցնի, միայն կգտնեն»:

Օրենքի թերի լինելը ցանկացած ոլորտում ամենաթողություն է առաջացնում: Մշակութային ասպարեզում տեղ գտած խնդիրների մեծ մասի պատճառն էլ, անշուշտ, թատրոնի օրենքի բացակայությունն է: Դրա վառ ապացույցը վերջին ամիսներին թատրոններում ստեղծված իրավիճակն է:

Ամենաթարմն, անխոս, Օպերայի և բալետի ազգային ակադեմիական թատրոնում ստեղծված խառնաշփոթն է, որի առանցքում Մշակույթի նախարարություն-Օպերայի թատրոն փոխադարձ մեղադրանքներն են: Արի ու տես, որ վերջապես թատերական գործիչների համբերության բաժակն էլ լցվեց, ու այս անգամ բոլորը միաձայն համախմբվեցին ու բարձրաձայնեցին Մշակույթի նախարարության, իրենց իսկ խոսքով, սխալ կառավարման դեմ:

Ի դեպ, Թատրոնի օրենք պահանջող արվեստագետները  այս անգամ պահանջում էին, որ շրջանցվի ՏԻՄ օրենքը, ըստ որի Կոնստանտին Օրբելյանն ազատվել է տնօրենի պաշտոնից, քանի որ չի թույլատրվում միաժամանակ լինել թատրոնի տնօրեն ու գեղարվեստական ղեկավարը:

«Կարծում եմ՝ եթե լինի թեկնածու, ով հստակ գիտի իր անելիքը, նման խնդիր չի լինի, Օպերայի աշխատակիցները նրան գրկաբաց կդիմավորեն: Համոզված եմ՝ այդ մարդիկ ուզում են աշխատել մի մարդու հետ, ով արդեն շատ լավ գիտի, թե ինչպես պետք է այդ թատրոնում աշխատել: Ինչպես վերևում ասացի՝ ամեն ինչ տնօրենն է որոշում, ու հաճախ անհաջող ընտրված տնօրենը կարող է գալ ու խանգարել գեղարվեստական ղեկավարի ստեղծագործական ընթացքը, թատրոնի ընթացքը: Ու սա այն դեպքն է, որ ես կողմ եմ Օպերայի թատրոնի դերասանների պահանջին: Մարզային թատրոնները միշտ էլ ներգրավված են եղել ընդհանուր դաշտում տեղի ունեցող իրադարձություններին: Իհարկե, մենք էլ միացել ենք Թատերական գործիչների պահանջին՝ վստահ լինելով, որ եթե մեր կոլեգաներն ինչ-որ բան են պահանջում, ապա դա միայն ի շահ թատրոնի է: Կցանկանամ, որ պահպանելով օրենքը՝ չտուժվի նաև թատրոնը»,-շեշտեց թատերական աշխարհի Գյումրու ներկայացուցիչը:

Առանձնացնելով Մշակույթի նախարարության ֆունկցիան՝ մեր զրուցակիցն ընդգծեց՝ յուրաքանչյուր թատրոնի ճիշտ կառավարումը պետք է լինի տվյալ թատրոնի պարտականությունը, իսկ գերատեսչությունը պիտի ուղղակի հետևողական լինի:

«Ես շատ կուզեմ, որ թատրոնն այնքան լավ աշխատի, որ նախարարության աջակցության կարիքը չունենա, կամ՝ քիչ ունենա: Բայց մեկտեղ կուզեմ, որ այնտեղի աշխատակիցները հաճախակի այցելեն թատրոն, դրա կողքին լինեն, ներկայացումներ դիտեն: Իրենց կայացրած որոշումներն էլ թող բխի միմիայն թատրոնի շահերից»,-Aysor.am-ի հետ զրույցը եզրափակեց Լյուդվիգ Հարությունյանը: