Ի՞նչ է Կետո դիետան, ինչպե՞ս արագ նիհարել և ցանկալի արդյունք գրանցել

Ամռանը շատերը փորձում են հետևել սննդակարգին, տարբեր դիետաներ պահել, որպեսզի ստանան իրենց ցանկալի կազմվածքը:

Վերջերս Հայաստանում մեծ տարածում է գտել Կետո դիետան: Այն հայտնի է եղել դեռ Հին Հունաստանում, սակայն այսօր էլ շարունակում է պահպանել իր գրավչությունը: 

Այս դիետան հատկապես հայտնի դարձավ, երբ համաշխարհային ճանաչում ունեցող աստղերը սկսեցին պատմել վերջինիս հրաշագործ հատկությունների մասին։ Ռեալիթի-շոուների աստղ Քիմ Քարդաշյանը խորհուրդ տվեց այդ դիետան, երբ նիհարեց 27 կիլոգրամով։

Սննդաբան Գայանե Շահխաթունին Aysor.am-ի հետ զրույցում նշեց, որ այս դիետայի հիմնական իմաստը ածխաջրերի լիովին բացառումն է և որպես էներգիա ստանալու աղբյուր միայն ճարպերն ու սպիտակուցներն է օգտագործվում.

«Օրգանիզմն օգտագործում է էներգիայի երկու աղբյուր՝ գլյուկոզա և ճարպաթթուներ: Ճարպը կարող է կուտակվել մարմնում և հանգեցնել քաշի ավելացման: Ճարպի արդյունավետ փոխակերպումը գլյուկոզայի սպառման փոխարեն էներգիայի՝ քաշի կորստի բանալին է: Այս գաղափարը հիմք է հանդիսացել ketogenic դիետայի համար, որը ժողովրդականություն է ձեռք բերել վերջին մի քանի տարիներին»:

Սննդաբանը մատնանշում է, որ հնարավոր է այս դիետան շատ արդյունավետ է, սակայն հակացուցումներ էլ ունի։ Քանի որ օրգանիզմից առավելագույնս հեռացվում են ածխաջրերը, օրգանիզմը դիֆիցիտների մեծ քաղց է զգում և հակառակ դեպքում, երբ պատահմամբ քիչ քանակությամբ ածխաջուր է օրգանիզմը ստանում, օրգանիզմը անմիջապես դա պահեստավորում է որպես ճարպ և հեշտ յուրացում տեղի չի ունենում:

«Քանի որ այս դիետայում յուղերի, ճարպերի օգտագործումը թույլատրելի է՝ այսինքն միսը կարող է լինել յուղոտ, ձուն ճարպոտ ձվածեղի տեսքով, դա կարող է հետագայում խնդիրներ առաջացնել: Երբ մարդը որոշում է անցնել կետոյի, պետք է դա անի սննդաբանի հետ, պետք է լուրջ ուսումնասիրվի արյան մեջ խոլեստերինի քանակը: Քանի որ, եթե դուք հակում ունեք բարձր խոլեստրինի, գեներում կան սրտամկանային հիվանդություններ ունեցողներ, ցանկալի է, որ դուք այս դիետան չընտրեք: Այդ դիետան կարող է ազդել նաև լեղապարկում քարեր ունեցող մարդկանց առողջության վրա: Այս դեպքում պետք է ամեն ինչ արվի բժշկի հսկողության ներքո, հետազոտվելուց հետո, երբ կհաստատվի, որ մարդու օրգանիզմը պատրաստ է այս կարգի սննդային սահմանափակման», - ավելացրեց նա:

Գայանե Շահխաթունին հաստատեց, որ կետո դիետայի դեպքում արդյունքը միանշանակ նկատելի է լինում, քանի որ տվյալ դեպքում բացառվում է գլյուկոզան և ածխաջրերը, իսկ մենք գիտենք, որ ճարպերն առաջանում են հիմնականում գլյուկոզայից:

Նա նաև տեղեկացրեց, որ ի սկզբանե այս դիետան նախատեսված չէ եղել քաշ կորցնելու համար. «Այն ժամանակին օգտագործվել է էպիլեպսիայով հիվանդ երեխաներին սնելու համար: Սակայն միայն նյարդաբանը կարող է ասել, թե ինչու են այդպես արել: Իսկ այնուհետև աստիճանաբար օգտագործվել է որպես քաշ կորցնելու միջոց: Այն օրգանիզմում ավելացնում է կոլագենի քանակը: Գուցե այն նաև նպասի մաշկի ձգվածությանը և նիհարելու ժամանակ մաշկի չկանխվելուն: Սակայն դա էլ 100 տոկոսով չէ»:

Սննդաբանը կետո դիետա պահողներին խորհուրդ է տալիս ավելի շատ բանջարեղեն օգտագործել, քան ճարպոտ մսամթերք. «Միրգը բացառվում է, քանի որ ածխաջուր է պարունակում, այս դեպքում վիտամինների համար ավելի լավ կլինի շատ քանակությամբ բանջարեղեն օգտագործել»։

Հակացուցված հիվանդություններ.

1) զարկերակային բարձր ճնշում

2) սրտանոթային հիվանդություններ

3) լյարդ- լեղապարկ աղեստամոքսային տրակտի պաթոլոգիաներ

4) օնկոլոգիա

Ամեն դեպքում սննդաբանը հակված է կլասիկ տարբերակին՝ նիհարել բալանսավորված սննդով:

Երբեմն կետո ակցենտներ տալը խնդիր չի, բայց երկարատև օգտագործումը հղի է վնասներով:

Ի՞նչ կլինի, եթե չափից շատ ածխաջրեր ընդունեք

Եթե օրական 30-40 գրամից ավել ածխաջրեր ընդունեք, ձեր մարմինը դուրս կգա կետոզից։Արդյունքում, դուք կդադարեք այրել ճարպը և այն վերածել էներգիայի։ Բայց կա ավելի մեծ խնդիր՝ դուք ստիպված կլինեք անցնել կետոզին վերադառնալու ամբողջ գործընթացով, որը կարող է տևել մինչև մեկ շաբաթ կամ ավելի:

Կետոզից դուրս գալուց անմիջապես հետո չափից շատ ածխաջրեր ստանալը կհանգեցնի վքնածության, փորկապության, այրոցի ցգացումի և մարսողական համակարգի այլ խնդիրներ։

Բացի այդ, ածխաջրերի ընդունումից հետո հնարավոր է, որ կրկին ածխաջրերի խիստ պակաս զգաք և որոշեք հրաժարվել դիետայից, քանի որ քաղցի զգացում առաջացնող հորմոնները նորից կսկսեն մեծ քանակով արտադրվել։ 

Ի՞նչ կարելի է օգտագործել

Միս. ամեն տեսակի և ամեն տարբերակով 

Բանջարեղեն, որը աճում է հողից վերև

Բոլոր կանաչիները 

Մրգերից միայն հատապտուղները. օրական 1 բաժակի չափով 

Ընդեղեն. 1 բուռ

Ձու 

Սունկ

Ավոկադո

Բոլոր կաթնամթերքները բացի կաթից և քաղցրեցված կաթնամթերքից

Պանիր 

Զեյթուն

Սերմեր (պարտադիր հաշվարկել ածխաջրերի քանակը) 

Յուղ, ձեթեր, կարագ 

Ջուր

Հանքային ջուր

Սուրճ

Թեյ

Զրոյի ձգտող ածխաջրերով ալկոհոլ (գինի, վիսկի և օղի)    

Չի կարելի 

Մնացած ամեն ինչը

«ԿՅԱՆՔԻ ՈՐԱԿ» բաժնի գործընկեր՝ «ԴԵՐԺԱՎԱ-Ս» ընկերություն։