07/03/2022 19:00
Կյանքն՝ առանց սոցցանցերի․ ինչպես ազատվել ինտերնետ-կախվածությունից
Սոցցանցերից կախվածությունը մեր ժամանակների պատուհասն է, ահազանգում են հոգեբանները։ Հանրահայտ սոցիալական ցանցերը մարդուն զրկում են իրական, կենդանի շփումից, իսկ առանց դրա մարդու կյանքը չի կարող լիարժեք լինել։ Շատերն ինքնակամ են սահմանափակում իրենց շրջապատող աշխարհը՝ սկզբում նույնիսկ չգիտակցելով դա և հակվելով ճիշտ հակառակ կարծիքին․ չէ՞ որ սոցցանցերում նոր «ընկերներ» են, նոր ծանոթություններ, անընդհատ՝ նորություններ։ Ինտերնետով սեփական խնդիրների մասին խոսելն ավելի հեշտ է, սեփական հաջողություններով, նոր հագուստով, գտնվելու վայրով պարծենալն ու մյուսների հիացմունքին հետևելը՝ հետաքրիր ու շոյիչ։
Սակայն իրական և վիրտուալ աշխարհի սահմանագիծն այսպիսով շատ շուտ հատվում է, սոցցանցերով տարվածությունը հաճախ վերածվում է մոլուցքի, մարդն սկսում է բառացիորեն ապրել սոցցանցում, և նրան այնտեղից իրական կյանք վերադարձնելը ամեն օրվա հետ ավելի ու ավելի է բարդանում։
Ինչպե՞ս կանխել կախվածությունը՝ ամենասկզբից
Առաջին հերթին մարդն ինքը պետք է գիտակցի, որ աստիճանաբար կախվածություն մեջ է ընկնում սոցցանցերից։ «Ի՞նչն է ինձ ձգում և ի՞նչ օգուտ եմ ստանում սոցցանցից։ Իրականում սոցցանցն այդքան կարևո՞ր է իմ կյանքում»։ Այս հարցին տրված անկեղծ պատասխանը կարող է սթափեցնել։ Առանց խնդիրը գիտակցելու, անհնար է ձերբազատվել դրանից։ Հարկավոր է հաշվել՝ օրվա ընթացքում քանի՞ ժամ է անցնում տարբեր ֆորումներում, ծանոթության կայքերում ու ընդհանրապես՝ համացանցում։
Ինչպե՞ս ազատվել ինտերնետից կախվածությունից
Մի ակնթարթում արմատացած սովորությունից ազատվելն անհնար է, բացի այդ, ժամանակակից կյանքում համացանցից ընդհանրապես հրաժարվելու կարիք չկա, այն վաղուց դարձել է մարդու գործունեության կարևոր հարթակ, շատերի համար՝ գումար վաստակելու աղբյուր։ Արտադրողները համացանցով իրենց սպառողին են գտնում, գովազդում են իրենց ծառայությունները։ Համացանցը նաև օգտակար ինֆորմացիայի աղբյուր է։ Սոցցանցերը նույնպես շատ առավելություններ ունեն, բայց դրանք սեփական կյանքից ավելի թանկ չեն․ չարժեն այնքան, որ մարդն ամբողջ կյանքն անցկացնի մոնիտորի առջև։
Սոցիալական ցանցերից օգտվելու, սակայն դրանցից կախվածության մեջ չընկնելու համար պետք է մի քանի պարզ կանոնի հետևել ու հիշել՝ կախվածությունից ազատվել հնարավոր է աստիճանաբար և գիտակցաբար։
Սովորություն դարձրեք օրն սկսել ու ավարտել ոչ համացանցում
Առավոտյան արթնանալուն պես՝ մի մտեք սոցցանցի ձեր էջ, քնելուց առաջ՝ նույնպես։ Մեկ-երկու շաբաթ այսպես վարվելու դեպքում ինքներդ ձեզ համար «կբացահայտեք», որ նոր օրվա զգացողությունն ու ընտանիքի անդամների հետ անցկացրած ջերմ երեկոն շատ ավելի հաճելի են, քան համացանցում այլոց կյանքին հետևելը, որ սոցցանցից դուրս ևս կյանք գոյություն ունի, այն նույնպես հետաքրքիր է։
Ժամանակը ճիշտ բաշխեք և սոցցանցերին հատուկ ժամեր հատկացրեք
Օրվա գրաֆիկ մշակեք ինքներդ ձեզ համար ու հետևեք դրան․ պլանավորեք՝ որքան ժամանակ եք անցկացնելու համացանցում և սոցցանցերում, ինքներդ հասկացեք՝ որ կայքերն են, որոնք իրականում ձեզ պետք չեն, սակայն հաճախ եք այցելում՝ միայն սովորության համաձայն, ըստ այդմ՝ կրճատեք անիմաստ «այցերը»։
Սկզբում դժվար կլինի, սակայն 21 օրվա ընթացքում նոր, արդեն՝ օգտակար սովորություն կձևավորվի, և ավելի հեշտ կլինի ճիշտ ժամանակին ու առանց որևէ դժվարության սոցցանցից դուրս գալը։ Ընտանիքի անդամները, հարազատները նույնպես կարող են օգնել․ հիշեցնել, որ համացանցին հատկացված ժամանակը մոտենում է ավարտին, փոքրիկ զբոսանք կազմակերպել դրսում, ոգևորող խոսքեր ասել, քաջալերել ձեզ՝ ինտերնետ-կախվածությունից ազատվելու «ծանր գործում»։
Հետաքրքիր զբաղմունք գտեք, զբաղվեք ինքնազարգացմամբ
Օրն այնպես դասավորեք, որ ժամանակի մեծ մասն զբաղված լինեք ինչ-որ գործով։ Ինքնակրթությամբ զբաղվեք․ այդ հարցում ամենամեծ օգնականը գիրքն է։ Օտար լեզուների դասընթացների հաճախեք, մարզասրահ այցելեք, խանութներ գնացեք՝ գնումների, ավելի շատ ժամանակ անցկացրեք ընկերների հետ, եղեք բնության գրկում, վերադարձեք կյանք․ ապրեք ոչ թե «Ֆեյսբուքում», այլ իրական կյանքում ու կհասկանաք՝ այն ավելի գեղեցիկ է, հեռանկարներն ավելի շատ են։
Ինտերնետ-կախվածությունից բուժող և բոլորի համար կիրառելի «դեղահաբ» չկա, յուրաքանչյուրն իր նախասիրություններն ու առաջնահերթություններն ունի, ուստի սոցցանցում ժամանակը հարկավոր է առավելագույնս օգտավետ ծառայեցնել։
Արժևորեք ձեր ներկայությունը սոցցանցում, սոցցանցը դարձրեք արժեքավոր ինֆորմացիայի փոխանակման հարթակ
Ձեր ակնթարթային նյարդային պոռթկումներն ու տրամադրությունը մի՛ տեղափոխեք սոցցանց, 30 րոպեն մեկ նոր ու նախորդին հակասող կարգախոս մի գրեք։ Ձեր ներկայությունը սոցցանցում արժեքավոր դարձրեք․ գրառումներ քիչ արեք, մտքերը, զգացողություններն ու ասելիքը շարադրեք ըստ անհրաժեշտության և հստակ։ Իմաստալից ու օգտակար պոստեր տեղադրեք, մի՛ մեկնաբանեք բոլորի գրառումները։ Ձեզ ուղղված կամ ձեր ուղղած մեկ «լայքից» մոլորակի կյանքում էական շրջադարձ չի գրանցվի, փոխարենը մեկ ավելորդ հավանումից կամ մեկ անիմաստ գրառումից զերծ մնալը ձեզ ևս մեկ քայլով կմոտեցնի ինտերնետ-կախվածությունից ազատ կյանքին։
Գիտակցեք անձնական կյանքի արժեքը
Բնության գրկում հանգիստը, ընկերների հետ զբոսանքը, ընտանեկան ջերմ միջոցառումները, սիրելիի հետ անցկացրած ժամանակը վայելեք՝ ինքներդ ձեզ համար, լուսանկարվեք՝ կյանքի հիշարժան դրվագները պահելու համար որպես անձնական հիշողություն, ոչ թե որպես սոցցանցում տեղադրելու «հետաքրքիր նյութ»։ Ձեր իսկ անձնական կյանքի նկատմամբ հարգանք ձևավորեք ձեր հոգում, ամենանուրբ զգացողություններով, անձնական կյանքի դրվագներով մի՛ կիսվեք սոցցանցում՝ հանուն ևս մեկ «լայքի» կամ մի քանի մեկնաբանության, ձեր նեղանձնական կյանքը մի՛ դարձրեք համընդհանուր քննարկման առարկա։ Երբ հասկանաք, որ իրական կյանքն արժեքավոր է սոցցանցից դուրս, կգիտակցեք նաև դրանով ապրելու առավելությունը։
Համացանցի օգտակար ռեսուրսներից օգտվեք
Ժամանակն իզուր մի՛ վատնեք տարբեր գունագեղ նկարներ, անիմացիաներ, դեմոտիվատորներ, զանազան բացիկներ դիտելու վրա։ Ֆիլտրեք նորությունների հոսքը, ինտերնետի օգտակար բովանդակությունից օգտվեք, ուսումնասիրեք այն, ինչը ձեզ իրոք անհրաժեշտ է՝ այդ պահին։
Ջնջեք բջջային հավելվածները
Այդպիսով ամեն վայրկյան հեռախոսը ձեռքը վերցնելու կարիք չեք ունենա։ Ձայնային ազդանշանով ուղեկցվող պարբերական հիշեցումները ձեզ չեն շեղի իրական գործերից։ Սահմանափակելով հասաելիությունը ցանցային ոչ օգտակար ինֆրմացիային, կնվազեցնեք նաև սոցցանցերի վնասակար ազդեցությունը, իսկ ժամանակի ընթացքում ընդհանրապես կազատվեք կախվածությունից։
Բաժանորդագրվեք փակ խմբերի
Փակ խմբերում սովորաբար միմյանց ծանոթ մարդիկ են լինում, աշխատանքային փոքրիկ կոլեկտիվներ, այնտեղ թեմատիկ քննարկումներ են ծավալվում, շփումն իրականին ավելի մոտ է ու ավելի արդյունավետ, ավելորդ ինֆորմացիան՝ ավելի քիչ։ Աշխատեք ամենուր անջատել նորությունների հոսքը․ կարևորի մասին այսպես, թե այնպես, կիմանաք։
Եվ, ի վերջո, հիշեք՝ ամեն մարդ ինքն է պատասխանատու իր կյանքի որակի համար։ Յուրաքանչյուր բանական էակ ներքուստ հասկանում է՝ ինչպես կարող է ազատվել ինտերնետ- կախվածությունից՝ կյանքը դարձնելով ավելի վառ ու իրադարձություններով հագեցած։ Կամքի ուժ ցուցաբերելով, ազատվելով անիմաստ կախվածությունից՝ կարժանանաք նաև շրջապատի հարգանքին, կպարծենաք իրական ընկերներով, ինչու՞ ոչ՝ օրինակ կառայեք նաև մյուսներին։
«ԿՅԱՆՔԻ ՈՐԱԿ» բաժնի գործընկեր՝ «ԴԵՐԺԱՎԱ-Ս» ընկերություն։
Բաժնի բոլոր նյութերին կարող եք ծանոթանալ ԱՅՍՏԵՂ։