05/08/2024 20:46
Լիբանանահայ համայնքը կուտակել է տարբեր ճգնաժամերից նվազագույն կորուստներով դուրս գալու փորձ. Շահան Գանտահարյանը՝ տիրող իրավիճակի մասին
Գերլարված սպասողական իրավիճակ է Լիբանանում, վերջին զարգացումների մասին «Հրապարակ»-ին ասել է Լիբանանում լույս տեսնող «Ազդակ» թերթի գլխավոր խմբագիր Շահան Գանտահարյանը։
«Գերլարված սպասողական իրավիճակ է, եւ դա պայմանավորված է Բերյրութի հարավային արվարձաններում արված իսրայելական հրթիռակոծումով, որտեղ սպանվեց «Հըզբոլլահ»-ի ռազմական խորհրդի ամենահեղինակավոր անդամներից մեկը։ Սա իրավիճակի փոփոխություն էր այն առումով, որ, որոշ ընկալումներով, Իսրայելը հատեց կարմիր գծերը՝ եւ՛ աշխարհագրություն փոխելու, եւ՛ ռազմական գործողություններին հատուկ տարողունակություն ապահովելու առումով՝ հարվածելով գլխավոր դեմքերին»,- ասել է Շահան Գանտահարյանը։
Նրա խոսքով, բացի վերոնշյալ սպառնալիքների շեմի բարձրացումից, Լիբանանում տրամադրությունների վրա ազդեցություն թողեցին ավիաթռիչքների հետաձգումը, առկախումը կամ չեղարկումը, ինչպես նաեւ օտարերկրյա դեսպանությունների՝ հատկապես ԱՄՆ-ի, Բրիտանիայի եւ Ֆրանսիայի կոչերը իրենց երկրների քաղաքացիներին՝ լքելու Լիբանանի տարածքը։ Լիբանանում ՀՀ դեսպանությունը եւս այդ երկրների թվում էր։ ՀՀ քաղաքացիներին դեսպանությունը կոչ էր անում չայցելել Լիբանանի տարածք, իսկ նրանց, ովքեր արդեն գտնվում են Լիբանանում, զերծ մնալ թիրախավորված շրջաններ այցելելուց։
Գանտահարյանը նշել է, որ հնարավոր սցենարների վերաբերյալ վերլուծությունները տարբեր են։ Տեսակետ կա, որ ավելի ընդգրկուն ու մեծածավալ գործողություններ կլինեն եւ ռազմական գործողությունները դուրս կգան Լիբանանի հարավից։
«Տարածաշրջանային առումով ընթանում է բազմակետային, թիրախային պատերազմ՝ Գազայի հատվածից դուրս, նաեւ Լիբանանի հարավն է, Կարմիր ծովը, Իրաքյան որոշ հենակետեր, բայց նաեւ այս պրոքսիները տեղ-տեղ նաեւ ուղղակի էին, երբ հարվածի տակ դրվեց Թել Ավիվը կամ Իսրայելը դեպի Իրան ԱԹՍ-ների խմբաքանակ ուղարկեց, որին պատասխանեց Իրանը՝ դարձյալ անօդաչուներով։ Ընթանում է բազմակետային սահմանափակ պատերազմ։ Մեկ այլ տեսությամբ, սա կարող է դուրս գալ վերահսկողությունից կամ ծրագրված գործողությունները սահմանափակից վերածվեն համապարփակի»,-ասել է Շահան Գանտահարյանը՝ շեշտելով, որ զսպիչ գործոնները պետք է աշխատեն, որպեսզի պատերազմը չվերածվի լայնածավալ տարածաշրջանային մեծ բախման։
Միեւնույն ժամանակ, նա չի բացառել գործողությունների թեժացում՝ հաշվի առնելով, որ Իրանը հստակ խոսել է ցավոտ հակահարվածի մասին, ինչին Իսրայելը արձագանքեց։ Այս առումով, ըստ Գանտահարյանի, բարդ է կանխատեսում անել։
Անդրադառնալով տեղի ունեցող զարգացումների ենթատեքստերին, մասնավորապես, ԱՄՆ-ի ներկայացուցչի հաճախակի այցերին տարածաշրջան, Շահան Գանտահարյանը չի բացառել ապագայի համար հնարավոր պայմանավորվածությունների հավանականությունը․ «Լիբանան-Իսրայել ցամաքային սահմանազատման օրակարգ կարող է իրականացվել, ինչը մտածելու տեղիք է տալիս առ այն, որ գլխավոր դերակատարների միջեւ չի բացառվում ընդհանուր ընկալումը՝ հրադադարի կետերի շուրջ կողմերին համաձայնեցնելու եւ ապա քաղաքական երկխոսության բանակցություններ սկսելու ուղղությամբ։ Այս հանգրվանին նման օրակարգեր են երեւում, բայց մինչեւ այդ տարածաշրջանը անցնելու է նման տուրբուլենտ ցնցումների միջոց»։
Ինչ վերբաբերում է լիբանանահայ համայնքի անվտանգության խնդիրներին, հարցը տեղի հայ քաղաքական կուսակցությունների ուշադրության կենտրոնում է, որոնք Գանտահարյանի փոխանցմամբ, նիստ են անցկացրել և քննարկել հնարավոր սցենարներն ու դրանց նախապատրաստվելու ուղիները․ «Բարեսիրական միությունները համախմբվել են՝ քննարկելու ժողովրդի կարիքների բավարարմանն ուղղված ուղիները։ Լիբանանահայ համայնքը կուտակել է տարբեր ճգնաժամերից նվազագույն կորուստներով դուրս գալու փորձ։ Գիտեք, որ ճգնաժամերը բերում են նաեւ կենցաղային սուր խնդիրների՝ սննդի դեղորայքի, հիվանդանոցային, հոսանքի, ջրի մատակարարման։ Այդ կարիքները բավարարելու համար համայնքում կազմակերպված, միասնական աշխատանքի փորձը կուտակվել է եւ, բնականաբար, նման սցենարները քննարկվում են տարբեր մակարդակներում, որպեսզի հնարավոր ճգնաժամի հետեւանքները փորձ արվի հաղթահարել»,-եզրափակել է Շահան Գանտահարյանը։