07/04/2023 19:07
Ո՞ր դեպքերում և ու՞մ է ցուցված պրոլակտին հորմոնի թեստի հանձնումը
Պրոլակտինը պոլիպեպտիդային հորմոն է, որը խթանում է կաթնագեղձերի պրոլիֆերացիան և կաթնարտադրությունը:
Պրոլակտինն արտադրվում է մակուղեղի առաջնային բլթում և ենթարկվում դրվագային սեկրեցիայի: Ոչ մեծ քանակներ արտադրվում են նաև ծայրամասային հյուսվածքներում, իսկ հղիության ընթացքում՝ նաև արգանդի լորձաթաղանթում՝ ապահովելով պրոգեստերոնի արտադրությունը, ինչպես նաև խթանելով կաթնագեղձերի աճը և զարգացումը՝ նախապատրաստելով կաթնատվությունը:
Պրոլակտինի մոլեկուլը կազմված է մինչև 198 ամինաթթուներից և ունի շուրջ 22-23 կիլոդալտոն մոլեկուլյար զանգված: Արյան պլազմայում առկա է երեք տարբերակներով:
Պրոլակտինը համարվում է նաև սեռական վարքագծի ձևավորման հորմոններից մեկը: Այն կարգավորում է ջուր-աղային փոխանակությունը՝ արգելակելով ջրի և նատրիումի հեռացումը երիկամներով: Այն խթանում է նաև ստամոքս-աղիքային ուղով կալցիումի ներծծումը:
Ընդհանուր առմամբ, պրոլակտինն ակտիվացնում է օրգանիզմում ընթացող անաբոլիկ պրոցեսները: Այլ ազդեցություններից է՝ մազածածկույթի աճի խթանումը, իմունային համակարգի կարգավորումը:
Պրոլակտինի արյան հոսք ներզատվելն ունի պուլսային բնույթ. Քնի ընթացքում հորմոնի մակարդակն աճում է, իսկ արթնանալուց հետո՝ կտրուկ իջնում։ Կեսօրից հետո ևս հորմոնի մակարդակն աճում է: Սթրեսի բացակայության պայմաններում պրոլակտինի մակարդակի օրական տատանումները մնում են նորմալ միջակայքում:
Դաշտանային ցիկլի լյուտեինացման փուլում պրոլակտինի մակարդակն ավելի բարձր է, քան ֆոլիկուլյար փուլում: Հղիության 8-րդ շաբաթվանից սկսած պրոլակտինի մակարդակը սկսում է աճել՝ հասնելով առավելագույնին 20-25-րդ շաբաթների ընթացքում, որից հետո, անմիջապես ծննդաբերությունից առաջ նվազում է, դարձյալ սկսում աճել կաթնատվության փուլում:
Պրոլակտինի թիրախ օրգանը կաթնագեղձն է, որի զարգացումը և տարբերակումն ընթանում է այս հորմոնի խթանման ներքո: Պրոլակտինի մեծ քանակներն արգելակում են ձվարաններում ստերոիդոգենեզը, հիպոֆիզալ գոնադոտրոպինների արտադրությունը և սեկրեցիան:
Հղիության ընթացքում պրոլակտինի մակարդակն աճում է այս շրջանում շատացած էստրոգենների և պրոգեստերոնի ազդեցությամբ: Պրոլակտինն իր հերթին խթանում է կաթնագեղձի կաթնարտադրությունը:
Հիպերպրոլակտինեմիան (տղամարդկանց և կանանց մոտ) անպտղության գլխավոր պատճառն է: Պրոլակտինի մակարդակի որոշումը կարևոր նշանակություն ունի անօվուլյար ցիկլերի, հիպերպրոլակտինեմիկ ամենորեայի և գալակտորեայի, գինեկոմաստիայի և ազոսպերմիայի ախտորոշման մեջ: Պրոլակտինը որոշվում է նաև այն դեպքերում, երբ կասկածվում է կրծքագեղձերի կամ հիպոֆիզի ուռուցքներ:
Հետազոտության ցուցումներն են՝
կրծքագեղձի ցիկլիկ ցավեր,
մաստոպաթիա,
անօվուլյացիա,
արգանդային դիսֆունկցիոնալ արյունահոսություններ,
անպտղություն,
ներքին սեռական օրգանների քրոնիկ բարբոքումների ախտորոշում,
հետծննդաբերական կաթնատվության խանգարումներ,
գիրացում,
լիբիդոյի և պոտենցիայի նվազում։
«Պրոլակտին» թեսթի համար հանձնվող կենսանմուշն է՝ երակային արյունը։
«ԿՅԱՆՔԻ ՈՐԱԿ» բաժնի գործընկեր՝ «ԴԵՐԺԱՎԱ-Ս» ընկերություն։