21/06/2022 20:30
Ինչպե՞ս ճանաչել կենսական վիտամինների պակասի և ավելցուկի ախտանշանները
Վիտամինների և միկրոէլեմենտների հիմնական աղբյուրը պետք է լինի սննդակարգը, բայց ոչ միշտ է հաջողվում մարդուն հավասարակշռված սնունդ ընդունել՝ օրգանիզմն անհրաժեշտ նյութերով հագեցնելու համար։ Վիտամինի անբավարարությունը՝ ավիտամինոզը, խաթարում է օրգանիզմի գրեթե բոլոր գործառույթները, սակայն ժամանակակից աշխարհում սա հազվադեպ հանդիպող հիվանդություն է:
Որպեսզի հասկանանք, թե ինչով է դրսևորվում օրգանիզմում վիտամինների նորմը և պակասը, և արդյոք սովորական մարդը պետք է ընդունի սինթետիկ վիտամիններ (մուլտիվիտամիններ, որոշակի խմբի վիտամիններ), ծանոթանանք վիտամինների հիմնական տեսակներին և օգտակարությանը.
Վիտամին C
Վիտամին C-ն պատասխանատու է մարմնի պաշտպանիչ գործառույթների համար։ Այն ուժեղացնում է իմունային համակարգը՝ ի պատասխան մարմնի օտար պաթոգենի, մասնակցում է հյուսվածքների աճին և զարգացմանը, նպաստում վերքերի բուժմանը:
Վիտամին C-ի ամենահարուստ աղբյուրներն են՝ կանաչեղենը, մասուրը, կանաչ բանջարեղենը, ցիտրուսային մրգերը, լոլիկը, կարտոֆիլը։
Այս վիտամինի պակասը դրսևորվում է մազաթափությամբ, մաշկի չորությամբ և գունատությամբ, բերանի խոռոչի բորբոքային պրոցեսներով և լնդերի արյունահոսությամբ, հոգնածության ավելացմամբ, փխրուն ոսկորներով, վիրուսների և վարակների նկատմամբ զգայունության բարձրացմամբ և այլ հետևանքներով։
Վիտամին D
Վիտամին D-ն պրոհորմոն է, որը մասնակցում է օրգանիզմի տարբեր կենսաքիմիական գործընթացներին։ Այն անհրաժեշտ է իմունային համակարգի բնականոն գործունեության, սրտանոթային և աուտոիմուն հիվանդությունների կանխարգելման համար։
Դրա պակասը լավ դրսևորվում է արտաքինից՝ մաշկի, մազերի, եղունգների և, իհարկե, տրամադրության հետ կապված խնդիրներ։ Վիտամին D-ի պակասը կապված է դեպրեսիայի և անհանգստության բարձր ռիսկի հետ:
Վիտամին B12
Վիտամին B12-ի հիմնական աղբյուրը կենդանական ծագման մթերքներն են, ուստի այն մարդիկ, ովքեր այս կամ այն պատճառով սննդակարգից բացառել են միսը, ձուկը և կաթնամթերքը, ավելի մեծ ռիսկի են ենթարկվում:
Վիտամինը կենսական նշանակություն ունի արյունաստեղծության և նյարդային համակարգի համար, մասնակցում է ԴՆԹ-ի բաղադրիչների սինթեզին։
B12-ի դեֆիցիտը դրսևորվում է թուլությամբ, գլխապտույտով և ականջների զնգոցով, աճող դյուրագրգռությամբ, մաշկային խնդիրներով, հիշողության կորստով և դեպրեսիայի նշաններով:
Վիտամին A
Պրովիտամին A-ն հզոր հակաօքսիդանտ է, որը պաշտպանում է սրտանոթային հիվանդություններից և անհրաժեշտ է իմունային ֆունկցիայի համար։
Վիտամինի պակասը հեշտությամբ հայտնաբերվում է նաև արտաքին գործոններով, որոնք, այնուամենայնիվ, համընկնում են վիտամինային անբավարարության այլ ախտանիշների հետ:
Բետա-կարոտինի պակասը ներառում է՝ չոր մաշկ և աչքեր, մազաթափություն, տեսողության հետ կապված խնդիրներ, մաշկային հիվանդություններ, ոսկրային հյուսվածքի զարգացման խանգարում և այլ խնդիրներ:
Վիտամին A-ի ավելցուկի դեպքում, առաջին հերթին, պետք է ուշադրություն դարձնել ծխողներին, քանի որ այն մեծացնում է չարորակ ուռուցքների առաջացման վտանգը։
Ավելցուկի ախտանշանները կարող են տարբեր լինել, բայց հիմնականներից են՝ մազաթափություն և ճաղատություն, ախորժակի կորուստ, մաշկի բորբոքում, փորլուծություն, հոգնածության ավելացում, մկանային ցավ:
Մարդը կարող է կրել մի վիտամինի պակաս և մյուսի ավելցուկ, ուստի կամայական մուլտիվիտամինների ընդունումը կարող է վնասակար լինել: Բացի այդ, վիտամինների մի խմբի ընդունումը կարող է չեզոքացնել մյուս խմբին, այդ իսկ պատճառով ճիշտ կլինի խորհրդակցել բժշկի հետ։
«ԿՅԱՆՔԻ ՈՐԱԿ» բաժնի գործընկեր՝ «ԴԵՐԺԱՎԱ-Ս» ընկերություն։
Բաժնի բոլոր նյութերին կարող եք ծանոթանալ ԱՅՍՏԵՂ։