ՄԻՊ-ը անդրադարձել է անհանդուրժողականության և ատելության խոսքի դեմ պայքարի գործիքակազմին

Մարդու իրավունքների պաշտպան Անահիտ Մանասյանը հուլիսի 16-ին՝ որպես բանախոս, մասնակցել է ՀՀ «Ազգային փոքրամասնությունների մասին» և ՀՀ «Իրավահավասարության ապահովման և խտրականությունից պաշտպանության մասին» օրենքի նախագծերի աշխատանքային քննարկմանը։

Անդրադարձ է կատարվել խտրականության, անհանդուրժողականության և ատելության խոսքի դեմ պայքարի գործիքակազմին։ Քննարկման մասնակիցներն օրենքի նախագծերի վերաբերյալ իրականացրել են կարծիքների փոխանակում, ինչպես նաև հանդես են եկել առաջարկություններով։

Նախագծերի քննարկումը տեղի է ունեցել ՄԱԶԾ «Խթանելով Հայաստանի Հանրապետության Ազգային ժողովի արձագանքման կարողությունները, արդյունավետությունը, թափանցիկությունն ու ներառականությունը» ծրագրի շրջանակներում՝ ՀՀ Ազգային ժողովի մարդու իրավունքների պաշտպանության և հանրային հարցերի մշտական հանձնաժողովի հետ համագործակցությամբ։ Մասնակցել են պետական մարմինների և միջազգային կազմակերպությունների ներկայացուցիչներ։

Միջոցառման շրջանակներում  ներկայացվել են ազգային փոքրամասնությունների վերաբերյալ Շվեդիայի փորձը, Վենետիկի հանձնաժողովի կարծիքը,  Եվրոպայի խորհրդի նախարարների կոմիտեի բանաձևը Հայաստանի Հանրապետության կողմից ազգային փոքրամասնությունների իրավունքների պաշտպանության մասին շրջանակային կոնվենցիայի կիրառման մասին, օրենքի նախագծում Ազգային փոքրամասնությունների խորհրդի կազմավորման կարգի ու լիազորությունների, ազգային փոքրամասնությունների կազմակերպությունների հիմնադրման, լիազորությունների և այլ կարգավորումների վերաբերյալ նորմերը։

Ողջունելով մասնակիցներին՝ Անահիտ Մանասյանը նշել է, որ Հայաստանում իրավահավասարության և հակախտրականության ոլորտում առկա խնդիրները, այդ թվում` կարծրատիպային մոտեցումների արդյունք են։

«Իրավահավասարության ապահովման և խտրականությունից պաշտպանության մասին» օրենքի նախագծային կարգավորումների համաձայն` Մարդու իրավունքների պաշտպանը կստանձնի իրավահավասարության ապահովման մարմնի դերը՝ ստանալով ավելի լայն հնարավորություններ ոլորտում իրավունքների պաշտպանության տեսանկյունից։

«Ներկայումս մենք այդ գործառույթն իրականացնում ենք, պարզապես օրենքով տրամադրվող լիազորություններն առավել նեղ են։ Ի տարբերություն նախորդ տարիների, վերջին 1 տարվա ընթացքում մենք շեշտակիորեն ավելացրել և զարգացրել ենք գործունեությունն իրավահավասարության ոլորտում։ Մեր հասարակության շրջանում այս ոլորտի վերաբերյալ առկա են շատ թյուր պատկերացումներ, այդ թվում` այնպիսի կարևոր ոլորտների հետ կապված, ինչպիսիք են ազգային փոքրամասնությունների, հաշմանդամություն ունեցող անձանց իրավունքների պաշտպանությունը և խթանումը, գենդերային հավասարությունը, կրոնական համոզմունքների հիմքով խտրականությունը։ Կարծում եմ, որ ոլորտը մեր երկրում հիմնովին պետք է վերափոխվի»,- նշել է Անահիտ Մանասյանը։  

Ըստ նրա՝ վերոնշյալ խնդիրները հաղթահարելու արդյունավետ տարբերակներից մեկն այս օրենքի ընդունումն ու պատշաճ գործարկումն է։

Այս համատեքստում հաջորդ կարևոր քայլը կրթական համակարգի վերափոխումն է, ընդ որում` խոսքը բոլոր մակարդակներում կրթության մասին է։ Պաշտպանը հատուկ ընդգծել է, որ մարդու իրավունքներին վերաբերելի կրթությունն այսօր ընդհանրապես չի համապատասխանում իրավահավասարության և հակախտրականության ոլորտին վերաբերելի ժամանակակից չափանիշներին, ինչը ևս լուրջ խնդիր է։ Միևնույն ժամանակ, Անահիտ Մանասյանը նշել է, որ առկա խնդիրների լուծման նպատակով ակտիվ համագործակցություն է ձևավորվել թե պետական իրավասու մարմինների, թե միջազգային գործընկերների հետ։

Ամփոփելով խոսքը՝ Պաշտպանը նշել է, որ ՄԻՊ 2023 թվականի տարեկան հաղորդման մեջ նոր տրամաբանությամբ մանրամասն անդրադարձ է կատարվել իրավահավասարության և հակախտրականության հարցերին։