23/05/2024 20:14
Քրտնախաշ․ Ինչ անել
Ջերմային ցանը կամ քրտնախաշը ոչ վնասակար, սակայն խիստ քորով ուղեկցվող մաշկային ցան է: Այն դրսևորվում է մարմնի փակ շրջանների մաշկի վրա մանր կարմիր, ցրված կամ խմբավորված, թափանցիկ պարունակությամբ բշտիկների առաջացմամբ: Ջերմային ցանը առաջանում է հատկապես մարմնի այն հատվածներում, որտեղ կարող է կուտակվել քրտինք՝ թևատակեր (անութային շրջան), թիկունք, կրծքագեղձերի տակ, կրծքավանդակ, աճուկային ծալքեր, շեք, արմնկային ու ծնկային ծալքեր և դաստակ:
Ջերմային ցանը պատճառվում է տաք և բարձր խոնավության պայմաններում քրտնագեղձերի բորբոքմամբ, որն առաջացնում է՝
մանր կարմիր բշտեր,
գրգռող քոր և խաշվելու զգացում,
ախտահարված շրջանի մաշկի կարմրություն և այտուց:
Որոշ, հատկապես՝ հակաբիոտիկներ ստացող կամ թունաքիմիկատների, հոտանյութերի, ներկանյութերի կամ մանրէազերծող նյութերի ներգործությանը ենթարկվող մարդկանց մոտ մաշկային ցան կարող է առաջանալ արևի ճառագայթների ուղղակի ազդեցության պատճառով: Սա կոչվում է լուսադերմատիտ:
Այլ մարդկանց մոտ գարնան կամ վաղ ամռան ամսիներին արևի ճառագայթների ներգործությունը կարող է նպաստել պարանոցի առաջային շրջանի, կրծքավանդակի, ձեռքերի և ազդրերի վրա կարմիր ցանավորման առաջացմանը, որը կոչվում է լուսային բազմաձև ցան (պոլիմորֆ լուսային էրուպցիա, արևային էկզեմա, արևային ալերգիա):
Քրոնիկ մաշկային հիվանդություններով բազմաթիվ մարդիկ կարող են նկատել, որ ամառվա ամիսներին իրենց գանգատներն ու ախտանիշները սրանում են: Եթե ձեր մաշկային հիվանդության ընթացքն արևի ճառագայթներից կամ շոգ պայմաններում վատթարանում է, անհրաժեշտ է այցելել բժշկին:
Նման հիվանդություններից են՝
քրոնիկ սնկիկային վարակներ, օրինակ՝ դերմատոֆիտիա,
ատոպիկ դերմատիտ,
սեբորեային դերմատիտ,
մաշկի քաղցկեղներ կամ նախաքաղցկեղներ:
Ամառվա եղանակի հետ կապված մաշկային ցաների մեծ մասը վտանգավոր չէ և մի քանի օրվա ընթացքում ինքնուրույն անհետանում է: Նմանատիպ բազմաթիվ ցաները կարող են անվտանգ և արդյունավետ կերպով բուժվել տնային պայմաններում:
Կարևոր է նաև, որ եղանակային շոգ պայմաններում ընդունեք մեծ քանակով ջուր և նվազագույնի հասցնեք ձեր մարմնի վրա արևի ուղղակի ճառագայթների ներգործությունը:
Դիմեք բժշկին, եթե մաշկացանն ինքնուրույն չի լավանում, ընդհակառակը՝ վատթարանում է կամ ուղեկցվում է մաշկի վարակման նշաններով, այդ թվում՝
ախտահարված շրջանի ցավ, այտուցվածություն, կարմրություն կամ տեղային տաքություն,
մաշկի ախտահարված շրջանի թարախակալում,
ախտահարված շրջանի հարակից տեղամասերում ավշային հանգույցների մեծացում,
ջերմություն, դող և սարսուռ:
Հազվադեպ, մաշկային ցանը կարող է լինել գլխուղեղի կամ ողնուղեղի ախտահարմամբ ընթացող ծանր վարակային հիվանդության նախանշաններից մեկը:
«ԿՅԱՆՔԻ ՈՐԱԿ» բաժնի գործընկեր՝ «ԴԵՐԺԱՎԱ-Ս» ընկերություն
Բաժնի բոլոր նյութերին կարող եք ծանոթանալ ԱՅՍՏԵՂ