17/02/2023 20:08
Աքիլլեսյան գարշապարի ջլի վնասվածքներ. Ինչպես կանխարգելել՝ վարժանքների միջոցով
Աքիլլեսյան գարշապարի ջիլը հաստ ու պինդ ջիլ է, որը շոշափվում է սրունք-թաթային հոդի ետնամասում:
Այն հաճախ գերձգվում է ֆիզիկական վարժանք կատարելիս՝ առաջացնելով տենդինիտ։ Լինում է նաև հակառակ երևույթը, երբ ջիլը սկսում է թուլանալ՝ դեգեներատիվ փոփոխությունների պատճառով՝ տենդինոզ: Ծայրագույն դեպքում աքիլլեսյան ջիլը կարող է պատռվել:
Աքիլլեսյան ջլի որևէ խնդիր կամ վնասվածք նկատելիս, անհրաժեշտ է անհապաղ դիմել բժշկի:
Աքիլլեսյան ջլի վնասման ամենահաճախ հանդիպող նշանը տվյալ շրջանում ցավն է: Կրունկի ետնամասում զգացվում է թուլություն, պնդացում կամ այտուցվածություն: Ջլի պատռվածքի ժամանակ հնարավոր է կրունկի շրջանում զգալ հարվածին նմանվող զգացողություն, որը կդժվարացնի քայլքը:
Բուժումը սկսելիս բժիշկը ախտորոշում է աքիլեսյան ջլի հետ կապված խնդիրները՝ լսելով պացիենտի գանգատները, զննելով տվյալ հատվածը, իսկ անհրաժեշտության դեպքում՝ նշանակելով գերձայնային (սոնոգրաֆիա) կամ ռենտգեն հետազոտություններ:
Առաջին 2-3 օրվա ընթացքում օգտակար կարող են լինել հետևյալ կանխարգելիչ միջոցները`
հանգիստ տվեք ձեր ոտնաթաթին (նստած կամ պառկած դիրք ընդունեք),
սառցեպարկ կամ սառեցնող այլ միջոց դրեք տվյալ շրջանին (մոտ 20 րոպե),
տվյալ հատվածում դրեք սեղմող վիրակապ (եթե ցավերն ուժեղանում են, ապա թուլացրեք վիրակապը),
բարձր դիրքում դրեք ցավող ոտքը (օրինակ՝ պառկեք և ոտնաթաթի տակ բարձ դրեք)։
Սովորական ցավազրկողները կարող են մեղմել ցավը։
Կախված վնասվածքի բնույթից, բժիշկը կամ ֆիզիոթերապևտը կարող են առաջարկել՝
նվազեցնել ոտնաթաթերի վրա ծանրաբեռնվածությունը (օրինակ՝ օգտագործել հենակներ),
կատարել ձգող և ամրապնդող վարժություններ,
վիրակապով ֆիքսել և սահմանափակել ոտնաթաթի շարժունակությունը,
օգտագործել կոշիկի ներսում դրվող ներբաններ:
Եթե աքիլլեսյան ջիլը մասամբ կամ, առավել ևս, ամբողջապես պատռվել է, ապա կարիք կառաջանա այն վերականգնել վիրահատության միջոցով, որը կնվազեցնի ջլի՝ կրկին պատռվելու վտանգը:
Հազվադեպ է լինում, երբ առաջանում է երկարաժամկետ վերակագնման անհրաժեշտություն:
Աքիլլեսյան ջլի վնասվածքները կարելի է կանխարգելել՝
կրելով օժանդակող կոշիկներ,
ծանր կամ կրկնվող վարժանքներից առաջ և հետո «տաքացնելով» ոտնաթաթերը նախավարժանքի միջոցով,
փորձելով աստիճանաբար հասնել ֆիզիկական վարժանքների ծանրաբեռնվածության որոշակի մակարդակի,
ֆիզիկական աշխատանքի կամ վարժանքների ընթացքում պարբերաբար հանգստանալով,
կատարելով սրունքի ետնամասի մկանները (ձկնամկան) ամրապնդող վարժանքներ:
«ԿՅԱՆՔԻ ՈՐԱԿ» բաժնի գործընկեր՝ «ԴԵՐԺԱՎԱ-Ս» ընկերություն։