29/03/2023 19:30
Շաքարավազի սպառումը կարո՞ղ է լինել շաքարախտի պատճառ. Միֆեր շաքարային դիաբետի մասին
Հաճախ կարելի է լսել տարբեր մեկնաբանություններ և կարծիքներ՝ կապված շաքարային դիաբետի առաջացման, ռիսկի գործոնների և դեղամիջոցների ազդեցությունների մասին, սակայն պետք է հիշել, որ կարծիքներից շատերը միայն անհատական փորձի վրա հիմնված դատողություններ են և չեն տարածվում բոլոր հիվանդությունների վրա։
Շաքարավազը շաքարախտի պատճառն է.
1-ին տիպի շաքարախտը զարգանում է ենթաստամոքսային գեղձի բետա բջիջների աուտոիմուն վնասման պատճառով, և շաքարի օգտագործումը դրա հետ կապ չունի: Հիվանդությունը սովորաբար ազդում է երեխաների և դեռահասների վրա: 2-րդ տիպի շաքարախտը ժառանգական է և սովորաբար դրսևորվում է մեծահասակների մոտ՝ գիրության ֆոնին։ Շաքարի չափից ավելի օգտագործումը կարող է հանգեցնել գիրության։
Որոշ մթերքներ, ինչպիսիք են հնդկաձավարը և արտիճուկը, նվազեցնում են արյան մեջ շաքարի մակարդակը.
Ոչ մի սննդամթերք չունի այս հատկությունը։ Այնուամենայնիվ, մանրաթելերով հարուստ բանջարեղենը և ամբողջական ձավարեղենն ավելի դանդաղ են բարձրացնում շաքարի մակարդակը, քան ածխաջրեր պարունակող այլ մթերքները: Այդ իսկ պատճառով բժիշկները դրանք խորհուրդ են տալիս շաքարախտի դեպքում։ Արտիճուկը, բողկը, հնդկաձավարը, կորեկը, գարին, բրնձի շիլան չափավոր բարձրացնում են գլյուկոզայի մակարդակը, և այդ գործընթացը դանդաղում է։
Ֆրուկտոզան շաքարի փոխարինող է.
Բազմաթիվ հետզոտություններ ցույց են տալիս, որ ֆրուկտոզայի բարձր ընդունումը նպաստում է լյարդի ճարպային հիվանդության, ինսուլինի դիմադրության և 2-րդ տիպի շաքարախտի առաջացմանը:
Երեխան 1-ին տիպի շաքարախտը ժառանգել է 2-րդ տիպի դիաբետով ծնողներից.
2-րդ տիպի շաքարախտը ժառանգական ռիսկ չէ սերունդների մոտ 1-ին տիպի շաքարախտի համար: Սրանք տարբեր հիվանդություններ են: Սակայն 2-րդ տիպի շաքարախտը ևս կարող է ժառանգաբար փոխանցվել:
Շաքարային դիաբետով հիվանդ մարդկանց մոտ լյարդում գլյուկոզայի մատակարարումը շատ ավելի քիչ է, և այն արագ սպառվում է ծոմապահության ժամանակ։ Եթե հիվանդը դադարում է ուտել քնելուց 3-6 կամ ավելի ժամ առաջ, դա կարող է հանգեցնել գիշերը շաքարի մակարդակի նվազմանը, իսկ առավոտյան հնարավոր է թուլություն կամ գլխապտույտ:
Սպիտակ հացը՝ ի տարբերություն սևի, բարձրացնում է շաքարախտի ռիսկը.
Սև և սպիտակ հացը հավասարապես բարձրացնում են արյան մեջ շաքարի մակարդակը։ Կարագով հացն ավելի է բարձրացնում այն, իսկ թեփով կամ ամբողջական հացահատիկով հացն ավելի քիչ, քան սովորական հացը։ Ցանկացած տեսակի հաց պետք է ընդունվի չափավոր։
Շաքարն ամբողջությամբ բացառելն անհնար է, քանի որ ուղեղն ունի գլյուկոզայի կարիք.
Ուղեղը սպառում է գլյուկոզա, որը գտնվում է արյան պլազմայում։ Այն ձևավորվում է բարդ ածխաջրեր (բանջարեղեն և ձավարեղեն) և լյարդի գլիկոգեն պարունակող մթերքներից։
Որքան թանկ է դիաբետի դեղամիջոցը, այնքան բուժումն ավելի արդյունավետ կլինի.
Բուժման արդյունավետությունը կախված է նրանից, թե արդյոք դեղերը ժամանակին և ճի՞շտ են ընտրվել, որոնց գործողության մեխանիզմը և դեղաչափերը օպտիմալ են կոնկրետ անձի համար:
Շաքարային դիաբետի դեպքում դեղորայքային թերապիան պետք է սկսել հնարավորինս ուշ, քանի որ այն խորացնում է հիվանդությունը.
Հակառակը, արյան շաքարի բարձրացումը պետք է հնարավորինս շուտ կանխարգելվի, այդ թվում՝ դեղերի օգնությամբ։ Դա կկանխի հիվանդության զարգացումը և բարդությունների առաջացումը։
Ինսուլինային թերապիա սկսելուց անմիջապես հետո արյան մեջ շաքարի մակարդակը կկարգավորվի.
Մարդիկ տարբեր զգայնություն ունեն ինսուլինի նկատմամբ, ուստի չկա մեկ հստակ սխեմա: Բուժումը կարող է հասցնել արյան շաքարի նորմալ մակարդակի, բայց միայն աստիճանական տիտրման արդյունքում է (օպտիմալ անհատական չափաբաժինների ընտրությամբ պայմանավորված) հնարավոր հասնել դրական և գոհացնող արդյունքների:
«ԿՅԱՆՔԻ ՈՐԱԿ» բաժնի գործընկեր՝ «ԴԵՐԺԱՎԱ-Ս» ընկերություն։