11/07/2023 21:26
Կիստոզ ֆիբրոզ․ ժառանգականությունը՝ որպես հիմնական գործոն
Կիստոզ ֆիբրոզը ժառանգական խանգարում է, որն ախտահարում է թոքերը և մարսողական համակարգը։
Այն առաջանում է գենետիկ փոփոխություն (մուտացիա), որի արդյունքում թոքերի և աղիների կողմից արտադրվող լորձը դառնում է մածուցիկ (թանձր) և կպչուն։ Մածուցիկ են դառնում նաև քրտինքը և լյարդի ու ենթաստամոքսային գեղձի կողմից արտադրվող մարսողական հյութերը։
Կիստոզ ֆիբրոզը սովորաբար հայտնաբերվում է նորածին երեխաների մոտ՝ նորածնային սքրինինգային թեստի միջոցով (քրտնքի թեստ կամ գենետիկ թեստավորում)։ Խնդիրը կարող է առաջանալ միայն այն դեպքում, եթե երկու ծնողներն էլ կրում են այդ գենը։
Կիստոզ ֆիբրոզով մարդկանց մեծ մասի մոտ դրսևորվում են հետևյալ նշանները՝
թոքային խնդիրներ, օրինակ՝ թանձր խորխով հազ, խզզոցներ, շնչարգելություն և հևոց, հաճախակի կրկնվող թոքային վարակներ, ինչպես նաև ֆիզիկական ակտիվության նվազում,
մարսողական խնդիրներ, օրինակ՝ աղիների վատթար վիճակ, աճի և քաշի ավելացման հապաղում, աղիքային խցանումներ (հատկապես նորածինների մոտ) և սուր փորկապություն,
խիստ աղային քրտնարտադրություն։
Կիստոզ ֆիբրոզը կարող է ուղեկցվել նաև թոքերի ախտահարմամբ, սնուցման խանգարումներով, աճի դանդաղմամբ և դիաբետով։ Կիստոզ ֆիբրոզ ունեցող գրեթե բոլոր տղամարդիկ և կանայք անպտղունակ են լինում, այն սովորաբար կրճատում է կյանքի տևողությունը։
Խնդիրը համարվում է անբուժելի, սակայն ֆիզիոթերապևտիկ և բուժման այլ մեթոդները կարող են բարելավել կյանքի որակը և կրճատել բարդությունների ռիսկը։
«ԿՅԱՆՔԻ ՈՐԱԿ» բաժնի գործընկեր՝ «ԴԵՐԺԱՎԱ-Ս» ընկերություն
Բաժնի բոլոր նյութերին կարող եք ծանոթանալ ԱՅՍՏԵՂ
Տեքստում սխալ կամ վրիպակ նկատելու դեպքում, ուղարկեք խմբագրին հաղորդագրություն` նշելով տվյալ սխալը, այնուհետև սեղմելով Ctrl-Enter:
Լրահոս
Այսօր, 17:05
Արարատ լեռը՝ հայոց հայրենիքի սիրտ, ազգային խորհրդանիշ ու հայկական ինքնության մաս
Այսօր, 16:53
«Հըզբոլլահ»-ը 35 հրթիռ է արձակել Իսրայելի ուղղությամբ
Այսօր, 16:33
«Պարզվել է կրակոց արձակած անձի ինքնությունը»․ Քննչականը մանրամասներ է հայտնում Նազարբեկյան փողոցում գիշերը տեղի ունեցած սպանությունից
Այսօր, 16:19
Ռոբերտ Հովհաննիսյանը, Մանուէլ Պետրոսյանը և Արամ Հակոբյանը՝ շախմատի Եվրոպայի անհատական առաջնության առաջատարներ
Այսօր, 16:01
Կոսովոյի հավաքականը Ռումինիայի հետ խաղում լքել է խաղադաշտը
Այսօր, 15:55
Նորքի այգիներում մեկնարկեցինք ծառատունկը․ Տիգրան Ավինյան (Տեսանյութ)
Այսօր, 15:50
Աշխարհը հոգնել է Ուկրաինայի հակամարտությունից. Հնդկաստանի ԱԳՆ
Այսօր, 15:42
Պաշտպանության բանակն իմ արու զավակն էր․ այսօրվա անելիքը՝ մի փամփուշտ, ուղղությունը՝ դեպի Ստեփանակերտ (Տեսանյութ)
Այսօր, 15:20
«Ուրախ եմ, որ այսօր էլ ողջ եռանդով շարունակում եք ստեղծագործել»․ Փաշինյանը շնորհավորել է Ռոբերտ Ամիրխանյանի 85-ամյակի առթիվ
Այսօր, 15:00
Սպանություն` բուժհաստատության բակում. ձերբակալվել է նույն հաստատության նախկին բուժառուն․ Լուսանկար
Այսօր, 14:56
Կարևոր է, որ պաշտպանի աշխատակազմին շենքի հատկացման որոշմանը հաջորդիվ մեկնարկի վերանորոգումը․ ՄԻՊ
Այսօր, 14:42
Վանաձորում ձին ընկել է դիտահորը
Այսօր, 14:29
«Փաշինյանին թվում է, թե դեմքն էդպես են փրկում». Զուրաբյանը՝ վարչապետի սափրվելու մասին
Այսօր, 14:20
Վրաստանի ԿԸՀ-ն ներկայացրել է խորհրդարանի ընտրության վերջնական արդյունքները
Այսօր, 14:14
Վրաստանի ԿԸՀ նախագահի վրա ներկ են լցրել
Այսօր, 14:09
Կարգապահական վաշտում նմանը չունեցող դեպք է եղել, իսկ ՌՈ պետը դեռ պաշտոնավարում է, ու որևէ մեկը պատասխան չի տվել. Աբրահամյան
Այսօր, 13:53
ԱԱԾ ընդունելություն է հայտարել՝ հայ-իրանական պետական սահմանի անցակետում զինվորական ծառայության անցնելու համար (Տեսանյութ)
Այսօր, 13:38
Մահացել է դերասանուհի Սվետլանա Սվետլիչնայան
Այսօր, 13:35
Խաչատուրյանը ԱՀԿ գլխավոր տնօրենին է ներկայացրել ՀՀ կառավարության «Խաղաղության խաչմերուկ» ծրագիրը
Այսօր, 13:23
Ալեն Սիմոնյանի գլխավորած պատվիրակությունը պաշտոնական այցով Բուդապեշտում էր
Այսօր, 13:08
31-ամյա վարորդը Գայի պողոտայում խախտել է երթևեկության կանոնները, սպառնացել պարեկներին
Այսօր, 12:59
Հայաստանի ազգային հավաքականը մեկնել է Lատվիա
Այսօր, 12:52
Գագիկ Ծառուկյանի նախաձեռնությամբ կայացել է Աշոտ Սարգսյանի անվան բազկամարտի ամենամյա մրցաշարը (Տեսանյութ)
Այսօր, 12:37
ՔՊ-ական համայնքապետը հրազենային վնասվածք է ստացել, 1 անձ սպանվել է (Հրապարակ)
Այսօր, 12:15
«Մանկական Եվրատեսիլի» քվերակությունը սկսված է. ինչպես քվեարկել Հայաստանը ներկայացնող Լեոյի օգտին
Այսօր, 12:05
Նիկոլ Փաշինյանը հրապարակել է Արագածի նկարը՝ հիշեցնելով, որ Հայաստանի Հանրապետության ամենաբարձր լեռն է․ Լուսանկար
Այսօր, 11:53
Սպանություն՝ Երևանում. հրազենային վնասվածքով հիվանդանոց տեղափոխված տղամարդու կյանքը փրկել չի հաջողվել
Այսօր, 11:35
Վահագն Խաչատուրյանը ԿԽՄԿ նախագահի հետ քննարկել է գերիների և անհետ կորածների հարցերը
Այսօր, 11:20
Մայք Թայսոնը պարտվել Է բլոգեր Ջեյք Փոլին (Տեսանյութ)
Այսօր, 11:10
Աբխազիայի նախագահը լքել է մայրաքաղաքը
Այսօր, 10:56
Փաշինյանը ՀՀ միակ ղեկավարն է, որ որևէ ձևաչափով երբեք չի եղել Սպիտակ տանը, որևէ հեռախոսազրույց կամ աշխատանքային հանդիպում չի ունեցել ԱՄՆ նախագահի հետ. Սուրեն Սարգսյան
Այսօր, 10:27
Երևանի և մարզերի որոշ հասցեներում էլեկտրաէներգիայի անջատումներ կլինեն
Այսօր, 10:17
Այս փուլում Հայաստանը հեռու է մնում ՀԱՊԿ աշխատանքների բոլոր ձևաչափերից. ՌԴ ԱԳՆ
Այսօր, 10:11
Զիջի՛ր ճանապարհը, րոպեն կարող է կյանք արժենալ․ ՆԳՆ իրազեկման արշավը
Այսօր, 10:01
Երևանում խոշոր ավտովթար է եղել, 4 մեքենա է բախվել․ կա վիրավոր
Այսօր, 09:39
Կեսօրից հետո սպասվում են տեղումներ
Այսօր, 09:36
Լարսի ավտոճանապարհը բաց է
Այսօր, 09:22
«Հրապարակ». Բանակի նոր համազգեստը լավագույն դեպքում կլինի 2026-ին՝ 2025-ի փոխարեն
Այսօր, 09:21
«Ժողովուրդ». Գյումրում քաղաքապետի թեկնածուների պակաս չկա
Այսօր, 09:18
«Հրապարակ». Նախընտրական քարոզչության «սեզոնը» կարելի է համարել բացված
Այսօր, 09:16
«Փաստ». Հայաստանում հաստատվում է առանց որևէ գաղափարախոսության մեկ ընտանիքի բռնապետություն
Այսօր, 09:14
«Ժողովուրդ». Խորհրդարանը դարձել է ՔՊ որջը, ոչ թե ազգընտիրների աշխատավայր
Այսօր, 09:11
«Հրապարակ». Ինչո՞ւ Փաշինյանը նիստին չի մասնակցել
Այսօր, 09:08
«Ժողովուրդ». ՔՊ-ն միլիոնավոր դրամների «չթույլատրված նվիրատվություններ» է ստացել. Մանավազյանն էլ ենթարկվել է վարչական տույժի
Այսօր, 09:05
«Փաստ». Փաշինյանը լիովին պարտավորվել է կատարել Ալիևի պահանջը
Այսօր, 09:04
«Ժողովուրդ». Ինչ որոշումներ է այլևս կայացնելու Փաշինյանը՝ դատական համակարգի վերաբերյալ
Այսօր, 09:02
«Հրապարակ». Փաշինյանի «Տիկտոկ» վարողը փորձել է սաստել լրագրողներն
15/11/2024 22:44
Կավասակիի համախտանիշ. հանդիպում է մինչև 8 տարեկան երեխաների մոտ
15/11/2024 22:29
Օծվել է Իժևսկի Սուրբ Գրիգոր Լուսավորիչ եկեղեցին (Տեսանյութ)
15/11/2024 22:11
Փաշինյանը պետական մրցանակ է հանձնել
15/11/2024 21:55
Հրդեհ՝ Նորաշեն գյուղի երկու տներում
15/11/2024 21:40
Վահագն Վերմիշյանը արդարացվեց 2 դրվագով, սակայն 8 տարվա ազատազրկման հրահանգը չվերացվեց․ Փաստաբան
15/11/2024 21:20
Սպարտակ Միքայելյանը՝ խառը մենամարտերի աշխարհի երիտասարդական առաջնության հաղթող
15/11/2024 21:02
Իտալիայում ընթացող շախմատի աշխարհի մինչև 12 տարեկանների առաջնությանը Հայաստանից մասնակցում են 13 շախմատիստներ
15/11/2024 20:47
Իշխանությունը խոցելի է դարձրել և´ բանակը, և´ պետական անվտանգությունն ապահովող մյուս ինստիտուտները․ Աբրահամյան
15/11/2024 20:33
Հիստերոսկոպիա․ Ո՞ւմ է ցուցված
15/11/2024 20:15
Քաղաքապետարանը ամանորյա զարդարանքներ է տեղադրում, քաղաքի կենտրոնական փողոցները փակ կլինեն
15/11/2024 20:00
«Գազպրոմը» կարող է դադարեցնել գազի մատակարարումը Մոլդովա՝ պարտքերի պատճառով
15/11/2024 19:42
Ռուսաստանում Հայաստանի դեսպան Արսենյանը Մոսկվայում հանդիպել է ՌԴ-ում Եվրամիության դեսպանի հետ ու քննարկել ՀՀ-ԵՄ փոխգործակցությանը վերաբերող հարցեր
15/11/2024 19:27
Միրզոյանը Ֆրանսիայի արտգործնախարարի հետ հարավկովկասյան տարածաշրջանին վերաբերող հարցեր է քննարկել
15/11/2024 19:19
Վստահեցնում եմ՝ Ադրբեջանի բանակը, եթե հանդիպի այն բռունցքին, որը կառաջացնի գանգուղեղի ցնցում, նորից 94 թվականի բանակն է դառնալու. Մովսես Հակոբյան (Տեսանյութ)
15/11/2024 19:11
Պատրաստել և վաճառել են կեղծ մակնշումներով օղիներ ու գինիներ
15/11/2024 18:55
Գյումրու նախկին քաղաքապետ Սամվել Բալասանյանի որդուն կալանավորեցին
15/11/2024 18:42
Գերմանիայի հետ քաղաքական ակտիվ երկխոսություն ենք վարում․ Փաշինյան
15/11/2024 18:33
Լարված իրավիճակ՝ «Կիլիկիա» ավտոկայանում․ հարյուրավոր քաղաքացիներ չեն կարողանում մեկնել մարզեր
15/11/2024 18:20
«Infosys» ընկերության հիմնադիր Նարայանա Մուրտին այցելել է Viva-ի գրասենյակ
15/11/2024 18:05
Ռուսական կողմի վերահսկողության տակ նոր բնակավայր է անցել Դոնեցկի ուղղությամբ
15/11/2024 17:49
«ԱԺ փոխխոսնակ հանդիսացող Ռուբեն Ռուբինյանը ստում է»․ Հենրիխ Դանիելյանը տեսանյութ է հրապարակել, որում ՀՀ 3-րդ նախագահ Սերժ Սարգսյանը Սպիտակ տուն է այցելում
15/11/2024 17:34
«ՀՀ պաշտպանության ոլորտի կերպափոխում» թեմայով աշխատաժողով են կազմակերպել․ մասնակցել են ԱՄՆ ներկայացուցիչները
15/11/2024 17:19
ՀՀ արտաքին առևտրաշրջանառության մեջ Ռուսաստանի մասնաբաժինը աճել է 5,3 տոկոսային կետով, ԵՄ անդամ երկրների հետ արտաքին առևտուրը կրճատվել է 17 տոկոսով․ Թադևոս Ավետիսյան
15/11/2024 17:03
Հաստատվել է Լատվիա-Հայաստան հանդիպումը սպասարկող մրցավարական անձնակազմը
15/11/2024 16:48
Ալեն Սիմոնյանն ու Հունգարիայի նախագահն անդրադարձել են Հայաստանի ու Ադրբեջանի միջև խաղաղության պայմանագրի ստորագրմանը
15/11/2024 16:39
Կարողացանք նվազագույն ներկայացուցչական մակարդակի իջեցնել COP29-ը․ Բաքվում պահվող գերիների համար պայքարը թևակոխում է նոր շրջափուլ. Նարինե Դիլբարյան
15/11/2024 16:12
ՀՀ մարդու իրավունքների պաշտպանի աշխատակազմի հասցեն կփոխվի
15/11/2024 16:08
ՊԵԿ-ը կանխել է չհայտարարագրված ոսկենման և արծաթանման զարդերի ներկրման փորձերը
15/11/2024 15:58
Արցախյան ազատամարտի ժամանակ դաշնակցությունը միտինգ էր անում, նախագահի հրաժարական էր պահանջում, այս պատերազմին՝ ևս. Հակոբ Արշակյան
15/11/2024 15:43
Հայաստանը 50 միլիոն եվրո վարկ կվերցնի
15/11/2024 15:32
Արմավիրի ոստիկանները բացահայտել են բնակարանային գողություն
15/11/2024 15:12
Առանձին շրջաններում սպասվում են տեղումներ, լեռնային շրջաններում՝ ձյուն
15/11/2024 14:57
Հայաստանն աջակցում է արհմիութենական շարժմանը. Վահագն Խաչատուրյան
15/11/2024 14:55
Մեկնարկել է հնդկական ֆիլմերի փառատոնը. մուտքն ազատ է
15/11/2024 14:38
Զինվորականներին խորհուրդ եմ տալիս չվախենալ պաշտոն կորցնելուց. բոլորս մահկանացու ենք, կարևորը՝ չամաչենք մեր ապրած կյանքի համար․ Մովսես Հակոբյան (Տեսանյութ)
15/11/2024 14:33
Երևանի ավագանու ՔՊ անդամ Լուսինե Գևորգյանի մանդատը տրամադրվել է Արեգ Գևորգյանին
15/11/2024 14:26
Դատարանը որոշեց Ռոբերտ Քոչարյանին, Յուրի Խաչատուրովին, Սեյրան Օհանյանին հարկադրաբար ներկայացնել ՀՀ Հակակոռուպցիոն դատարան
15/11/2024 14:22
Բախվել են ՊՆ «Վիլիս»-ն ու «ՎԱԶ 2106»-ը. «Վիլիս»-ը կողաշրջվել է
15/11/2024 14:19
Մհեր Գրիգորյանը կարևորել է Ռուսաստանի հետ փոխգործակցությունը գյուղատնտեսության ոլորտում
15/11/2024 14:08
Հաստատվել է ՄԿՈՒ հաստատությունների մանկավարժական աշխատողների ատեստավորման ժամանակացույցը
15/11/2024 13:46
«Հյուսիս-հարավ» ավտոճանապարհի շահագործման չհանձնված հատվածում բախվել են «Mazda»-ն և «Subaru»-ն․ վիրավոր կա
15/11/2024 13:34
Երևանում նույն բակում թալանել են մի քանի ավտոմեքենա
15/11/2024 13:31
Համացանցով թմրամիջոցների ապօրինի շրջանառության և փողերի լվացման հերթական վարույթի նախաքննությունը, 2 մեղադրյալի մասով, ավարտվել է
15/11/2024 13:27
Արցախի տեղեկատվական շտաբը հավաքագրում է 2023 թ.-ի սեպտեմբերի վճարացուցակներում գրանցված, սակայն առ այսօր գումար չստացած քաղաքացիների տվյալները
15/11/2024 13:24
Ջեյհուն Բայրամովը՝ մինչև տարեվերջ խաղաղության պայմանագրի ստորագրման հավանականության մասին
15/11/2024 13:21
Կվերազինվեն «Կարեն Դեմիրճյանի անվան մարզահամերգային համալիրի» օդափոխության, հակահրդեհային և էլեկտրական համակարգերը
15/11/2024 13:19
Այն տեսլականը, որը նկարագրված է ՀՀ Անկախության հռչակագրում, շատ անիրական է պատկերում Հայաստանի անկախ Հանրապետությունը․ Խանդանյան
15/11/2024 13:11
Կիրանցից անասունները սահմանն անցել են մինչև փշալարերը տեղադրելը, հետո որևէ դեպք չենք ունեցել. ԱԱԾ տնօրեն (Տեսանյութ)
15/11/2024 13:05
ՄԻՊ-ը համաձայն է Փաշինյանի հետ. տարբեր իրավասու մարմինների մոտ տեսնում է արհեստավարժության շատ լուրջ պակասի խնդիր (Տեսանյութ)
15/11/2024 12:59
Եթե Հայաստանն աշխատանք չի սկսել, ուրեմն դեռ բաց հարցեր կան. Ադրբեջանի արտգործնախարար
15/11/2024 12:56
Դիվանագիտական աշխատանք է. Խանդանյանը՝ ՀԱՊԿ անդամ երկրների դեսպանների հանդիպմանը Գուրգեն Արսենյանի մասնակցության մասին
15/11/2024 12:53
Մենք մեր ձեռքով մեր պետությունը քանդում ենք, սա է ճշմարտությունը. Նիկոլ Փաշինյան (Տեսանյութ)
15/11/2024 12:50
Ապաշրջափակման հարցով Բաքվին առաջարկներ ենք ներկայացրել, սպասում ենք արձագանքի․ Խանդանյան
