24/08/2022 18:03
Գիգանտիզմ և ակրոմեգալիա՝ աճի հորմոնի ավելցուկով պայմանավորված հիվանդություններ
Գիգանտիզմը և ակրոմեգալիան սինդրոմներ են, որոնք առաջանում են աճի հորմոնի ավելցուկի հետևանքով, որը գրեթե միշտ առաջանում է հիպոֆիզի ադենոմայով։ Հետագայում ակրոմեգալիայի արդյունքում ի հայտ են գալիս դեմքի դիմագծերի և այլ նշանների հստակ փոփոխություններ։
Ախտորոշումը հիմնված է կլինիկական պատկերի, գանգի և ձեռքի ռենտգենի, ինչպես նաև աճի հորմոնի և ինսուլինանման աճի գործոնի առաջին մակարդակի չափման վրա: Բուժումը բաղկացած է ադենոմայի հեռացումից կամ ոչնչացումից, իսկ երբեմն նաև այլ բուժումներից:
Հիվանդությունը հիմնականում գլուխ է բարձրացնում մանկությունից։ Կմախքի աճի տեմպերը և առավելագույն հասանելի աճը մեծանում են, բայց ոսկորները գործնականում չեն դեֆորմացվում։ Այնուամենայնիվ, կարող են դիտվել փափուկ հյուսվածքների այտուց և ծայրամասային նյարդերի ընդլայնում: Հաճախ նկատվում է ուշացած սեռական հասունություն՝ բնորոշ էունխոիդ կազմվածքով (երկար վերջույթներով բարձր և բարակ մարմին):
Ակրոմեգալիայով չափահաս հիվանդների մոտ մարմինը ծածկված է կոպիտ մազերով, մաշկը թանձրացած է և հաճախ մուգ գույնի։ Ճարպագեղձի և քրտինքի գեղձերի չափերն ու գործառույթը մեծանում են, ինչի պատճառով հիվանդները հաճախ դժգոհում են ավելորդ քրտնարտադրությունից և մարմնի տհաճ հոտից։ Ստորին ծնոտի աճը հանգեցնում է նրա ելուստին և միջատամնային տարածությունների ընդլայնմանը։ Կոկորդի աճառների բազմացման պատճառով ձայնը դառնում է ցածր և խռպոտ։ Լեզուն հաճախ մեծանում է, ժամանակի ընթացքում աճում են կողերի աճառները, ինչը կրծքավանդակին տալիս է տակառի տեսք։ Հիվանդները հաճախ դժգոհում են հոդերի վիճակից, և լինում են հաշմանդամության տանող դեգեներատիվ արթրիտի դեպքեր։
Սիրտը, լյարդը, երիկամները, փայծաղը, վահանաձև գեղձը, պարաթիրոիդը, հաստ աղիքը և ենթաստամոքսային գեղձը սկսում են նորմայից մեծանալ․ վահանաձև գեղձի ընդլայնումը կարող է լինել ընդհանրացված կամ բազմահանգույց:
«ԿՅԱՆՔԻ ՈՐԱԿ» բաժնի գործընկեր՝ «ԴԵՐԺԱՎԱ-Ս» ընկերություն։