16/03/2023 20:12

Սոմատոտրոպ. Մարդու աճի հորմոնի ավելցուկը կամ պակասը հանգեցնում են առողջական լուրջ խնդիրների

Ամենակարևոր լուրերը Հայաստանից՝ Telegram-ում

Սոմատոտրոպը կամ մարդու աճի հորմոնը, հիպոֆիզի կողմից արտադրվող հորմոն է, որը խթանում է ոսկրերի, մկանների և օրգան-համակարգերի աճը:

Սնունդն ընդունելուց հետո այս հորմոնի արտադրությունը կտրուկ ընկճվում է, իսկ քաղցած վիճակում՝ բարձրանում շուրջ 15 անգամ:

Սոմատոտրոպ հորմոնի հիմնական ազդեցություններն են` գծային հասակի աճի խթանում, հյուսվածքների ամբողջականության և արյան շիճուկի գլյուկոզի այն մակարդակի պահպանում, որն անհրաժեշտ է գլխուղեղի գործությունն ապահովելու համար, ոսկրերի և մկանային հյուսվածքների աճի խթանում՝ աճի ինսուլինային գործոնների միջոցով, սպիտակուցների արտադրության արագացում՝ դրական ազոտային և ֆոսֆորային հավասարակշռության ապահովմամբ և միզանյութի մակարդակի նվազեցմամբ:

Աճող հյուսվածքների կողմից իոնների պահանջարկի բարձրացման պայմաններում արգելակվում է մեզով նատրիումի և կալիումի հեռացումը, իսկ աղներով կալցիումի ներծծումը խթանվում է:

Աճի հորմոնը խթանում է նաև ճարպային հյուսվածքներում ճարպերի քայքայումը, ճարպաթթուների մոբիլիզացիան և մկանների ու լյարդի կողմից արյան շիճուկից դրանց կլանումը (որտեղ վերջիններս փոխակերպվում են գլյուկոզի):

Հորմոնն ուժեղացնում է նաև քրտնարտադրությունը:

Արյան գլյուկոզի վրա սոմատոտրոպ հորմոնը թողնում է ինսուլինին հակառակ ազդեցություն՝ խոչընդոտելով հյուսվածքների կողմից գլյուկոզի կլանումը:

Այն ունակ է նաև ազդելու իմունային համակարգի վրա՝ բարձրացնելով T լիմֆոցիտների թիվը:

Հորմոնի սեկրեցիան ուժգնանում է ֆիզիկական աշխատանքի, խորը քնի, ցածր արյան շաքարի, սպիտակուցներով հարուստ սննդակարգի անցման ժամանակ:

Մինչև սեռահասունացումը սոմատոտրոպ հորմոնի բարձրացած սեկրեցիան բերում է գիգանտիզմի, իսկ չափահասների մոտ՝ ակրոմեգալիայի: Հակառակը, աճի շրջանում հորմոնի թերսեկրեցիան բերում է գաճաճության: Չափահասների մոտ սոմատոտրոպ հորմոնի նվազած արտադրությունը որևէ տեսանելի նշանների չի հանգեցնում:

Հետազոտության ցուցումներ`

մարմնի հասակի աճի դանդաղում,

մարմնի հասակի աճի արագացում,

օստեոպորոզ,

մկանային թուլություն,

մազերի աճի խանգարումներ,

հիպոգլիկեմիայի հակում (այդ թվում՝ ալկոհոլ ընդունելիս),

ուժեղացած քրտնարտադրություն,

պորֆիրիա:

Վերոնշյալ ախտանշանների հաճախակի կրկնվելու դեպքում, խորհուրդ է տրվում այցելել բժշկի և հանձնել համապատասխան լաբորատոր թեստը։

«ԿՅԱՆՔԻ ՈՐԱԿ» բաժնի գործընկեր՝ «ԴԵՐԺԱՎԱ-Ս» ընկերություն։

Բաժնի բոլոր նյութերին կարող եք ծանոթանալ ԱՅՍՏԵՂ։