Նիհարեցնող մրգերի միֆը. ինչպես է իրականում այրվում ճարպը

Օրգանիզմն էներգիա է ստանում սննդանյութերից՝ մինչև չորս կիլոկալորիա մեկ գրամ սպիտակուցից, մեկ գրամ ածխաջրից և տասը կկալ` մեկ գրամ ճարպից: Էներգիայի հիմնական աղբյուրը գլյուկոզան է, որն օրգանիզմը ստանում է ածխաջրերից: Եթե օրգանիզմը սննդի միջոցով չի ստանում բավարար քանակի ածխաջուր, ապա այն սինթեզվում է գլյուկոնեոգենեզի հաշվին (գլյուկոզայի առաջացումը սպիտակուցների և ճարպերի քայքայման արգասիքներից):

Գլյուկոզան հատկապես կարևոր է նյարդային համակարգի, գլխուղեղի, երիկամների և էրիթրոցիտների համար: Էներգիայի ստացման պահեստային աղբյուր են համարվում ճարպերը: Որպես էներգիայի աղբյուր օրգանիզմը նախ սպառում է ածխաջրերի պաշարը, ապա ճարպերը: Ածխաջրերը օրգանիզմում պաշարվում են գլիկոգենի տեսքով:

Օրգանիզմում ածխաջրերի և ճարպերի պաշարները կարելի է սպառել երկու տարբերակով. սովապահությամբ, որ բացասաբար է ազդում առողջությանը և ֆիզիոլոգիական չէ (բնականոն գործընթաց չէ): Սովի վտանգավոր հետևանքներից են գիտակցության կորուստը, ինչպես նաև լեղու կանգը (հանգեցնում է լեղապարկում քարերի առաջացման): Սովի ժամանակ օրգանիզմն էներգիան ստանում է մկանների սպիտակուցների քայքայումից, որի հետևանքով նվազում է մկանային զանգվածը, իսկ լյարդում ակտիվանում են ճարպաթթուների օքսիդացումն ու կետոնային մարմինների սինթեզը, վերջիններս սովի ժամանակ էներգիայի աղբյուր են գլխուղեղի համար, իսկ երկարատև սովի դեպքում նրանց մեծ քանակը բերում է օրգանիզմի թունավորման:

Ածխաջրերի և ճարպերի այրման երկրորդ եղանակը կանոնավոր ֆիզիկական ծանրաբեռնվածությունն է, որը ֆիզիոլոգիական է և օգտակար: Ֆիզիկական աշխատանքի շնորհիվ գլյուկոզան չի հասցնում վերածվել ճարպերի, գլիկոգենն անընդհատ ծախսվում և նորացվում է:  

Նիհարեցնող մրգերի միֆը

Կան մրգեր, որոնց նիհարեցնող հատկության մասին լեգենդներ են հյուսվել: Մարդիկ հավատում են այդ մրգերի հրաշագործ հատկությանը, քանի որ դրանց կալորիականությունը ցածր է՝ 35-50 կկալ` 100 գրամում, իսկ պարզ շաքարների պարունակությունը չի գերազանցում 10 տոկոսը: Օրինակ՝ արքայախնձորն ու պապայան պարունակում են բրոմելայն և պապային ֆերմենտներ: Դրանք իրականում այրում են ճարպերը, բայց ոչ թե մարմնի ճարպային հյուսվածքում, ինչպես կարծում են շատերը, այլ մասնակցում են մարսողական ուղիում ճարպերի մարսմանն ու յուրացմանը: Այսպիսով՝ չկա որևէ միրգ կամ բանջարեղեն, որ կայրի մարմնի ճարպային հյուսվածքների ճարպերը:

Կիտրոն

Հայտնի է, որ այն հարուստ է վիտամին C-ով, բայց դա կիտրոնի միակ «արժանիքը» չէ, այն պարունակում է նաև վիտամին А, B, Е, կալիում, ֆոսֆոր, մագնեզիում, ցինկ, երկաթ և ֆլավոնոիդներ։ Վերջիններն ունեն հակաօքսիդանտային և հակաքաղցկեղային հատկություններ: Կիտրոնն օգնում է զարկերակային բարձր ճնշման դեմ պայքարում, բարելավում է մաշկի և մազերի որակը։ Հետազոտությունները հաստատել են՝ կիտրոնի հյութը կանխարգելում է երիկամներում քարերի առաջացումը։

Թուրինջ

Վիտամին А-ից բացի թուրինջը պարունակում է վիտամին D, B1, A, P, կալիում, կալցիում, ֆոսֆոր, յոդ, երկաթ, ցինկ։ Շնորհիվ այս նյութերի թուրինջը բարելավում է սրտի աշխատանքը, իջեցնում զարկերակային ճնշումը, կանխում քաղցկեղի առաջացումը, կարգավորում մարսողական համակարգի աշխատանքը, պաշտպանում մաշկն արևի ճառագայթների ազդեցությունից, որոշ հետազոտությունների համաձայն նաև ասթմայի առաջացման հավանականությունն է փոքրացնում։ Թուինջը 91 % ջուր է. օրգանիզմը հագեցնում է հեղուկով և այդպիսով կանխում ջրազրկումը, ինչն անթույլատրելի է հատկապես ամռանը։

Կիվի

Շատերը չգիտեն, որ կիվին ավելի շատ C վիտամին է պարունակում, քան նարինջը։ 2 միջին չափի կիվին ապահովում է վիտամին C-ի օրական պահանջը: Կիվին հարուստ է նաև վիտամին Е-ով,  մագնեզիումով, կալիումով, ինչպես նաև լյութեինով և սերոտոնինով։ Լյութեինը դրական ազդեցություն ունի աչքի առողջության համար, սերոտոնինը բարելավում է հիշողությունը և տրամադրությունը, կարգավորում ախորժակը։

Արքայախնձոր

Արքայախնձորը միներալների, հանքանյութերի՝ մագնեզիումի, կալիումի, կալցիումի, C, B6 վիտամինների «պահեստ» է։ Վիտամին C-ն ոչ միայն օգտակար է մրսածության դեմ պայքարում և իմունիտետի բարձրացման համար, այլ նաև կոլագենի ձևավորման հարցում։ 

Մրգերի նիհարեցնող լեգենդներին հավատալու փոխարեն ավելորդ ճարպից ազատվելու համար պետք է սննդակարգում ներառել ցածր յուղայնության մթերքներ, օգտագործել բավարար քանակով սպիտակուցներ և բարդ ածխաջրեր (թեփ, ամբողջահատիկ, բջջանյութ), ինչպես նաև նվազեցնել պարզ ածխաջրերի քանակը մինչև 10 տոկոս:

«ԿՅԱՆՔԻ ՈՐԱԿ» բաժնի գործընկեր՝ «ԴԵՐԺԱՎԱ-Ս» ընկերություն։

Բաժնի բոլոր նյութերին կարող եք ծանոթանալ ԱՅՍՏԵՂ։