05/12/2023 14:04
Հոգեբանները՝ հանուն առողջ ու երջանիկ հասարակության. Վերապատրաստման ծրագրի մեկնարկից՝ մինչև շոշափելի արդյունքներ (Տեսանյութ)
«Վստահեք մեզ, որ կարողանանք լինել մեկ համակարգ՝ ունենալով ավելի առողջ հասարակություն», այս կարգախոսի ներքո է «Ժեստ» հոգեբանական կենտրոնի համահիմնադիր և իրավաբանական հոգեբան Մարիամ Մեհրաբյանը իր շուրջը համախմբել 200-ից ավելի հոգեբանների՝ միասին բարձրաձայնելու համայնքի խնդիրները, գտնելու լուծումներ և օգնելու հայ հասարակությանը։
«Հոգեբանը պատերազմի օրերին, տնայցերի շրջանակներում, կարողացավ մտնել մարդկանց տուն, բայց հոգեբանությունն այն ճյուղն է, որին շատ հաճախ մարդիկ են դիմում, և հոգեբանը պետք է վստահության դաշտ ամրապնդի, վստահություն ստեղծի, որը, առաջին հերթին, գալիս է գաղտնիությունից, չվնասելու սկզբունքից։ Այստեղ կարևոր և ընդգծված կետ կա՝ վստահեք մեզ, որպեսզի կարողանանք օգտակար լինել»,-ասաց Մարիամ Մեհրաբյանը։
Միջոցառմանը ներկա էր ողջ հոգեբանական համայնքը՝ համալսարանականներ, ԳԱԱ-ի ողջ անձնակազմը, Մաշտոցի համալսարանը և այլոք։
Օրակարգի կարևոր և պարտավորեցնեղ հատվածը նվիրված էր հայ անմահ հերոսների հիշատակին՝ ներկայացնելով «Հանուն հավերժության» նախագծի 100 և ավել անուն գիրք։
Մեհրաբյանը Aysor.am-ի հետ զրույցում նշեց նաև, հոգեբանների համայնքը համալրել են որդեկորույս մայրեր, ովքեր վերապատրաստվել են նախկինում և այժմ էլ ցանկություն են հայտնել կրկին վերապատրաստվելու։
«Ներկաների մեջ, ցավոք, կան վերջին շրջանով պայմանավորված բռնի տեղահանվածներ՝ նաև հոգեբաններ, ովքեր համալրել են մեր շարքերը, և մենք շատ մեծ թիմով սիրով աշխատում ենք՝ չխախտելով մշակույթի տարրը։ Ես առաջինը խնդրել եմ խոսել իրենց բարբառի նրբություններով»,-մանրամասնեց հոգեբանը։
Բացելով փակագծերը, նա նշեց, որ վերապատրաստումը լինելու է շատ զրնգուն՝ հենց համայնքի համար, որով հոգեբանության մեջ նոր երանգ կմտնի՝ ավելի համախմբված,ավելի համակարգված ու վստահելի մի օղակ կստեղծվի՝ ծառայելով մարդկությանը։
Aysor.am-ի այն հարցին, թե նախկինում եղե՞լ են արդյոք նման վերապատրաստումներ և ի՞նչ արդյունքներ են գրանցել՝ Մարիամ Մեհրաբյանը պատասխանեց.
««Ժեստ» հոգեբանական կենտրոնը 16 տարեկան է, և յուրաքանչյուր տարի, եթե նույնիսկ մենք չենք կազմակերպել, ապա միացել ենք այլ նախաձեռնությունների, որտեղ զբաղեցրել ենք կազմակերպչական կամ այլ բաժին։ Այս պահի դրությամբ, մեկ ավարտ կարող ենք նշել՝ մենք ուժեղացել ենք, ուժեղացել է համայնքը։ Տեսականի և գործնականի համատեղումը շատ կարևոր է, քանի որ շատ երկար տարիներ միայն տեսությունը մեզ առաջ չէր տանում։ Իսկ այսօր հայ հոգեբանական միտքը միջազգային հանրությանը հայտնելու լավագույն միջոցը նման միջոցառումների կազմակերպումն է»,-ընդգծեց նա։
Միջոցառման հյուրերի շարքում ներկա էր նաև հոգեբանի բազմամյա փորձ ունեցող կլինիկական հոգեբան Զինա Թորոսյան, ով ևս մեկ անգամ շեշտեց հոգեբանի դերը՝ առողջ և կայացած հասարակության համատեքստում.
«Յուրաքանչյուր մարդ այսօր հասկանում է հոգեբանության կարևորությունը, և թե ինչ խնդիրներ է լուծում այն Հայաստանում։ Հոգեբանությունը լուծում է մարդու հոգու խնդիրը, այն, ինչ հոգին չի հաղթահարում, մարմինը միշտ վերցնում է իր վրա, և ունենում ենք հիվանդ մարմիններ»,-ասաց Թորոսյանը։
Կլինիկական հոգեբանի համոզմամբ, պետք է անել ամեն ինչ, որ հոգեբանական թերապիան և հոգեբանի աշխատանքը ոչ թե լինեն պարտադրված, այլ ցանկալի, որպեսզի լուծվի ներդաշնակ ապրելու այսօրվա խնդիրը. «Կյանքը ավարտուն է, մենք պետք է հասցնենք լուծել այդ խնդիրներն ու ստեղծել երջանիկ հասարակություն»,-նկատեց հոգեբանը։
Զինա Թորոսյանն ընդգծեց մի քանի կարևոր ռեսուրս, որի առկայությունը անհրաժեշտ է հոգեբան-պացիենտ աշխատանքի ընթացքում։ Այն է՝ հավատի ռեսուրս՝ դեպի տարվող աշխատանքը, ինտելեկտուալ ռեսուրս, բարոյաէթիկական ռեսուրս, ժամանակային և ֆինանսական, կամային ռեսուրս, մարդու մոտիվացիոն ռեսուրս։
Այն հարցին, թե տարիների ընթացքում ի՞նչ փոփոխություններ են գրանցվել ոլորտում՝ հոգեբանը պատասխանեց, որ դրանք ահռելի են եղել.
«Փոփոխությունները շատ մեծ են. 2008 թվականից սկսած՝ ոլորտը բավականին փոխվել է։ Այսօր նույնիսկ դեռահասներն են խնդրում ծնողներին իրենց տանել հոգեբանի մոտ։ Այսօր կա շատ ամուր դիալոգ հոգեբանի և անհատի միջև, բայց տարվող աշխատանքները դեռ շատ են։
Միջոցառման օրակարգը բաղկացած էր ողջույնի խոսքերից, մտքերի փոխանակումից, վերապատրաստմանն ուղղված խաղերից, և, որպես ամփոփում, տարեվերջյան մրցանակաբաշխությունից։
Նախագծերի տարեկան հաշվետվությունից հետո, որով ամփոփվում է հոգեբանական դպրոցի տարին, պարզ դարձավ, որ տարվա լավագույն հոգեբան ուսանող մրցանակին է արժանանում զինվորական հոգեբանություն բաժնի ուսանող Ռազմիկ Կոշեցյանը։
Մրցանակակրի ուսումնասիրության առարկան էր հոգեբանին բնորոշ էմպատիայի հարաբերությունը և էմպատիայի զարգացումը՝ հոգեբանի գործունեության տարբեր փուլերում։
Մեզ հետ զրույցում Կոշեցյանը նշեց, որ մրցանակը պարտավորեցնող է, որը գնահատանքին արժանի լինելու հնարավորություն է տալիս.
«Մեր երկիրը ինքնին ստիպում է մեզ մարտահրավերներին հնարավորինս ավելի կազմակերպված ձևով դիմագրավել, այդ պատճառով զինվորական հոգեբանությունը շատ մեծ դեր ունի մեր պետության համար։
Հասարկության մեջ հոգեբանի ծառայության կարիք ունի մեծամասնությունը։ Այստեղ կարևոր է հասկանալ, որ հոգեբանին դիմելը դեռ չի նշանակում լինել հոգեպես անառողջ։ Պետք չէ այն շփոթել հոգեբույժի ծառայության հետ»,-նկատեց ուսանողը։
«ԿՅԱՆՔԻ ՈՐԱԿ» բաժնի գործընկեր՝ «ԴԵՐԺԱՎԱ-Ս» ընկերություն
Բաժնի բոլոր նյութերին կարող եք ծանոթանալ ԱՅՍՏԵՂ
