16/03/2022 11:44
Մեզ համար առաջնայինն ազգային երաժշտությունն է․ Կարեն Համբարձումյան
Վերջին տասնամյակի ընթացքում իր ուրույն երաժշտական ձեռագրով «KarenSevak Production»-ի համահիմնադիր, երաժիշտ-գործիքավորող, կոմպոզիտոր, երաժշտական պրոդյուսեր Կարեն Համբարձումյանը թարմություն բերեց հայկական երաժշտարվեստ։
Նրա յուրօրինակ աշխատանքի շնորհիվ էստրադային, ազգային ու ժողովրդական երգերը ոչ միայն դառնում են հիթային, այլ երիտասարդ սերնդին մեր ազգային ու ժողովրդական գործերը մատուցվում են բարձրաճաշակ, գրագետ ու առանց աղավաղումների։
Այս տարիների ընթացքում, Կարեն Համբարձումյանն իր երաժիշտ ընկերոջ՝ Սևակ Մելքոնյանի հետ աշխատելով թե՛ ժողովրդական, և թե՛ էստրադային ոլորտի երգիչ-երգչուհիների հետ, յուրաքանչյուր գործիքավորմամբ ու երաժշտական պրոդյուսերական գործունեությամբ ընդգծում են ազգային նվագարանների շունչը։ Երաժշտական ողջ գունապնակում Կարեն Համբարձումյանը ազգային գործիքների՝ դուդուկի, շվիի, թառի և դասական գործիքների՝ ջութակի, թավջութակի, դաշնամուրի համադրությամբ ստեղծում է յուրահատուկ ստեղծագործություններ։ Այդ են վկայում ազգային տարրերով համեմված «KarenSevak Production»-ի մի շարք ստեղծագործություններ, որոնցից են «Տարազ», «Էրզրումի շորոր», «Արաքս» և այլ գործեր։
«Կարեն Համբարձումյանի մշակմամբ մեր գուսանների ու աշուղների գործերը նոր թարմությամբ ու ասելիքով են հնչում, օրինակ Սայաթ-Նովայի «Նազանի» ստեղծագործությունը, որը գեղեցիկ տեսահոլովակով 2018 թվականին մատուցվեց հայ հանդիսականին»,-հարցազրույցներից մեկում անդրադառնալով Կարեն Համբարձումյանի ու իր հիմնադրած «KarenSevak Production»-ի կատարած ազգային գործերի մշակումներին, ընդգծել է ՀՀ ժողովրդական արտիստ, «Սայաթ-Նովա» Մշակութային միության նախագահ, Ջիվանու անվան աշուղական դպրոցի ղեկավար, դոկտոր, պրոֆեսոր Թովմաս Պողոսյանը։
Այս դժվարին ժամանակներում, երբ ազգային երաժշտության պահպանումը վտանգված է, «KarenSevak Production»-ը, հանձինս հիմնադիր տաղանդավոր երաժիշտ ընկերներ Կարեն Համբարձումյանի և Սևակ Մելքոնյանի, մեծ ներդրում ունի հայկական ժողովրդական արվեստի պահպանման, հանրայնացման ու տարածման գործում։
«Մեզ համար առաջնայինը ազգային երաժշտությունն է, դրա համար էլ փորձում ենք այդ ոճում շատ ստեղծագործել և օգտագործել ազգային երաժշտական գործիքներ։ Դրանով իսկ, թույլ չենք տալիս, որ մոռացության մատնվեն ազգային նվագարանները»,- ասում է Կարեն Համբարձումյանը։ Հարցին, թե ազգային գործերին ժամանակակից շունչ տալով չե՞ք վախենում քննադատություններից, Կարեն Համբարձումյանը շեշտեց․ «Ընդհանրապես յուրաքանչյուր աշխատանք էլ քննադատության արժանանում է, բայց դա մեզ չի վախեցնում։ Որքան մարդ, այնքան տեսակետ ու կարծիք։ Կան ոլորտում կարևոր ու անվանի մարդիկ, ումից ոգեշնչվում ենք, ում կարծիքը մեզ համար կարևոր է, նրանցից մեկն էլ հենց լուսահոգի Արթուր Գրիգորյանն էր»։
Գուցե դա էր պատճառը, որ Հայաստանի երգի պետական թատրոնի հիմնադիր և գեղարվեստական ղեկավար, կոմպոզիտոր լուսահոգի Արթուր Գրիգորյանը Կարեն Համբարձումյանին հրավիրեց թատրոն համատեղ աշխատելու, ապա շատ երգերի գործիքավորումները վստահեց «KarenSevak Production»-ին ու նրանց հետ թողարկեց վերջին տեսահոլովակներից մեկը՝ «Մինչև վերջ»-ը։
«Արդեն տասը տարուց ավելի Արթուր Գրիգորյանը մեզ համար հարազատ ու կարևոր անձ էր։ Ես ու Սևակը, հենց նրա հրավերով գնացինք Երգի պետական թատրոնում աշխատելու։ Գրիգորիչը շատ էր ուզում, որ միասին աշխատեինք՝ մեր հիմնադրած «KarenSevak Production»-ով։ Նա այն մարդկանցից մեկն էր, ում մոտ կարող էիր ամենօրյա քննություն հանձնել, ցավոք, այսօր արդեն այդ «քննություներն» անցյալում են։ Մարդ, ով միշտ իր հետաքրքիր խորհուրդներն էր տալիս ու դրանով իսկ քեզ դնում ճիշտ ուղու վրա։ Արթուր Գրիգորյանի հետ մեր համատեղ վերջին գործը՝ «Մինչև վերջ» երգը ստեղծել ենք քառօրյա պատերազմի ժամանակ։
Սկզբում երգը կատարեցին երեք սկսնակ երգիչներ։ Արթուր Գրիգորյանը երգը լսելուց հետո հաճախ էր կրկնում՝ այս երգը մի օր ինքս կկատարեմ։ Համավարակի օրերին էր, մի օր ասաց, թե ժամանակն է, որ ես երգեմ այդ երգը ու շատ եմ ուզում, որ տրիո ունենանք։ Այդպես, ժամանակ չկորցնելով գործի անցանք։ Անպատմելի զգացմունքներով նա կատարեց երգը, ձայնագրվեցինք ու նկարահանեցինք տեսահոլովակը։ Ցավոք, այն դարձավ մեր վերջին համագործակցություններից մեկը», - ափսոսանք հայտնելով պատմեց Կ․ Համբարձումյանը։
Կարեն Համբարձումյանի յուրահատուկ գործիքավորումն ու երաժշտական ինքնատիպ ճաշակն առանձնահատուկ է զգացվում անվանի շատ երգիչ-երգչուհիների ոչ միայն երգերում, այլ նաև մենահամերգների ժամանակ։ Նրա ձեռագրով ստեղծված կամ գործիքավորած երգերը ապահովում են տվյալ երգչի ինչպես կարիերայի, այնպես էլ՝ ունեցած մենահամերգի հաջողությունը։ Դրա համար է, որ շատ արտիստներ են գերադասում աշխատել Կարեն Համբարձումյան երաժշտի հետ, գիտակցելով, որ գործ ունեն երաժշտարվեստում իր ինքնատիպ ոճը թելադրող պրոֆեսիոնալ երաժշտի հետ։ Դրա վկայությունը 600-ից ավելի հիթային երգերի գործիքավորումներն են ու մի շարք ֆիլմերի, այդ թվում և «Կյանք ու կռիվ» ֆիլմի երաժշտության գործիքավորումը։
Որպես «KarenSevak Production»-ի գործիքավորող և երաժշտական պրոդյուսեր Կարեն Համբարձումյանին, 2004 թվականից առ այսօր, թե՛ մենահամերգների, թե՛ երգերի, տեսահոլովակների ու երաժշտական նախագծերի ստեղծման ու կայացման գործում վստահում են հայկական երգարվեստի գրեթե բոլոր արտիստները։ ՀՀ ժողովրդական արտիստ Թովմաս Պողոսյանի, ՀՀ վաստակավոր արտիստներ Նունե Եսայանի, Արման Հովհաննիսյանի, Սիրուշոյի, Ռազմիկ Ամյանի, Արամեի, Արմենչիկի, ինչպես նաև Լիլիթ Հովհաննիսյանի, Մարտին Մկրտչյանի, Հռիփսիմե Հակոբյանի, Արամ MP3-ի, Միհրան Ծառուկյանի, Սոնա Ռուբենյանի, Արա Մարտիրոսյանի, Սարո Թովմասյանի, Հայաստանի երգի պետական թատրոնի, «Արցախի ձայներ» նախագծի և շատ-շատերի ոչ միայն հայաստանյան, այլ Եվրոպայից մինչև ՌԴ ու ԱՄՆ կայացած մենահամերգներն ու համերգային շրջագայությունները կայացել են Կարեն Համբարձումյանի ու իր հիմնադրած «KarenSevak Production»-ի գրագետ մատուցմամբ ու երաժշտական պրոդյուսերությամբ։
«Հետաքրքիր է աշխատել տարբեր տարիքի կատարողների հետ։ Սկսնակ երգչից մինչև վաստակավոր արտիստ, ամեն մեկն ունի իր յուրահատկությունը, իր հետաքրքիր էներգետիկան։ Ամեն մեկի հետ աշխատում ենք յուրովի, ոճային ու տարիքային սահմանափակումներ չենք դնում։ Այս կամ այն արտիստի համար գործիքավորումը կատարելու հարցում շատ բծախնդիր չենք մոտենում համագործակցությանը։ Բացառությամբ այն արտիստների, որոնց հետ բավականին երկար ժամանակ զբաղվել ենք պրոդյուսերական աշխատանքներով, նրանց հարցում բծախնդիր ենք»,- ընդգծեց երաժիշտը։
Հեռուստադիտողին քաջածանոթ «Ամենակարող երգիչ», «Մենք մերոնցով» երաժշտական նախագծերի մտահղացման ու կայացման համահեղինակ Կարեն Համբարձումյանն ասում է, որ նման նախագիծ ստեղծելը իր երաժշտական գործընկերոջ՝ Սևակ Մելքոնյանի հետ իրենց վաղեմի երազանքն է եղել, որոնցից երկուսն արդեն համատեղ գրագետ աշխատանքի արդյունքում կյանքի են կոչել։ Բայց վստահեցրեց, որ առջևում սպասվում են նոր նախագծեր․ «Հեռուստանախագծերը հնարավորություն են տալիս հանրությանն ավելի լայնածավալ ներկայացնել մեր աշխատանքը, ստեղծագործությունները, երաժշտությունը։ Արդեն կյանքի ենք կոչել երկուսը, և պատրաստվում ենք մեկ այլ մեծ հեռուստատեսային նախագծի, որի փակագծերը դեռ չեմ ուզում բացել, միայն կարող եմ ասել, որ շատ հետաքրքիր երաժշտական ու յուրօրինակ նախագիծ է լինելու»,- հավելեց Կարենն ու ակնարկեց առաջիկայում մեծ մենահամերգի մասին, որն անժամկետ հետաձգվել էր նախ համավարակի, ապա Արցախյան վերջին պատերազմի պատճառով։