30/07/2022 19:30
Արյունահոսություն. Ախտանշաններն ու հավանական բարդությունները
Մարմնի վրա փոքր կտրվածքների մեծ մասը վտանգավոր չեն, իսկ ահա խոշոր վերքերը՝ հատկապես զարկերակի ներգրավվածության պարագայում, կարող են ուժեղ արյունահոսություն առաջացնել:
Կախված վերքի տեսակից և գտնվելու վայրից, ջլերն ու նյարդերը ևս կարող են վնասվել: Զգալի վերքերի և խորը կտրվածքների դեպքում պետք է շտապ դիմել բժշկական օգնության: Բացի արտաքին արյունահոսությունից, նշվում է նաև ներքին օրգաններից արյունահոսություն։
Արյունահոսություն հիմնականում տեղի է ունենում ներքին օրգանների և վերքերի վնասման դեպքում, ինչպես նաև ինքնաբուխ կերպով: Ինքնաբուխ արյունահոսությունն առավել հաճախ կապված է ստամոքս-աղիքային կամ միզասեռական համակարգի հիվանդությունների և վնասվածքների հետ:
Բաց արյունահոսության ժամանակ արյունը հոսում է բաց վերքից, զարգանում է տրավմատիկ շոկ. Հիվանդը կարող է զգալ սառը կպչուն քրտինքը, վնասվածքից հետո գլխապտույտ, արագ զարկերակ (սրտի հաճախություն), շնչառության ուժգնացում, շփոթություն, ուշադրության նվազում և թուլություն։
Ներքին արյունահոսության դեպքում կարող է լինել որովայնի ցավ, փքվածություն, արյուն կղանքում (սև, շագանակագույն կամ վառ կարմիր), մուգ արյուն մեզի մեջ (կարմիր, վարդագույն), հեշտոցային արյունահոսություն և արյուն փսխման ժամանակ։
Արյունահոսությունը կարող է հանգեցնել մի շարք բարդությունների. Արյան ցածր ճնշում (հիպոթենզիա) և ցնցում, ներքին արյունահոսությունը երկարատև ժամկետով՝ երկաթի դեֆիցիտի անեմիա (հեմոգլոբինի նվազում):
Շոկի ցանկացած կասկած պահանջում է բժշկական օգնություն. Եթե կան ներքին արյունահոսության կամ բնական բացվածքներից արյունահոսության կասկածներ, ապա պետք է անհապաղ դիմել բժշկի և հոսպիտալացվել:
Կտրվածքից կամ քերծվածքից փոքր արյունահոսության դեպքում պետք է մանրակրկիտ մաքրել վերքը մեղմ հակասեպտիկ լուծույթով (ջրածնի պերօքսիդ)՝ փոշին լվանալու համար: Այնուհետև ծածկել այն ստերիլ շղարշով կամ վիրակապով: Ամեն օր ստուգել վերքի վիճակը։ Եթե վիրակապը թրջվում է, փոխարինել այն նորով։ Վերքը կեղևով ծածկվելուց հետո կարելի է հեռացնել վիրակապը։ Մակերեսին երկարատև կարմրություն, այտուցվածության բարձր աստիճան, բորբոքում նկատելու դեպքում, անպայման դիմել բժշկի։
Մեծ կտրվածքով պայմանավորված արյունահոսությամբ վերքը փաթաթել ստերիլ շղարշով կամ կտորով։ Հնարավորության դեպքում կրել մաքուր լատեքսային կամ ռետինե ձեռնոցներ՝ տուժածի արյան հետ շփումից պաշտպանվելու համար:
Հաջորդիվ 5 րոպե սեղմել վերքը. Եթե շղարշի միջով արյուն է հոսում, պետք չէ հանել այն, այլ վերևից կապել նոր վիրակապ՝ շարունակելով ճնշում գործադրել անմիջապես վերքի վրա:
Կատարել վերքի մանրակրկիտ մաքրում և ստուգում, փակել բաց վերքը՝ կարեր կամ վիրակապ դնելով, բակտերիալ վարակի դեպքում օգտագործել բժշկի կողմից նշանակված հակաբիոտիկներ։
Կտրվածքներից, արյունահոսությունից և արյան վարակներից խուսափելու համար խորհուրդ է տրվում դանակներն ու սուր առարկաները երեխաներից հեռու պահել: Ծակող և կտրող գործիքների հետ աշխատելիս հետևել անվտանգության կանոններին։
«ԿՅԱՆՔԻ ՈՐԱԿ» բաժնի գործընկեր՝ «ԴԵՐԺԱՎԱ-Ս» ընկերություն։
