Սահմանազատման հանձնաժողովների գործունեության կանոնակարգը եռակի ազդեցության ական է․ Գոհար Մելոյան

Հայաստանի և Ադրբեջանի սահմանազատման հանձնաժողովների գործունեության կանոնակարգը եռատեղ ական է թե՛ ՍԴ-ի համար, թե՛ այս իշխանության, թե՛ Հայաստանի համար, News.am-ի հետ զրույցում ասել է սահմանադրագետ Գոհար Մելոյանը։

Հիշեցնենք՝ սեպտեմբերի 24-ին ՍԴ-ն պետք է է քննի այդ կանոնակարգի սահմանադրականությունը, ապա ուղարկի ԱԺ:

«Շատ հապճեպ, կառավարության նիստին ներկայացնելուց հետո փաստաթուղթն ուղարկվեց ՍԴ: ՍԴ-ն սեպտեմբերի 10-ին աշխատանքային որոշում ընդունեց սեպտեմբերի 24-ին գործը քննելու համար: Նշեմ, որ «ՍԴ մասին» օրենքը եռամսյա ժամկետ է տալիս ընդհանուր վարույթ ընդունելուց հետո այս գործի վերաբերյալ եզրակացություն տալու համար: Բացի այդ, «ՍԴ մասին» օրենքը ընդհանրական դրույթ ունի, որտեղ ասվում է, որ եթե որևէ փաստաթուղթ Հայաստանի ինքնիշխանության վրա ազդող դրույթներ ունի, անպայման եզրափակիչ մասում պետք է դրան անդրադարձ կատարել: Այս փաստաթուղթը, ճիշտ է, առաջին հայացքից տեխնիկական, կազմակերպչական բնույթի նորմեր է պարունակում, սակայն վտանգավոր նորմեր կան: Իմ գնահատմամբ, այս փաստաթուղթը ՍԴ-ն իրավասու էլ չէ մասնակիորեն ու առանձին դիտարկել, և դա է ականը: Հաշվի առնելով այն, որ ՍԴ-ն խայտառակ գործընթացներից հետո համալրվեց յուրայիններով, տեխնիկական մասով կդիտարկի՞ և կտա՞ «բաղձալի» դրական եզրակացությունը, թե՞ պրոցեսը ամբողջականության մեջ կդիտարկի»,-ասել է Մելոյանը։

Ի տարբերություն  Հայաստանի շտապողականության, Ադրբեջանն այս փաստաթուղթը չի ներկայացրել իր հանրությանը և որևէ վավերականության գործընթաց չի սկսել։ Այս առնչությամբ Գոհար Մելոյանն ասել է. «Փաստաթղթի վերջին կետը տալիս է ուժի մեջ մտնելու կարգավորումները, և այս փաստաթղթի՝ ուժի մեջ մտնելու նախապայմանը այն է, երկու պետությունները ամփոփեն ներպետական գործընթացները, և երբ երկու պետություններում  կվավերացվեն և առկա կլինեն ուժի մեջ մտնելու փաստաթղթերը, նոր այս փաստաթուղթը գործող կհամարվի: Այսինքն, եթե նույնիսկ Հայաստանի ՍԴ-ն դրական եզրակացություն տա, ԱԺ-ն էլ վավերացնի, այնուամենայնիվ, այն դեռեւս ուժի մեջ մտած չի համարվելու, քանի դեռ նույն գործընթացը Ադրբեջանում չի արվել:

Հաջորդը՝ մենք կարող ենք մտավախություն ունենալ, որ կրկին մեզ մոլորեցնելու փորձ է արվելու․ և՛ միակողմանի վավերացման արդյունքում այս անհեթեթ դրույթները մեր պետության պարանոցին փաթաթելու, և՛ իրենց հակաիրավական գործողություններին արդարացնելու փորձ է արվելու»,- ասել է  Գոհար Մելոյանը:

Նա նշել է՝ դեռևս 2020-ի նոյեմբերի 9-ի կապիտուլյացիոն ակտը կամ դրան հաջորդած մի շարք փաստաթղթերը, որոնք իրենց ձևով հայտարարություններ էին, հուշագրեր էին, բայց բովանդակությամբ միջազգային պրակտիկայի համատեքստում միջազգային պայմանագրեր էին, պետք է անցնեին նույն ներպետական վավերացման գործընթացները, սակայն չեն անցել. «Այս սահմանադրական հանձնաժողովները արդեն 4 տարի գործում են: Էպոպեան Տավուշի մարզում հայկական տարածքների հանձնումն էր այս հանձնաժողովների գլխավորությամբ: Մեր օրենսդրությունը հստակ ասում է, որ ՀՀ տարածքի փոփոխության հարցերը լուծվում են հանրաքվեով, ինչը տեղի չի ունեցել: Իշխող ուժի ներկայացուցիչներն ասում են, որ մենք զիջում ենք ոչ թե մեր տարածքները, այլ Ադրբեջանին ենք վերադարձնում «իրենց տարածքները»:

Այդ գյուղերը, որոնց մասին խոսվում է, վարչատարածքային բաժանման մասին օրենքով, հենց այսօրվա դրությամբ հանդիսանում են Տավուշի մարզի գյուղեր: Այդ տարածքներում սեփականության իրավունքով ՀՀ քաղաքացիներին պատկանող գույքեր կան: Երրորդը, այդ տարածքներում ընտրական գործընթացներ են կազմակերպվել: Եթե դա ՀՀ տարածք չէ, ո՞նց են ընտրական տեղամաս ձեւավորում»,- ընդգծել է Գոհար Մելոյանը:

Շարունակությունը՝ սկզբնաղբյուր կայքում