Ռուբեն աբեղա Զարգարյանի կյանքի կանոնները. Հոգևորականի կյանքը զոհողություն է

Aysor.am-ը ներկայացնում է Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնի միաբան տեր Ռուբեն աբեղա Զարգարյանի «Կյանքի կանոնները»: 

Առավոտյան 7-ին եմ արթնանում, նախաճաշում եմ, մարզվում ու անցնում ծառայությանը:

Առաջին բանը, ինչ անում եմ, շնորհակալություն եմ հայտնում Աստծուն խաղաղ գիշերվա համար և խնդրում, որ օրը անցնի առանց մեղքի, սայթաքումների, գայթակղության:

1996 թ. եմ մտել ճեմարան,  այդ ժամանակ չեմ էլ պատկերացրել՝ ուր եմ մտնում: Երազում էի բժիշկ դառնալ, բայց քանի որ հնարավորություն չունեի, թեև ունեի գիտելիքներ, որոշեցի ճեմարան ընդունվել, քանի որ գիտեի, որ բարձր մակարդակի կրթություն են տալիս:

Ինձ համար ճակատագրական էր ճեմարան ընդունվելը. երբ ավարտեցի, չշտապեցի որոշում կայացնել, 3 տարի մնացի սարկավագ, որովհետև միաբանության կյանքը հետաքրքիր էր դրսից, ներսից ամեն ինչ չի, որ զգացվում է:

Ես զգացի, որ իմ կոչումը հոգևորական կյանքն է: Մտածել, որ աշխարհիկ կյանքում տեղ չէի կարող գտնել, սուտ է: Ես լավ էի սվորում, հատկապես բնական գիտությունները և կարծում էի, որ բժշիկ կդառնամ, սակայն պարզվեց, որ իմ կոչումը հոգևորական դառնալն է: Փառք Աստծո, որ այդպես է եղել, շատ դժվար է հոգևարականի կյանքը, բայց ես եմ դա ընտրել:

Ընտանիքում դեմ չէին, բայց չէին ուզում, որ կուսակրոն դառնայի, որովհետև ընտանիքում միակ տղան եմ, բայց ես ընտրեցի այս ուղին: Կարծում եմ, իմ բնույթն է այդպիսին: Չեմ քննադատում ամուսնացած հոգևորականներին, սակայն ես այսպիսին եմ, այդպես եմ կարողանում ծառայել Աստծուն:

Հոգևորականի կյանքը զոհողություն է, որովհետև բոլորը կարող են կյանքը վայելել աշխարհիկ մասով, բայց երբ դու ես խախտում, սխալ անում, շատ ավելի մեծ խղճի խայթի զգացում ես ունենում, քան աշխարհիկ կյանքով ապրող մարդը:

Ամուսնությունն էլ լուրջ մարտահրավեր է, բայց կուսակրոն կենցաղը իմ ծառայության համար ավելի հարմար է, այսպես զգում եմ, որ ամբողջապես եմ ծառայում Աստծուն:

Փոփոխությունները աստիճանաբար են եղել: Ես նախորդ օրը քահանա չէի, հաջորդ օրը քահանա դարձա, բայց միայն ժամանակի ընթացքում հասկացա՝ դա ինչ է: Փոփոխությունը ամբողջական էր, պատասխանատվության զգացումը ամրացավ, զգացում ես ունենում, որ յուրաքանչյուր հավատացյալի առաջ պատասխանատու ես:

Քահանայագործությունը շատ քաղցր բան է, որովհետև այն միտքն ունես, որ Աստծո սպասավորն ես, Աստծո գործն ես անում երկրի վրա, նրա գործակիցն ես: Ամեն անգամ պատասխանատվության չափը մեծանում է, երբ հոգևորական աստիճանդ բարձրանում է:

Ես փորձում եմ այդ գիտակցությամբ առաջնորդվել, որ այն, ինչ-որ անում եմ, Տիրոջ հայացքը ինձ վրա է:

Քահանայագործությունը կոչում է, որովհետև եթե Աստծուց կոչված չես, ինչքան էլ կարողություններդ ներեն, չես կարող այդ գործով զբաղվել: Շատ կարևոր է նաև հավատի զորությունը և կոչման գիտակցությունը, բայց ի տարբերություն մյուսների, իմ գիտակցության մեջ կա, որ ես միայն իմ համար պատասխանատու չեմ:

Հասունության այս մակարդակին եթե լինեի ու նորից ընտրելու հնարավորություն տրվեր, ես կընտրեի նորից նույն ուղին:

Ես երազներին չեմ հավատում, և երբեք Աստծուն չեմ տեսել երազում: Եթե իրադարձությունը կատարվել է, ու դու դրանից հետո նոր ես հիշում, որ նման երազ ես տեսել, և դա ոչինչ չի տվել քեզ, իմաստ ունի՞ դրա մասին խոսել: Եթե Աստված ցանկանում է մարդուն որևէ բան ասել, դա այնքան ուղիղ է ասում, որ այլ մեկնաբանման կարիք չի լինում:

Աստվածաշունչը 2000 տարի առաջ է գրվել, սակայն այսօր էլ այն արդիական է, վավերական է, իրական է: Դրա համար էլ մենք այն կարդալուց առաջ հայտարարում ենք՝ Աստված խոսում է, որովհետև Աստծո խոսքը այսօր էլ նույնքան արդիական է, ինչքան գրվելու ժամանակ: Աստվածաշունչը վախճան չունի, այն սովորական գիրք չի, որ կարդաս, վերջացնես, այն չես կարող ավարտել, յուրաքանչյուրը այն յուրովի է հասկանում, և եկեղեցու գլխավոր առաքելություններից է Սուրբ գիրքը տվյալ ժամանակաշրջանի մարդու պատմական փորձառության, հասունության, տարիքի համեմատ մեկնելը: Աստվածաշունչը միայն իմանալու համար չէ, այն պետք է ապրես, որ կարողանաս բացատրել:

Անգամ խորհրդային շրջանում ոչ մի պահ չի եղել, երբ որ մարդը կտրվի եկեղեցուց, նույնիսկ երդվյալ աթեիստ պաշտոնյաների մասին կան վկայություններ, որ գնում ու գիշերով մկրտում էին իրենց որդիներին:

Խորհրդային շրջանում հավատացյալը կրթված ու տեղյակ չէր, հիմա ավելի կրթված են մարդիկ: Չկան մարդիկ, ովքեր չեն հավատում: Աթրեիստը, որ ասում է՝ չի հավատում, իր չհավատալուն է հավատում, այսինքն, ունի հավատ:

Գնում է հավատի աշխարհիկանացում և դա ոչ միայն մեր երկրում է, այլև ողջ աշխարհում:

Հոգևորականները Աստծո գործակիցն են երկրի վրա, նրա սերմերը, բայց դրանք աճեցնողը Աստված է: Մի պարզ օրինակ բերեմ. ես՝ որպես հոգևորական, թաղման եմ գնում, փորձում եմ մարդուն մխիթարել, սակայն Աստված է մարդու մեջ բարենպաստ պայմաններ ստեղծվում, որ այդ խոսքը ծլարձակի: Հոգևորականը ուժեղ է, որովհետև Աստծո ներկայությունը ունի իր կողքին:

Քրեկատարողական հիմնարկների հոգևոր պատասխանատու եմ: Ես կարող էի հրաժարվել դրանից, սակայն մտածեցի, որ եթե Աստված ուզում է, որ ես իմ ծառայությունը այդ ոլորտում կատարեմ, ես դա պետք է անեմ:

Հոգևորականին սպասում են կալանավայրերում, դեպքեր եղել են, որ չեն ընդունել, բայց ես դրանից չեմ նեղվել, որովհետև Քրիստոսը ասում էր, որ եթե կմտնենք մի քաղաք և կթակեք մի դուռ ու կասեք խաղաղություն ու իրենք կընդունեն, ուրեմն հաղոջել եք, եթե ոչ, ձեր ոտքի փոշիները թափ տվեք և գնացել այլ վայր:

Կարծում եմ, կալանավայրերում ապրող մարդիկ ամենաշատ պաշտպանության կարիքն ունեն:

Բանտարկյալները բավական փոփոխություններ են առաջացրել իմ գիտակցության, հավատքի, մարդկանց վերաբերմունքի մեջ: Երբ կա տուժող կողմ, բնական է, որ նա հատուցում է պահանջում մյուս կողմից, սակայն երբ փորձում ես վեր կանգնել այդ երկու կողմերից, տեսնում ես, որ երկուսն էլ Աստծո զավակներն են: Հոգևորականի նպատակն է, որ մարդը ուղղվի: Մենք փորձում ենք նպաստել, որ մարդը հասկանա՝ ինչ սխալ է արել, ափսոսի դրա համար, զղջա և փորձի ճիշտ ուղու վրա կանգնել:

Կալանավորները չեն կարող եկեղեցի գալ, մենք ենք գնում նրանց ընդառաջ: Եվ ամեն անգամ, երբ որ գնում ենք, փորձում ենք Աստծո խոսքը տանել, իսկ արդյոք նա պատրաստ կլինի՞ դա ընդունել, թե ոչ, իր գործն է:

Սկզբում ինչ-որ ներքին խլրտում ունեի, հետո սովորում ես դրան, կոփվում, հասկանում ես իրենց հոգեբանությունը և աստիճանաբար ամրապնդվում ես:

Սոցիալական արդարությունը շատ կարևոր է, այլապես հասարակությունը կվերածվի քաոսի, սակայն պատիժը պետք է առողջացնի, ոտքի կանգնեցնի:

Մենք այդքան գումար չունենք, որ մոդերնիզացնենք մեր ՔԿՀ-ները, դրանք կախված են մեծ ծախսերից, սակայն այն բյուջեն, որ ուղղվում է ՔԿՀ, կարելի է լավագույնս և ռացիոնալ օգտագործել՝ դատապարտյալների պայմանները ապահովելու համար:

Ինձ համար ոչ այնքան կարևոր են ՔԿՀ-ների կենցաղային պայմանները, այլ որ մարդուն որպես մարդու վերաբերվենք, թեկուզ նա սայթաքել է:

Մեր փիլիսոփայությունը պետք է լինի վերափոխումը, սակայն մեր պրակտիկայում հակառակն է լինում: Եթե մեկը սայթաքել է, շատ մեծ է վտանգը, որ նա կմխրճվի հանցագործ մտայնության մեջ: Շատ թմրամոլներ կան, որ բանտում են թմրանոլ դառնում:

Մենք պետք է բարեփոխման ծրագիր դնենք, որ կրթի, դաստիարակի, վերափոխի մարդուն: Բայց մենք այսօր դատապարտալների պահակներն ենք միայն:

Բացարձակ անմեղ մարդիկ բանտերում շատ քիչ են, բայց ես վստահ եմ, որ անմեղ մարդիկ կան և ցմահ դատապարտյալների մեջ, որոնց պատժաչափը չափազանցված են:

Ավելի լավ է դրսում մի քանի հանցագործներ լինեն, քան մեկ անմեղ մարդ անազատության մեջ:

Պատմությունները զանազան են, բայց յուրաքանչյուրի կյանքը դրամա է, որից կարելի է և դասեր քաղել:

Ինձ վրա շատ մեծ ազդություն էր թողել մի խոստովանություն, երբ մեկը, ով դատապարտված էր սպանության համար և պատժի մեծագույն մասը կրել էր, վստահեց և խոստովանեց ինձ բաներ, որոնք չէր ասել դատարանին, որ կարող էր նրա մեղքը ծանրացուցիչ դարձնել:

Ես հավատացնում եմ, որ բանտերում կան շատ մարդիկ, ովքեր դեռևս պետք է որոշ ժամանակ մնան բանտում, սակայն նրանք այլև վտանգավոր չեն հասարակության համար:

Առաջ կարող էի մարդուն մեղադրել, այսօր շատ զգույշ եմ, փորձում եմ հասկանալ, թե ինչու են դատապարտվել: Ես երբեք չեմ փորձում մեղադրել իրենց, իրենք արդեն մեղադրված են:

Շատ ծանր հոդվածներով մարդիկ են զգայուն հոգևորի նկատմամբ: Եվ դա դերասանություն չի:

Սկզբում, երբ մտնում էի կալանավայր, բոլորը անմեղ էին: Հետո ժամանակի ընթացքում իմացա, որ այդպես չէ: ժամանակի հետ բավական մեծ կարողություն եմ ձեռք բերել միանգամից բացահայտելու՝ մարդը անկեղծ է ասում, թե ոչ:

Դժվար բան է մարդուն դրդել անկեղծության, որ քեզ վստահի, դրա համար անհատական մոտեցում է պետք:
Ամենադժվարը հայ կանանց ազատազրկման վայրում տեսնելն է, կանայք ավելի զգայուն են, ու ցավալի է հայ կնոջը գաղթում տեսնել:

Երբեմն կալանավայրից հետո գնում ու խաղում եմ քրոջս երեխայի հետ, որ թոթափեմ այդ բացասական լիքցերը:

Ես էլ ունեմ խոստովանահայր, ինչպես յուրաքանչյուր հոգևորական: Երբ ունենում ես փոքր վերք, միգուցե բժշկի չդիմես, բայց երբ վերքը խորն է, դիմում ես բժշկի: Խոստովանահոր դերը այդպիսին է:

Յուրաքանչյուր րոպե մենք կարող ենք հրաժեշտ տալ այս կյանքին: Հետևապես յուրաքանչյուրս պետք է պատրաստ լինենք այդ մեկ վայրկյանին՝ դիմավորելու հավիտենական կյանքը: Հոգևարականը լծված է մարդկանց այդ մեկ վայրկյանին պատրաստելու համար:

Դրախտը այս կյանքից է սկսվում, այն ուրիշ տեղ չէ: Դրախտը այն վայրն է, որտեղ Աստծո կամքն է կատարվում, իսկ դժոխքը խավարն է, մութը, այսինքն այն վայրը, որտեղ չկա Աստված: Պատկերացնում եք, 100 տարի ապրենք մթի մեջ՝ ծարավից տոչորվելով, և առավել ևս առանց Աստծո լույսի խավարի մեջ:

Նախանձախնդրություն, պատասխանատվություն, հանձնառություն: Կարծում եմ, այդ բառերը մեծ կարևորություն ունեցել են ինձ համար, մեկ էլ, որ ամենայն ժամ պետք է բազմապատկել գիտելքիները:

Սիրիր քո տեր Աստծուն և սիրիր քո նմանին, ինչպես ինքդ քեզ ես սիրում: Սրա մեջ է ամփոփված ամեն ինչ:

Երեկոյան աղոթքով շնորհակալություն եմ հայտնում Աստծուն, որ հասա այս հանգրվանին և խնդրում, որ գիշերը անցնի խաղաղ՝առանց մեղքերի, սխալների, սայթաքումների:

Նախորդող հրապարակում՝ Արտո Թունջբոյաջյանի կյանքի կանոնները. Պարտվում ես, եթե խաբում ես ինքդ քեզ

Գոռ Սուջյանի «կյանքի կանոնները». Սիրում եմ ռիսկի գնալ