17/03/2023 12:50
Հայերեն է թարգմանվել Ֆրիդրիխ Հյոլդեռլինի «Հիպերիոն» վեպը
Լույս է տեսել Ֆրիդրիխ Հյոլդեռլինի «Հիպերիոն կամ ուխտավորը Հունաստանում» վեպը: Գերմաներենից թարգմանել է Հակոբ Մովսեսը, հրատարակիչը «Անտարես»-ն է:
Թարգմանությունն իրականացվել է ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարության «Թարգմանական ծրագրեր և աջակցություն ստեղծագործողներին ու հետազոտողներին» դրամաշնորհային ծրագրի շրջանակում:
«Հիպերիոն»-ը Հյոլդեռլինը (1770-1843 թթ.) մտահղացել է դեռ Տյուբինգենում ուսումնառության ժամանակ (1792 թ.): 1795 թ. նա իր մտահղացումը փորձել է շարադրել բանաստեղծությամբ, բայց շուտով անցել է արձակին: Առաջին հատորը լույս է տեսել 1797 թվականին, երկրորդը՝ 1799 թվականին:
Գործողությունները տեղի են ունենում 18-րդ դարավերջին՝ թուրքական տիրապետությունից ազատագրվելու համար հույների մղած պատերազմի ժամանակ, թեև հեղինակը պատմական ճշգրտության չի ձգտել։ Հեղինակի հիմնական թեմաներն են մահը և անմահությունը, գեղեցիկը, ամբողջը և նրա անտրոհելիութունը, հզորը և մաքուրը մարդկային պատմության մեջ սկիզբ առնող նսեմացման ու մանրացման դարաշրջանում։
Նրա հերոսներն անտիկ անուններ ունեն, ժառանգված են նախաքրիստոնեական մշակույթից, սակայն հղում են հեղինակի ապրած դարաշրջանին ու միջավայրին: Վեպի հերոսուհին՝ Դիոտիման, բացահայտորեն «արտագրված է» հեղինակի սիրուց՝ Սուտեզե Գոնտարից: Հիպերիոնը հունական դիցաբանությունում Երկնքի ու Երկրի որդի տիտաններից մեկի անունն է։